Jak ująć niedopłatę i nadpłatę ZUS

Zaczęłam pracę w księgowości i mam m.in. ewidencjonować operacje związane ze składkami ZUS. Jakie zapisy są prawidłowe przy nadpłacie i niedopłacie składek?

• w części pokrywanej przez pracowników: Wn „Rozrachunki publicznoprawne” (ZUS), Ma „Rozrachunki z pracownikami”;
• w części pokrywanej przez pracodawcę: Wn „Rozr. publicznoprawne” (ZUS), Ma „Koszty według rodzajów” (ubezpieczenia społeczne) lub odpowiednie konto zespołu 5 (gdy korekta dotyczy składek nadpłaconych w bieżącym roku obrotowym; art. 54 ust. 1 ustawy o rachunkowości; dalej: u.r.) albo „Pozostałe przychody operacyjne” (gdy korekta dotyczy nadpłaconych w poprzednich latach obrotowych składek, których wartość jest nieistotna; art. 54 ust. 2 u.r.) albo „Rozliczenie wyniku finansowego” (gdy korekta dotyczy nadpłaconych w poprzednich latach obrotowych składek, których wartość jest istotna; art. 54 ust. 3 u.r.);
• otrzymanie zwrotu nadpłaconych składek z ZUS: Wn „Rachunki bankowe”, Ma „Rozrachunki publicznoprawne” (ZUS);
• zaliczka na PIT od kwoty zwracanej pracownikowi nadpłaty składek ZUS (uprzednio potrąconych z jego wynagrodzenia), stanowiącej dla niego przychód ze stosunku pracy (art. 10 ust. 1 pkt 1 w zw. z art. 12 ust. 1 ustawy o PIT): Wn „Rozrachunki z pracownikami”, Ma „Rozrachunki publicznoprawne” (PIT);
• Zwrot na rzecz pracownika nadpłaconej kwoty składek ZUS (finansowanej z jego środków), pomniejszonej o odprowadzoną do urzędy skarbowego zaliczkę na PIT: Wn „Rozrachunki z pracownikami” (rozrachunki z tytułu wynagrodzeń), Ma „Rachunki bankowe”.

• w części obciążającej pracowników: Wn „Rozrachunki z pracownikami” (rozrachunki z tytułu wynagrodzeń lub pozostałe rozrachunki z pracownikami), Ma „Rozrachunki publicznoprawne” (ZUS);
• w części obciążającej pracodawcę: Wn „Koszty według rodzajów” (ubezpieczenia społeczne) lub odpowiednie konto zespołu 5 (gdy korekta dotyczy składek niedopłaconych w bieżącym roku obrotowym) albo „Pozostałe koszty operacyjne” (gdy korekta dotyczy niedopłaconych w poprzednich latach obrotowych składek, których wartość jest nieistotna) albo „Rozliczenie wyniku finansowego” (gdy korekta dotyczy niedopłaconych w poprzednich latach obrotowych składek, których wartość jest istotna), Ma „Rozrachunki publicznoprawne” (ZUS);
• wpłata przez pracownika brakującej kwoty składki ZUS do kasy lub na rachunek bankowy pracodawcy albo potrącenie jej z wynagrodzenia pracownika: Wn „Kasa” lub „Rachunki bankowe” lub „Rozrachunki z pracownikami” (rozrachunki z tytułu wynagrodzeń), Ma „Rozrachunki z pracownikami” (pozostałe rozrachunki z pracownikami);
• wpłata brakującej składki ZUS (jej niedopłaty) na rachunek bankowy ZUS: Wn „Rozrachunki publicznoprawne” (ZUS), Ma „Rachunki bankowe”;
• umorzenie należności od byłego pracownika w efekcie sfinansowania zaległych składek ZUS, które powinny być potrącone ze środków tego pracownika: Wn „Pozostałe koszty operacyjne”, Ma „Rozrachunki z pracownikami” (rozrachunki z tytułu wynagrodzeń);
• odsetki za zwłokę w zapłacie przez pracodawcę składek ubezpieczeniowych do ZUS: Wn „Koszty finansowe”, Ma „Rozrachunki publicznoprawne” (ZUS) oraz zapłata odsetek za zwłokę: Wn „Rozrachunki publicznoprawne” (ZUS), Ma „Rachunki bankowe” albo zapłata odsetek za zwłokę bezpośrednio z wyciągu bankowego, z pominięciem konta rozrachunków publicznoprawnych: Wn 75-1 „Koszty finansowe”, Ma „Rachunki bankowe”.