Znów będzie można ocenić całą uczelnię. Czy wpłynie to na jakość kształcenia?

Minister nauki i szkolnictwa wyższego wypełni wreszcie lukę i wyda rozporządzenie w sprawie kryteriów oceny kompleksowej. Zgodnie z przekazanym do konsultacji projektem PKA oceni m.in. system zapewnienia jakości kształcenia i jego związek ze strategią uczelni, sposób ustalania programów studiów, ich monitorowania, okresowych przeglądów i doskonalenia. Przyjrzy się także zasadom przyjęć na studia i sposobowi prowadzenia kształcenia. Sprawdzi, w jaki sposób uczelnia zapewnia rozwój studenta, weryfikuje efekty uczenia się i przeprowadza egzaminy dyplomowe. Kolejne z kryteriów oceny kompleksowej to funkcjonowanie polityki kadrowej uczelni oraz rozwój kadry dydaktycznej i naukowej. Komisja oceni też zasoby dydaktyczne − m.in. biblioteki i infrastrukturę informatyczną.

Do 2016 r. Polska Komisja Akredytacyjna dokonywała oceny instytucjonalnej, w ramach której oceniano całą jednostkę – wydział bądź instytut i wszystkie kierunki studiów, które prowadził, także podyplomowe. Sprawdzano zdolności tej jednostki do prowadzenia studiów. Ocena instytucjonalna została zniesiona. Na to miejsce w 2018 r. pojawiła się w ustawodawstwie ocena kompleksowa. Jednak przepisy są martwe. Minister najpóźniej w 2020 r. miał wydać rozporządzenie wykonawcze do ustawy – Prawo o szkolnictwie wyższym i nauce (t.j. Dz.U. z 2023 r. poz. 742 ze zm.). Wciąż się to jednak nie stało. W rezultacie kompetencje Polskiej Komisji Akredytacyjnej są ograniczone.

– Ocena kompleksowa będzie dotyczyła całej uczelni, ale będzie mogła dotyczyć też kształcenia prowadzonego w wybranych dziedzinach. Tak naprawdę teraz możemy dokonywać jedynie oceny programowej. Minister może też zwrócić się do nas o wydanie opinii. Ta opinia – pozytywna, negatywna, zawierająca rekomendacje – jest ministrowi potrzebna do udzielenia zgody na uruchomienie kierunku – tłumaczył w wywiadzie dla DGP Janusz Uriasz, przewodniczący Polskiej Komisji Akredytacyjnej.

Pozytywna ocena kompleksowa to certyfikat jakości. Zgodnie z art. 243 prawa o szkolnictwie wyższym i nauce jest ona dokonywana na wniosek uczelni posiadającej wyłącznie pozytywne oceny programowe albo pozytywną ocenę kompleksową i kończy się wydaniem oceny pozytywnej albo odmową jej wydania. Pozytywna ocena kompleksowa jest wydawana na okres od trzech do ośmiu lat. Wydając pozytywną ocenę kompleksową, Komisja może wskazać dziedziny nauki lub dziedzinę sztuki, w których jakość kształcenia jest szczególnie wysoka. ©℗