Taką zmianę przewiduje przyjęty przez rząd w trybie obiegowym projekt ustawy o zmianie niektórych ustaw w związku z zadaniami organów administracji publicznej w zakresie niektórych rejestrów publicznych. Zakłada on nowelizację kilku ustaw, m.in. tych, na podstawie których przyznawane są: świadczenia rodzinne, z Funduszu Alimentacyjnego i z programu 500+, tak aby jak najwięcej informacji potrzebnych do wydania decyzji ośrodki pomocy społecznej uzyskiwały bez pośrednictwa rodziców. Proces ten rozpoczął się już 1 stycznia 2016 r., od kiedy gminy mają dostęp np. do danych resortu finansów oraz informacji zawartych w rejestrze PESEL i Elektronicznym Krajowym Systemie Monitorowania i Orzekania o Niepełnosprawności (EKSMOoN). W ten sposób sprawdzają wysokość dochodów osiąganych przez członków rodziny czy weryfikują osoby wchodzące w jej skład.
Po wejściu w życie projektowanej ustawy jednostki przyznające świadczenia będą samodzielnie sprawdzać uczęszczanie dziecka do placówek należących do systemu oświaty, szkoły wyższej oraz potwierdzać prawo do ubezpieczenia zdrowotnego. Dodatkowo dostęp do danych gromadzonych w Systemie Informacji Oświatowej i Centralnym Wykazie Ubezpieczonych ma służyć ustaleniu, czy członkowie danej rodziny spełniają jeden z podstawowych warunków otrzymywania świadczeń na dzieci, czyli zamieszkania na terenie Polski (poza przypadkami objętymi unijnymi przepisami o koordynacji systemów zabezpieczenia społecznego). Elementem weryfikacji tego wymogu ma też być umożliwienie gminom uzyskiwania informacji o rozliczaniu się danej osoby z podatku dochodowego. Co istotne, gdy wniosek będzie dotyczył świadczeń niezależnych od kryterium dochodowego, nie będzie ona obejmować danych o wysokości dochodu.
Podobne do wspomnianych wyżej zmian projekt przewiduje w odniesieniu do ustawy o karcie dużej rodziny. Przy wydawaniu tego dokumentu gminy będą korzystać z rejestrów PESEL oraz EKSMOoN oraz ustalać, czy dziecko kontynuuje naukę po skończeniu 18 lat.
– Nowelizacja przepisów wpłynie na zmniejszenie biurokracji i liczby dokumentów, które musimy gromadzić, aby przyznać świadczenie. Skorzystają na tym także rodzice, którzy nie będą musieli już ich nam dostarczać – wskazuje Marzena Szuleta, kierownik działu świadczeń rodzinnych Urzędu Miasta w Kaliszu.
Ustawa ma wejść w życie 1 lipca br., ale część jej przepisów zacznie obowiązywać w późniejszym terminie. Dotyczy to m.in. dostępu do SIO. Rejestr ten wymaga dostosowania nie tylko do nowych regulacji, ale też zmian związanych z likwidacją gimnazjów. Dlatego do 31 grudnia dane pochodzące z SIO, zgodnie z przepisami przejściowymi, będą przekazywane za pośrednictwem ministra rodziny.