Wynagrodzenie chorobowe czy zasiłek chorobowy

Zasadą jest, że osobie zatrudnionej na podstawie umowy o pracę, za okres niezdolności do pracy przysługuje wynagrodzenie chorobowe albo zasiłek chorobowy. Prawo do wynagrodzenia przysługuje za czas niezdolności do pracy trwającej łącznie do 33 dni w ciągu roku kalendarzowego, a w przypadku pracownika, który ukończył 50 rok życia – trwającej łącznie do 14 dni w ciągu roku kalendarzowego. Upraszczając – koszty pierwszych 33 dni choroby pracownika ponosi pracodawca, a po upływie tego okresu ZUS rozpoczyna wypłatę zasiłku chorobowego. Z punktu widzenia samego pracownika różnica jest nieistotna, bo ustawodawca przewidział, że wynagrodzenie chorobowe oblicza się według zasad obowiązujących przy ustalaniu podstawy wymiaru zasiłku chorobowego i wypłaca się je za każdy dzień niezdolności do pracy, nie wyłączając dni wolnych od pracy. Na konto pracownika zarówno przez pierwsze 33 dni choroby, jak i później, powinien więc wpływać przelew w takiej samej wysokości.

W większości przypadków niezdolności pracownika do pracy zachowuje on prawo do 80% wynagrodzenia i tylko w wyjątkowych przypadkach jest ono wyższe i osiąga poziom 100%. Dotyczy to takich sytuacji, jak:

  • wypadek w drodze do pracy lub z pracy,
  • choroba przypadająca w czasie ciąży,
  • poddanie się niezbędnym badaniom lekarskim przewidzianym dla kandydatów na dawców komórek, tkanek i narządów oraz poddania się zabiegowi pobrania komórek, tkanek i narządów.

Ustalanie podstawy wymiaru wynagrodzenia i zasiłku chorobowego

Zasady ustalania podstawy wymiaru zasiłku chorobowego przysługującego ubezpieczonemu będącemu pracownikiem zostały ustalone w przepisach ustawy z 25 czerwca 1999 r. o świadczeniach pieniężnych z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa, z których wynika, że stanowi ją przeciętne miesięczne wynagrodzenie wypłacone za okres 12 miesięcy kalendarzowych poprzedzających miesiąc, w którym powstała niezdolność do pracy. Taką zasadę trudno jednak zastosować w sytuacji, gdy pracownik wraca do pracy po długotrwałej nieobecności, np. po okresie korzystania z urlopu macierzyńskiego. Z pomocą przychodzi w takiej sytuacji art. 43 ustawy o świadczenia pieniężnych z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa, w którym ustawodawca zastrzegł, że podstawy wymiaru zasiłku nie ustala się na nowo, jeżeli między okresami pobierania zasiłków zarówno tego samego rodzaju, jak i innego rodzaju nie było przerwy albo przerwa była krótsza niż miesiąc kalendarzowy. Regulacja ta znajduje zastosowanie również w sytuacji, gdy matka dziecka przebywała na urlopie macierzyńskim i pobierała z tego tytułu zasiłek macierzyński. Oznacza to, że jeśli zajdzie potrzeba obliczenia wysokości wynagrodzenia chorobowego dla pracownicy, która zakończyła urlop macierzyński i pobieranie z tego tytułu zasiłku, podstawy wymiaru tego wynagrodzenia (zasiłku) nie trzeba będzie ustalać na nowo. Będzie ona bowiem taka sama, jak w przypadku zasiłku macierzyńskiego.

Podstawa prawna

  • art. 92 ustawy z 26 czerwca 1974 r. – Kodeks pracy (j.t. Dz.U. z 2023 r. poz. 1465)
  • art. 43 ustawy z 25 czerwca 1999 r. o świadczeniach pieniężnych z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa (j.t. Dz.U. z 223 r. poz. 2780)