Zgodnie z ustawą o sygnalistach, istnieje kilka sposobów na zgłoszenie naruszenia prawa przez sygnalistę.
Jak sygnalista może zgłosić naruszenie prawa?
Zgodnie z ustawą o sygnalistach, istnieje kilka sposobów na zgłoszenie naruszenia prawa przez sygnalistę:
- Zgłoszenie wewnętrzne: Sygnalista może zgłosić naruszenie prawa bezpośrednio do swojego podmiotu prawnego (np. pracodawcy). Ustawa określa minimalne wymogi dla wewnętrznej procedury zgłaszania naruszeń, takie jak wyznaczenie bezstronnej jednostki lub osoby odpowiedzialnej za przyjmowanie i rozpatrywanie zgłoszeń, oraz zapewnienie poufności tożsamości sygnalisty.
- Zgłoszenie zewnętrzne: Jeśli sygnalista nie chce lub nie może dokonać zgłoszenia wewnętrznego, może zgłosić naruszenie prawa do Rzecznika Praw Obywatelskich lub odpowiedniego organu publicznego (np. prokuratury, policji). Ustawa nakłada na te organy obowiązek stworzenia procedur przyjmowania i rozpatrywania zgłoszeń zewnętrznych, z zachowaniem poufności tożsamości sygnalisty.
- Ujawnienie publiczne: W określonych sytuacjach, sygnalista może ujawnić informację o naruszeniu prawa do wiadomości publicznej, np. poprzez media lub internet, i nadal korzystać z ochrony przewidzianej w ustawie. Dzieje się tak, gdy sygnalista dokonał już zgłoszenia wewnętrznego i zewnętrznego, ale nie przyniosło to żadnych efektów, lub gdy istnieje bezpośrednie zagrożenie interesu publicznego.
Warto pamiętać, że ochrona sygnalisty przysługuje tylko wtedy, gdy zgłasza on informację o naruszeniu prawa, o której miał uzasadnione podstawy sądzić, że jest prawdziwa w momencie dokonywania zgłoszenia. Ustawa przewiduje kary dla osób, które ujawniają tożsamość sygnalisty bez jego zgody, utrudniają mu dokonanie zgłoszenia lub podejmują wobec niego działania odwetowe.