Nowy obowiązek wynika z nowelizacji ustawy o ochronie nabywcy lokalu mieszkalnego i domu jednorodzinnego oraz Deweloperskim Funduszu Gwarancyjnym (Dz.U. z 2025 r., poz. 758). Choć interpretacja nowych przepisów budzi wiele wątpliwości przedsiębiorców, Polski Związek Firm Deweloperskich rekomenduje jak najszersze ich stosowanie, bo kara jest dotkliwa. Niedopełnienie obowiązku jest z automatu kwalifikowane jako naruszenie zbiorowych interesów konsumentów, za co grozi kara do 10 proc. rocznego obrotu.

- Dlatego już dziś każdy deweloper powinien się zarejestrować jako dostawca danych do portalu www.dane.gov.pl. Lepiej nie czekać do ostatniej chwili – radził przedsiębiorcom, uczestniczącym w ubiegłotygodniowym Forum Rynku Nieruchomości, radca prawny Przemysław Dziąg, zastępca dyrektora generalnego PZFD.

Lepiej nie czekać z rejestracją oferowanych lokali

Dziś do portalu swoje dane przesyła ok. 200 podmiotów z różnych branż. Objęcie tym obowiązkiem deweloperów spowoduje, że dane zaczną napływać od ponad 10 tys. firm. Stąd obawa, jak portal poradzi sobie z takim obciążeniem i rekomendacja, by nie czekać z rejestracją na ostatni moment. Dla nowych inwestycji przepisy wejdą w życie 11 lipca, a dla tych, w których już jest prowadzona sprzedaż – 11 września. Czyli ci przedsiębiorcy, którzy rozpoczną sprzedaż przed 11 lipca, będą mieli więcej czasu na przygotowanie się do nowych obowiązków.

A te, poza codziennym raportowaniem cen do rządowego portalu, będą oznaczać prowadzenie przez spółkę realizującą inwestycję strony internetowej i zamieszczanie na niej cen za mkw. oferowanych mieszkań i domów, ale też ich cen całkowitych. W ogłoszeniach na portalach trzeba pamiętać o zawarciu informacji o adresie strony internetowej, na której znajdą się wszystkie wymagane ustawą informacje.

Poza cenami na tej stronie musi się znaleźć część ogólna prospektu informacyjnego, ceny pomieszczeń przynależnych oraz praw niezbędnych i innych świadczeń pieniężnych. To ostatnie sformułowanie budzi wiele wątpliwości. Czy ustawodawcy chodziło o koszt aktu notarialnego, czynszu do wspólnoty przed przeniesieniem własności? Nie jest to jedyna wątpliwość. Kolejna wiąże się z obowiązkiem udostępnienia części ogólnej prospektu informacyjnego. Czy wystarczy zamieścić go na głównej stronie internetowej dewelopera, zawierającej ogólny opis inwestycji? Czy też ustawę należy rozumieć tak, że część ogólna prospektu powinna być udostępniana przy każdej ofercie konkretnego lokalu mieszkalnego?

Polowanie na błędy deweloperów

Deweloperzy chcieliby też wiedzieć, czy mają prezentować również ceny lokali zarezerwowanych oraz czy prawidłowo interpretują, że deweloper, który w momencie wejścia w życie nowelizacji ustawy dysponuje jeszcze określoną liczbą lokali mieszkalnych lub domów jednorodzinnych przeznaczonych do sprzedaży w ramach danego przedsięwzięcia deweloperskiego, jest zobowiązany do niezwłocznego opublikowania na swojej stronie internetowej informacji dotyczących cen tych lokali, ale tylko od daty wejścia w życie nowych przepisów? Ustawa zobowiązuje do prezentowania cen od momentu rozpoczęcia sprzedaży mieszkania do jej zakończenia. Tak, aby nabywca mógł zobaczyć, jak ta cena się zmieniała. I tu pojawia się kolejna wątpliwość. Nowe przepisy gwarantują nabywcy, że jeśli deweloper zaoferuje mu sprzedaż mieszkania czy domu po cenie wyższej niż ta, którą nabywca widział na stronie internetowej, to kupujący ma prawo do kupienia lokalu po cenie dla siebie najkorzystniejszej.

- Ten przepis będzie źródłem wielu sporów. Ponieważ nie wiadomo, jak go stosować. Czy jeśli nabywca zobaczy dziś na stronie dewelopera cenę np. 10 tys. za mkw., a za kilka miesięcy to mieszkanie będzie nadal w sprzedaży za cenę 12 tys. zł za metr, to czy deweloper ma obowiązek sprzedaży tego mieszkania po cenie 10 tys. zł za mkw. – zastanawiał się Przemysław Dziąg.

Polski Związek Firm Deweloperskich wysłał do ministra rozwoju i technologii Krzysztofa Paszyka, któremu podlega mieszkalnictwo, pismo z długą listą pytań i prośbą o pilną na nie odpowiedź. To samo pismo trafiło do Tomasza Chróstnego, prezesa Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów. UOKiK ma egzekwować nowe prawo i karać za jego nieprzestrzeganie. W sieci można już znaleźć stronę „Zgłoś dewelopera”, na której w łatwy sposób można poinformować UOKiK o podejrzeniu, że dana spółka nie wywiązuje się z nowych obowiązków.