rozwiń ›

Jakie zmiany w zatrudnieniu cudzoziemców obowiązują w 2026 roku?

W 2026 roku obowiązywać będą przepisy dotyczące warunków zatrudnienia cudzoziemców na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, które weszły w życie mocą ustawy z 20 marca 2025 roku. Od 1 czerwca mamy zatem w polskim porządku prawnym szczegółowo uregulowane reguły dostępu cudzoziemców do rynku pracy, organy właściwe do zajmowania się sprawami związanymi z podejmowaniem przez te osoby pracy oraz tryb postępowania.

Kluczowe zmiany, które dotyczą zezwoleń i zatrudniania osób nieposiadających obywatelstwa polskiego dotyczą:

  • testu rynku pracy,
  • procedury rozpatrywania wniosków o zezwolenie dla niektórych firm i stanowisk,
  • przyczyn odmowy wydania zezwolenia na pracę,
  • obowiązku informowania o określonych działaniach cudzoziemca przez pracodawcę,
  • przyczyn odmowy wydania zezwolenia na pobyt czasowy i pracę,
  • zmiany związane z tzw. Niebieską Kartą UE.

Warto też zaznaczyć, że w 2026 roku wszystkie sprawy, które związane są z zatrudnianiem cudzoziemców, w tym te dotyczące składania wniosków o zezwolenie na pracę, załatwiać będzie się online, za pośrednictwem portalu praca.gov.pl.

1 grudnia 2025 roku weszły także w życie dwa rozporządzenia, które uszczegóławiają przepisy obowiązującej ustawy.

Zatrudnianie cudzoziemców - test rynku pracy

Test runku pracy zakładał, że przed zatrudnieniem cudzoziemca należało sprawdzić, czy na lokalnym rynku nie ma osób bezrobotnych lub poszukujących pracy, które pracodawca mógłby zatrudnić. Miały one pierwszeństwo przed cudzoziemcem. W 2026 roku nie ma już obowiązku otrzymywania od starosty – bo to on był uprawniony do przeprowadzenia testu – takiej informacji przed uzyskaniem zezwolenia na pracę, pobyt czasowy i pracę lub w zawodzie wymagającym szczególnych kwalifikacji.

Ustawodawca zastrzegł jednak, że na uzasadniony wniosek starosty powiatowego urzędu pracy może sporządzić listę zawodów, w stosunku do których odmawia się wydania zezwolenia na pracę dla cudzoziemca. Powodem jest trudna sytuacja na lokalnym rynku pracy, a pod uwagę należy brać m.in. stopę bezrobocia oraz zwolnienia grupowe.

Rozpatrywania wniosków o wydanie zezwolenia na pracę - fast track

Procedura przyspieszonego tzw. fast track, to sposób na uproszczenie procedur administracyjnych dla wybranych firm, głównie tych strategicznych oraz zawodów tzw. deficytowych, które wskazane zostają w rozporządzeniu. Ma ona także uprościć kontynuację zatrudnienia u tego samego pracodawcy.

Fast track zakłada, że wnioski, dotyczące firm o znaczeniu strategicznym, których wykaz stworzony został przez ministra właściwego ds. gospodarki i prowadzony jest w systemie teleinformatycznym, a także obejmujące zawody deficytowe rozpatrywane są w pierwszej kolejności.

Odmowa zezwolenia na pracę cudzoziemca i na pobyt czasowy

Ustawa określa także nowe powody odmowy wydania dokumentów legalizujących pracę cudzoziemca. Są to:

  • niepodjęcie przez cudzoziemca wcześniej pracy mimo przyjazdu do Polski;
  • utrudnianie kontroli legalności zatrudnienia przez pracodawcę;
  • nieodprowadzanie składek lub podatków przez firmę, która ma zatrudnić cudzoziemca;
  • próba podjęcia przez cudzoziemca pracy dla osoby trzeciej, ale nie jako pracownik tymczasowy;
  • w razie ubiegania się o zezwolenie na pracę, podejmowanie jej w wymiarze krótszym niż ¼ etatu;
  • rozpoczęcie pracy później niż 12 miesięcy od daty wydania zezwolenia na pracę lub 6 miesięcy w razie wpis oświadczenia o powierzeniu pracy cudzoziemcowi.

W 2026 roku obowiązywać będzie także znacznie szerszy katalog powodów, które skutkują odmową wszczęcia postępowania o wydanie zezwolenia na pobyt czasowy i pracę. Wniosków nie będą mogli składać cudzoziemcy przebywający na podstawie wiz w celach:

  • turystycznych,
  • odwiedzin u rodziny i przyjaciół,
  • udziału w imprezach sportowych,
  • prowadzenia działalności kulturalnej lub udziału w konferencjach,
  • odbycia studiów,
  • szkolenia zawodowego,
  • nauki innej niż studia i szkolenie zawodowe,
  • tranzytu,
  • leczenia,
  • udziału w programach wymiany kulturalnej, edukacyjnej, pomocy humanitarnej, pracy wakacyjnej.

Odrzucane będą także wnioski składane przez cudzoziemców, którzy przebywają w Polsce na podstawie:

  • wizy długoterminowej i dokumentu pobytowego, które wydało inne państwo strefy Schengen, wyjątkiem będzie jedynie korzystanie z prawa do mobilności na terytorium Polski,
  • zezwolenia na wjazd, które wydała Straż Graniczna.

Zatrudnianie cudzoziemców - obowiązek informowania przez pracodawcę

Przepisy nakładają także na pracodawcę szereg obowiązków związanych z koniecznością informowania określonych podmiotów o okolicznościach związanych z pracą cudzoziemca i zezwoleniami. Chodzi tu m.in. o konieczności zgłoszenia w ciągu siedmiu dni niepodjęcia pracy przez cudzoziemca przez dwa miesiące od rozpoczęcia ważności zezwolenia, czy przerwania przez niego pracy na taki okres. Wojewoda musi zostać poinformowany również o zakończeniu przez cudzoziemca pracy wcześniej niż dwa miesiące przed końcem ważności zezwolenia.

Z kolei w przypadku jednolitego zezwolenia na pobyt czasowy i pracę, pracodawca w nim wymieniony ma obowiązek poinformować wojewodę o utracie pracy przez cudzoziemca. Powinien to zrobić w ciągu 15 dni.

Niebieska Karta UE

Nieco inaczej niż dotychczas będą miały także zezwolenia wydane na pobyt czasowy w celu wykonywania pracy w zawodzie wymagającym wysokich kwalifikacji, czyli tzw. Niebieska Karta UE. Nie będzie już obowiązku wiązania zezwolenia z konkretnym stanowiskiem lub pracodawcą, ale będzie ono miało charakter ogólny. Przy czym należy pamiętać, że minimalny czas, na jaki zawierana będzie umowa z takim pracownikiem, będzie musiał wynosić sześć miesięcy.

Rozporządzenia doprecyzowujące zatrudnianie cudzoziemców

W 2026 roku zmianie ulegną także opłaty wnoszone w związku ze złożeniem wniosku o wydanie zezwolenia na pracę oraz oświadczenia o powierzeniu pracy cudzoziemcowi. Zgodnie z rozporządzeniem Ministra Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej z dnia 20 listopada 2025 roku, które wchodzi w życie z dniem 1 grudnia 2025, będą one wynosiły:

  1. 200 zł – w przypadku, gdy zezwolenie na pracę ma być wydane na okres nieprzekraczający trzech miesięcy;
  2. 400 zł – w przypadku, gdy zezwolenie na pracę ma być wydane na okres przekraczający trzy miesiące;
  3. 800 zł – w przypadku, gdy podmiot powierzający cudzoziemcowi pracę zamierza delegować go na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej;
  4. 100 zł – w przypadku, gdy podmiot powierzający cudzoziemcowi pracę zamierza powierzyć ją na podstawie zezwolenia na pracę sezonową;
  5. 400 zł – przypadku, gdy podmiot powierzający cudzoziemcowi pracę zamierza powierzyć ją na podstawie oświadczenia wpisanego do ewidencji oświadczeń.

Druga istotna zmiana, wprowadzona mocą rozporządzenia Ministra Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej z dnia 21 listopada 2025 roku, które wchodzi w życie 1 grudnia 2025, dotyczy oświadczeń o powierzeniu cudzoziemcowi zezwolenia na pracę sezonową. Z końcem roku oświadczenia także nie będą mogły już dotyczyć obywateli Gruzji, a jedynie Republiki Armenii, Republiki Białorusi, Republiki Mołdawii i Ukrainy.

FAQ

Czy w 2026 roku nadal będzie trzeba przeprowadzić test rynku pracy?

Nie, obowiązek sprawdzenia przed zatrudnieniem cudzoziemca, czy na lokalnym rynku nie ma osób bezrobotnych lub poszukujących pracy, które pracodawca mógłby zatrudnić, został zniesiony.

Co to jest fast track?

Jest to procedura przyspieszonego rozpatrywania wniosków o wydanie zezwolenia na pracę przewidziana dla firm o znaczeniu strategicznym i zawodów deficytowych.

Czy w 2026 roku będą obowiązywać te same opłaty za wniosek o zezwolenie?

Nie, opłaty w związku ze złożeniem wniosku o wydanie zezwolenia na pracę oraz oświadczenia o powierzeniu pracy cudzoziemcowi ulegną obniżeniu.

Na czym polega zmiana w związku z oświadczeniami o powierzeniu cudzoziemcowi zezwolenia na pracę sezonową?

W 2026 roku z grupy obywateli, których może dotyczyć oświadczenie, wyłączeni zostali obywatele Gruzji.

Źródła:

Bbiznes.gov.pl

Rozporządzenie Ministra Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej z dnia 21 listopada 2025 roku w sprawie państw, których obywateli mogą dotyczyć oświadczenia o powierzeniu pracy cudzoziemcowi oraz niektóre przepisy dotyczące zezwolenia na pracę sezonową, Dz. U. 2025 poz. 1617.

Rozporządzenie Ministra Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej z dnia 20 listopada 2025 roku w sprawie wysokości opłat w związku z wnioskiem o wydanie zezwolenia na pracę oraz w związku z oświadczeniem o powierzeniu pracy cudzoziemcowi, Dz. U. 2025 poz. 1622.

Ustawa z dnia 20 marca 2025 roku o warunkach dopuszczalności powierzania pracy cudzoziemcom na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, Dz. U. 2025 poz. 621.