Czy komitety wyborcze muszą stosować prawo bilansowe?

Na osobach i podmiotach zaangażowanych w kampanię przed wyborami do Sejmu i Senatu ciążą szczególne obowiązki finansowe i te związane z rachunkowością. Jedną z powinności jest przygotowanie sprawozdania, a od 30 września br. wszedł w życie nowy akt wykonawczy w tej sprawie

Na wstępie należy podkreślić, że komitety wyborcze są zobowiązane do prowadzenia rachunkowości zgodnie z ustawą z 29 września 1994 r. o rachunkowości (t.j. Dz.U. z 2023 r. poz. 120; ost.zm. Dz.U. z 2023 r. poz. 295; dalej: u.r.). Oczywiście dokonując zapisów w księgach rachunkowych, muszą pamiętać o szczegółowych regulacjach wynikających z ustawy z 5 stycznia 2011 r. ‒ Kodeks wyborczy (t.j. Dz.U. z 2022 r. poz. 1277; ost.zm. Dz.U. z 2023 r. poz. 497). Chodzi tu szczególnie o dział I, rozdział 15 „Finansowanie kampanii wyborczej” i jego przepisy wykonawcze. Określa on zasady pozyskiwania przychodów, dokonywania wydatków i prowadzenia gospodarki finansowej przez komitety wyborcze oraz odpowiedzialności za zobowiązania majątkowe komitetu. Przewiduje też obowiązek przedłożenia Państwowej Komisji Wyborczej (PKW) sprawozdania wyborczego komitetu, które może ona przyjąć bądź odrzucić.

Do tego komitety powinny brać pod uwagę ustawę z 27 czerwca 1997 r. o partiach politycznych (t.j. Dz.U. z 2023 r. poz. 1215). Z punktu widzenia rachunkowości i sprawozdawczości kluczowe znaczenie ma też obowiązujące od 30 września br. rozporządzenie ministra finansów z 27 września 2023 r. w sprawie sprawozdania finansowego komitetu wyborczego (Dz.U. poz. 2065). Poprzednie rozporządzenie z 2011 r. zostało uchylone na podstawie art. 13 ust. 2 ustawy z 26 stycznia 2023 r. o zmianie ustawy – Kodeks wyborczy oraz niektórych innych ustaw (Dz.U. poz. 497).

Księgi rachunkowe

Czynności wyborcze w imieniu partii politycznych, koalicji wyborczych partii politycznych i wyborców, zgodnie z przepisami kodeksu wyborczego, wykonują komitety wyborcze od dnia ich utworzenia. Przy czym komitet wyborczy czynności prawne, w tym związane z pozyskiwaniem środków finansowych na kampanię wyborczą i ich wydatkowaniem, może podejmować po wydaniu przez PKW postanowienia o przyjęciu zawiadomienia o jego utworzeniu. Jest to więc data, na którą otwiera się księgi rachunkowe zgodnie z art. 12 ust. 1 pkt 1 u.r. Musi o tym pamiętać przede wszystkim pełnomocnik finansowy komitetu wyborczego, który zgodnie z art. 127 par. 1 kodeksu wyborczego prowadzi gospodarkę finansową komitetu i ponosi za nią odpowiedzialność. Pełnomocnik komitetu jest więc kierownikiem jednostki w rozumieniu przepisów u.r. Oczywiście, tak jak w przypadku innych jednostek, pełnomocnik finansowy może upoważnić inne osoby do podejmowania określonych czynności związanych z dokonywaniem wydatków komitetu wyborczego w jego pomocniczych strukturach terenowych. Nie zwalnia go to jednak z odpowiedzialności za całokształt gospodarki finansowej komitetu.

Oznacza to, że pełnomocnik finansowy odpowiada za prawdziwość danych zawartych w sprawozdaniu finansowym. Sprawozdanie jest dokumentem zbiorczym, sumującym pozyskane środki i poniesione wydatki komitetu wyborczego oraz ewentualne zobowiązania, które nie zostały uregulowane do dnia złożenia sprawozdania.

Z punktu widzenia rachunkowości należy podkreślić, że plan kont powinien w księgach komitetu pozwalać na ustalenie wszystkich niezbędnych informacji do sporządzenia potem sprawozdania komitetu wyborczego. W praktyce komitety nie mają majątku innego niż środki pieniężne, jako pasywa rejestrowane są sprzede wszystkim zobowiązania. Komitet w księgach powinien zapewnić też możliwość uzyskania szczegółowej informacji na temat kosztów prowadzenia kampanii (o czym dalej).

Rachunek bankowy

Księgi rachunkowe komitetu muszą zapewnić transparentność danych o finansowaniu kampanii. Tu po pierwsze należy wskazać, że komitet wyborczy gromadzi środki finansowe wyłącznie na jednym rachunku bankowym (art. 134 par. 1 kodeksu wyborczego). Oczywiście komitet może otworzyć pomocnicze rachunki bankowe dla ułatwienia dokonywania wydatków w strukturach terenowych komitetu. Rachunki te mogą być zasilane wyłącznie przelewami z podstawowego rachunku komitetu wyborczego. Nie można jednak pozyskiwać środków poprzez wpłaty na rachunki pomocnicze.

Kodeks wyborczy przewiduje szczegółowe zasady związane z finansowaniem kampanii. Środki mogą być pozyskiwane wyłącznie od osób fizycznych i to w wysokości nieprzekraczającej wskazanych w kodeksie wyborczym limitów. Oznacza to, że w księgach, dokonując ujęcia wpłat na rachunek bankowy, należy je odpowiednio opisywać, wskazując darczyńcę. Zalecane jest również prowadzenie odpowiedniej analityki do konta „Przychody z wpłat od osób fizycznych”. Analityka ta pozwoli na imienne ustalenie osób wpłacających oraz monitorowanie, czy np. poprzez kolejne wpłaty nie został przekroczony limit.

Przykład

Warto zaznaczyć, że niektóre banki również świadczą usługę monitorowania, czy wpłaty od osób fizycznych nie przekraczają limitów. Umowa rachunku bankowego może bowiem zawierać klauzulę o nieprzyjmowaniu wpłat od osób fizycznych w wysokości przekraczającej dozwolony limit (art. 134 par. 2 i 3 kodeksu wyborczego).

Dla porządku warto wskazać, że rachunek bankowy komitetu powinien być prowadzony w banku lub oddziale banku (także zagranicznego) znajdującym się na terenie Rzeczypospolitej Polskiej. Rachunek komitetu wyborczego należy zlikwidować po zbilansowaniu przychodów i wydatków, rozliczeniu środków wpłaconych z naruszeniem prawa oraz przekazaniu ewentualnej nadwyżki finansowej na rzecz organizacji pożytku publicznego (art. 138 par. 2‒5 kodeksu wyborczego). Termin likwidacji rachunku powinien być co do zasady zbieżny z datą sporządzenia sprawozdania wyborczego. Przy czym komitet wyborczy wyborców, któremu za uzyskane mandaty przysługuje dotacja podmiotowa (art. 150 par. 1 kodeksu wyborczego), jest zobowiązany do posiadania rachunku do czasu przekazania dotacji przez ministra finansów. Dotacja podmiotowa jest wypłacana w terminie 9 miesięcy od dnia wyborów.

Konta przychodów

Środki finansowe przekazywane komitetowi wyborczemu partii politycznej mogą pochodzić wyłącznie z Funduszu Wyborczego tej partii, tworzonego na podstawie ustawy o partiach politycznych (art. 132 par. 1 kodeksu wyborczego). Komitet wyborczy może pozyskiwać środki finansowe tylko z przelewów dokonywanych z rachunku bankowego Funduszu Wyborczego na rachunek komitetu wyborczego. W takim wypadku należy ujmować te przelewy jako przychody na wyodrębnionym koncie przychodów: „Przychody z wpłat z Funduszu Wyborczego”.

Z kolei środki finansowe przekazywane koalicyjnemu komitetowi wyborczemu mogą pochodzić wyłącznie z funduszy wyborczych partii politycznych wchodzących w skład koalicji wyborczej (art. 132 par. 2 kodeksu wyborczego). Komitet wyborczy może pozyskiwać środki finansowe tylko z przelewów dokonywanych z rachunków bankowych funduszy wyborczych na rachunek komitetu wyborczego. Tu należy wyodrębniać konta w podziale na partie, które tworzą koalicję wyborczą.

Środki finansowe komitetu wyborczego wyborców mogą pochodzić wyłącznie z wpłat osób fizycznych oraz z kredytów bankowych zaciągniętych przez komitet wyborczy. Przy czym wpłat na rzecz komitetu wyborczego wyborców nie mogą dokonywać obywatele innych państw, a także obywatele polscy stale zamieszkujący poza granicami Polski. Pełnomocnik finansowy komitetu powinien sprawdzić, czy osoba dokonująca darowizny na rzecz komitetu jest obywatelem polskim stale zamieszkującym na terenie Rzeczypospolitej Polskiej, i w razie potrzeby uzyskać od tejże osoby pisemne oświadczenie w tej sprawie. (art. 132 par. 3 pkt 2 kodeksu wyborczego).

Jako datę dokonania wpłaty na rachunek bankowy przyjmuje się datę wystawienia polecenia przelewu, a nie datę uznania przez bank wpływu środków na rachunek bankowy. Jest to ważne, środki mogą być bowiem pozyskiwanie jedynie od momentu wydania postanowienia przez PKW o zarejestrowaniu komitetu do dnia wyborów. Po dniu wyborów dopuszczalne jest jedynie przekazywanie przez osoby albo partie polityczne, które utworzyły komitet wyborczy, środków na uiszczenie opłat bankowych za prowadzenie i likwidację rachunku. W sytuacji, gdy pozostają nieuregulowane zobowiązania finansowe komitetu, na zaspokojenie których nie wystarczyło środków finansowych zgromadzonych na rachunku bankowym, roszczenia te powinny być pokryte w trybie art. 130 kodeksu wyborczego przez pełnomocnika finansowego komitetu bez pośrednictwa rachunku bankowego komitetu wyborczego.

Należy dodać, że przychody komitetu mogą również stanowić odsetki od środków zgromadzonych na rachunkach bankowych. Można je ujmować jako przychody podstawowe. Z tym że będą i tak wyodrębnione jako przychody odsetkowe w sprawozdaniu komitetu.

Niedozwolone są wpłaty gotówkowe w kasie banku, a także w urzędach pocztowych. Zabronione jest przeprowadzanie przez komitet wyborczy zbiórek publicznych (art. 131 par. 2 kodeksu wyborczego).

Na cele związane z wyborami komitet wyborczy może zaciągać kredyty bankowe (art. 132 par. 3 pkt 2 kodeksu wyborczego). Wysokość kredytu nie jest limitowana. Ustawa wprowadza natomiast ograniczenia dotyczące poręczeń takiego kredytu.

W sporządzanym sprawozdaniu komitetu zestawiane są łącznie przychody lub wpływy w podziale na następujące kategorie:

• środki pieniężne gromadzone na rachunku bankowym (w podziale na pochodzące z wpłat osób fizycznych, odsetki od środków na rachunku bankowym, pochodzące z kredytów i z funduszu/funduszy wyborczego/wyborczych;
• wartość innych przychodów lub wpływów.

Komitetom wyborczym nie wolno przyjmować wartości niepieniężnych (np. darowizn rzeczowych, darmowych usług), z wyjątkiem nieodpłatnych usług polegających na rozpowszechnianiu plakatów i ulotek wyborczych przez osoby fizyczne (art. 132 par. 5 kodeksu wyborczego). Oznacza to, że jest możliwe np. otrzymanie materiałów biurowych czy papieru lub folii na plakaty wyborcze. Wszystko musi być zakupione ze środków pozyskanych na kampanię.

Należy też pamiętać, że zabronione jest przekazywanie środków finansowych i wartości niepieniężnych przez jeden komitet wyborczy na rzecz innego komitetu wyborczego (art. 131 par. 1 kodeksu wyborczego).

Jeśli zostanie stwierdzony wpływ na rachunek komitetu wpłaty pochodzącej z nieuprawnionego źródła lub dokonanej z naruszeniem przepisów ustawy, to komitet wyborczy powinien odmówić przyjęcia darowizny. Odmową przyjęcia jest niezwłoczne zwrócenie darczyńcy tych środków i niewliczanie ich do przychodów komitetu. Zgodnie z art. 149 par. 3 kodeksu wyborczego termin zwrotu środków nie powinien przekraczać 30 dni od daty ich wpływu na rachunek komitetu.

Dokumentowanie zdarzeń

Komitety wyborcze mogą wydatkować na kampanię wyborczą wyłącznie kwoty ograniczone limitem wydatków (art. 135 par. 1 kodeksu wyborczego). Wydatki komitetu wyborczego są ograniczone łącznym limitem, w ramach którego komitet decyduje o wysokości wydatków na kampanię na rzecz poszczególnych kandydatów i list kandydatów. Przy czym limitem wydatków są objęte tylko wydatki komitetu wyborczego, natomiast przychody komitetu nie są limitowane, w związku z czym zgromadzenie na rachunku bankowym komitetu kwoty wyższej od przysługującego limitu wydatków nie stanowi uchybienia.

Komitet wyborczy może wydatkować środki finansowe jedynie na cele związane z wyborami (art. 129 par. 1 kodeksu wyborczego). Do wydatków komitetu wyborczego nie mogą być wliczone środki przekazane na cele charytatywne oraz inne cele społecznie użyteczne, nawet jeżeli były ponoszone w okresie kampanii wyborczej w ramach promocji komitetu wyborczego lub poszczególnych kandydatów. Tego typu wydatki stanowią naruszenie przepisów ustawy.

Komitet może wydawać środki na kampanię od dnia wydania przez PKW postanowienia o przyjęciu zawiadomienia o utworzeniu komitetu wyborczego (art. 129 par. 3 pkt 1 kodeksu wyborczego). Należy też pamiętać, że zabronione jest wydatkowanie środków przez komitet wyborczy po dniu złożenia sprawozdania finansowego o przychodach, wydatkach i zobowiązaniach finansowych komitetu (art. 129 par. 3 pkt 2 kodeksu wyborczego). Wyjątek dotyczy wydatkowania środków z otrzymanej dotacji podmiotowej na pokrycie zobowiązań finansowych komitetu wykazanych w sprawozdaniu.

Dokumentami potwierdzającymi poniesienie kosztu są:

• rachunki,
• faktury,
• umowy,
• pokwitowania odbioru gotówki do rozliczenia (KW),
• inne dokumenty wystawione na komitet wyborczy.

W przypadku faktur czy rachunków, które są z odroczonym terminem zapłaty, należy zadbać, aby zarówno data poniesienia kosztu, jak i data jego opłacenia wypadały w czasie kampanii wyborczej. Niedopuszczalne jest opłacanie faktur po dniu wyborów.

Wszystkie dokumenty powinny być wystawiane na komitet wyborczy. Niedopuszczalne jest operowanie dokumentami wystawionymi na nazwisko osoby fizycznej (np. na nazwisko kandydata), nie są one dowodami kosztów komitetu wyborczego. Dowody księgowe dotyczące wydatków (kosztów) powinny spełniać warunki określone w u.r., a w szczególności muszą być zatwierdzone przez osobę odpowiadającą za gospodarkę finansową komitetu. Komitet musi te dokumenty przechowywać w staranny sposób. Należy też pamiętać, że dokumenty te należy załączyć do sprawozdania komitetu wyborczego. W szczególności rozporządzenie wskazuje na konieczność załączenia dokumentów umożliwiających weryfikację informacji podanych w sprawozdaniu. Powinny być one ułożone w porządku chronologicznym, począwszy od najwcześniejszego zdarzenia gospodarczego:

1) dokumenty bankowe każdego wydatku i wpływu na rachunek komitetu wyborczego;

2) protokoły komisyjnej wyceny usług świadczonych nieodpłatnie na rzecz komitetu wyborczego, w tym dokumenty potwierdzające przyjęcie świadczeń niepieniężnych, o których mowa w art. 132 par. 5 i art. 133 kodeksu wyborczego (w przypadku przyjęcia nieodpłatnego świadczenia usługi) ‒ np. wykazy zawierające opis świadczenia i dane świadczącego i/lub umowy ze świadczącymi (np. umowy użyczenia) oraz ich oświadczenia (np. potwierdzające zgodę na eksponowanie materiałów wyborczych);

3) umowy, faktury, rachunki i inne dokumenty dotyczące kosztów i wydatków;

4) pokwitowania odbioru materiałów wyborczych (np. plakatów, ulotek) przez komitet wyborczy;

5) umowa rachunku bankowego;

6) umowy kredytu (w przypadku uzyskania kredytu);

7) umowy poręczenia (w przypadku zawarcia umowy poręczenia);

8) wykazy zawierające informacje określone we wzorze sprawozdania finansowego, część II ‒ Informacje szczegółowe, pkt II‒VII (w przypadku wystąpienia więcej niż dwóch pozycji w danym punkcie);

9) inne dokumenty umożliwiające weryfikację podanych w sprawozdaniu informacji.

Podział kosztów

W księgach rachunkowych należy zapewnić odpowiedni podział kosztów. W praktyce komitety ujmują koszty w podziale rodzajowym, odrębnie ewidencjonując:

• koszty zużycia materiałów i energii,
• koszty usług obcych, w tym opłaty za korzystanie ze środków masowego przekazu i wykonanie materiałów wyborczych,
• koszty spotkań i podróży wyborczych,
• wynagrodzenia i pochodne od wynagrodzeń,
• pozostałe wydatki pieniężne.

Taki podział jest potrzebny do sporządzenia sprawozdania komitetu. Rozporządzenie wymaga bowiem, aby zawrzeć w nim informacje odrębnie dla takich kategorii jak:

• przygotowanie i zamieszczenie ogłoszeń oraz artykułów sponsorowanych w dziennikach i czasopismach,
• przygotowanie i wykonanie (w tym prace koncepcyjne i projektowe) radiowych ogłoszeń, spotów, audycji itp.,
• emisja radiowych ogłoszeń, spotów, audycji itp.,
• przygotowanie i wykonanie (w tym prace koncepcyjne i projektowe) telewizyjnych ogłoszeń, filmów, spotów, audycji itp.,
• emisja telewizyjnych ogłoszeń, filmów, spotów, audycji itp.,
• przygotowanie i wykonanie (w tym prace koncepcyjne i projektowe) plakatów, ulotek, billboardów itp.,
• usługa dystrybucji i ekspozycji plakatów, ulotek, billboardów itp.,
• przygotowanie i wykonanie (w tym prace koncepcyjne i projektowe) ogłoszeń, filmów, spotów, audycji , nagrań publikowanych w internecie,
• publikacja w internecie ogłoszeń, filmów, spotów, audycji,
• przygotowanie i wykonanie (w tym prace koncepcyjne i projektowe) innych materiałów wykorzystywanych w agitacji wyborczej (plakietki, koszulki, smycze, chorągiewki, czapeczki, długopisy itp.),
• usługa dystrybucji innych materiałów wykorzystywanych w agitacji wyborczej (plakietki, koszulki, smycze, chorągiewki, czapeczki, długopisy itp.),
• spotkania wyborcze (m.in. wynajęcie sal, innych pomieszczeń lub powierzchni, wynajęcie, zakup, transport, montaż, obsługa sprzętu, w tym urządzeń telekomunikacyjnych i audiowizualnych, transport uczestników),
• wynajęcie sal, innych pomieszczeń lub powierzchni na cele inne niż spotkania wyborcze,
• wynajęcie, zakup, transport, montaż, obsługa sprzętu, w tym urządzeń telekomunikacyjnych i audiowizualnych na cele inne niż spotkania wyborcze,
• podróże,
• noclegi,
• pozostałe koszty poniesione na usługi obce.

Wykazać także należy wynagrodzenia i składki na ubezpieczenie społeczne (w tym z tytułu umowy o dzieło lub zlecenie) nieujęte w pozycjach wskazanych wcześniej oraz pozostałe wydatki lub koszty.

Komitet wyborczy powinien również odrębnie ewidencjonować zobowiązania finansowe, obejmujące równowartość niespłaconych kredytów bankowych oraz nieopłaconych rachunków i faktur wystawionych z tytułu dostaw i usług na rzecz komitetu. Ewidencja wydatków i zobowiązań finansowych komitetu wyborczego powinna być prowadzona w sposób zapewniający uzyskanie informacji niezbędnych do prawidłowego sporządzenia sprawozdania finansowego.

W przypadku komitetu wyborczego partii politycznej oraz koalicyjnego komitetu wyborczego mogą one nieodpłatnie korzystać w czasie kampanii wyborczej z lokali należących do partii politycznych, które utworzyły komitet wyborczy, a także z ich sprzętu biurowego. Komitet wyborczy wyborców może nieodpłatnie korzystać w czasie kampanii wyborczej z lokalu osoby wchodzącej w skład komitetu wyborczego, a także z jej sprzętu biurowego. W związku z tym w księgach komitetu pojawić się powinny koszty i wydatki związane z mediami czy używaniem materiałów biurowych. Zakup materiałów niezbędnych do korzystania ze sprzętu biurowego, a także opłaty za media w okresie korzystania z lokalu i sprzętu biurowego przez komitet wyborczy powinny być finansowane ze środków komitetu wyborczego oraz wliczone do przysługującego mu limitu wydatków. Ponoszenie tych wydatków przez partię polityczną bądź osobę fizyczną stanowi niedopuszczalną ustawowo darowiznę niepieniężną na rzecz komitetu wyborczego. Komitet wyborczy powinien zawrzeć z partią polityczną bądź osobą wchodzącą w skład komitetu wyborczego umowę użyczenia lokalu lub sprzętu biurowego, która powinna wskazywać, że to komitet wyborczy będzie ponosił koszty zakupu materiałów biurowych oraz opłaty za media w zakresie niezbędnym do prowadzenia kampanii wyborczej.

Komitety są zobowiązane do korzystania z domeny internetowej, także tej udostępnionej im jako podstrona w domenie partii. Jednak w świetle przepisów kodeksu wyborczego niedopuszczalne jest nieodpłatne użyczenie komitetowi wyborczemu domeny przez jej właściciela (w tym także przez podmiot, który utworzył komitet wyborczy). Oznacza to, że komitet musi ponosić koszty jej funkcjonowania. Koszty te zalicza się do wydatków komitetu i wykazuje w sprawozdaniu finansowym.

Sprawozdanie wyborcze

Warto już teraz zwrócić uwagę, że pełnomocnik finansowy komitetu wyborczego ma obowiązek sporządzenia i przedłożenia PKW sprawozdania o przychodach, wydatkach i zobowiązaniach finansowych komitetu, w tym o uzyskanych kredytach bankowych i warunkach ich uzyskania – w terminie trzech miesięcy od dnia wyborów (art. 142 par. 1 kodeksu wyborczego). Dołącza się do niego wykazy szczegółowych przychodów, wydatków i zobowiązań finansowych.

Obowiązek sprawozdawczy dotyczy także komitetów, które uległy rozwiązaniu przed dniem wyborów. Sprawozdanie finansowe przedkładają one PKW w tym samym terminie, co pozostałe komitety.

Do sprawozdania należy załączyć sprawozdanie biegłego rewidenta, którego wybiera PKW spośród kandydatów zgłoszonych przez Polską Radę Biegłych Rewidentów w liczbie uzgodnionej z PKW – art. 142 par. 4 kodeksu wyborczego. Przy czym sprawozdania biegłego rewidenta nie sporządza się, jeżeli pełnomocnik finansowy, w terminie 30 dni od dnia wyborów, zawiadomi PKW, że komitet nie miał przychodów, nie poniósł wydatków ani nie ma zobowiązań finansowych – art. 142 par. 3 kodeksu wyborczego.

Biegły rewident podejmie czynności nie później niż na 30 dni przed upływem ustawowego terminu złożenia sprawozdania.

Sprawozdanie finansowe sporządza się według wzoru określonego w ww. rozporządzeniu ministra finansów z 27 września 2023 r. Sprawozdanie oraz towarzyszące mu zgodnie z ww. rozporządzeniem wykazy sporządza się w formie pisemnej w postaci:

• papierowej oraz opatruje własnoręcznym podpisem lub
• elektronicznej w formacie przeszukiwalnego pliku PDF oraz opatruje kwalifikowanym podpisem elektronicznym, podpisem zaufanym albo podpisem osobistym.

Przepisy rozporządzenia wskazują też, że sprawozdanie, w tym wspomniane wykazy, oraz dokumenty załączone do sprawozdania przekazuje się w przypadku sporządzenia ich papierowo w takiej samej postaci do PKW. Jeśli zostały sporządzone w formie elektronicznej, to przekazuje się je za pośrednictwem Elektronicznej Platformy Usług Administracji Publicznej albo na adres poczty elektronicznej Krajowego Biura Wyborczego.

Okresem rozliczeniowym komitetów wyborczych jest okres od dnia wydania przez PKW postanowienia o przyjęciu zawiadomienia o utworzeniu komitetu wyborczego do dnia przedstawienia sprawozdania wyborczego PKW.

Wśród dokumentów składanych ze sprawozdaniem powinna się znaleźć historia rachunku bankowego komitetu wyborczego, gdyż dokument ten jest niezbędny do weryfikacji podanych w sprawozdaniu danych. Zbiorcze zestawienie sporządzane przez bank powinno obejmować wszystkie operacje dokonane na rachunku od jego otwarcia do zamknięcia.

Na koniec warto wskazać, że w wyniku rozliczenia kampanii wyborczej komitet wyborczy ustala wstępnie, czy uzyskał nadwyżkę pozyskanych środków na cele kampanii wyborczej nad poniesionymi wydatkami. Ostateczna wysokość nadwyżki, zgodnie z art. 138 par. 4 kodeksu wyborczego, zostanie ustalona po wydaniu przez właściwy organ wyborczy ostatecznego postanowienia o przyjęciu bądź odrzuceniu sprawozdania finansowego, z uwzględnieniem zobowiązań majątkowych, o których mowa w art. 130 par. 2 kodeksu wyborczego. W przypadku komitetu wyborczego partii politycznej nadwyżkę przekazuje się na Fundusz Wyborczy tej partii (art. 138 par. 1 kodeksu wyborczego). Dla rozliczenia nadwyżki między partiami politycznymi tworzącymi koalicyjny komitet wyborczy obowiązujące są uregulowania w umowie koalicyjnej. W razie braku stosownych postanowień w umowie koalicyjnej środki przekazuje się na rzecz organizacji pożytku publicznego.

Jeżeli w sprawozdaniu komitet wykazał nieuregulowane zobowiązania, takie jak spłata kredytu lub wierzytelności wobec dostawców towarów i usług, to zobowiązania te mogą być uregulowane z dotacji podmiotowej. Komitet wyborczy może także z dotacji pokryć inne wydatki wynikające z realizacji przepisów ustawy, np. ogłoszenia prasowe, opłaty bankowe, koszty usuwania plakatów itp. Dotacji podmiotowej nie wolno przeznaczyć na wypłatę środków osobom fizycznym, które dokonały darowizn na kampanię wyborczą danego komitetu, w tym również kandydatom komitetu, którzy uzyskali mandaty poselskie albo senatorskie.

Komitet wyborczy wyborców przekazuje nadwyżkę pozyskanych środków na rzecz organizacji pożytku publicznego (art. 138 par. 3 kodeksu wyborczego). ©℗