Dealer samochodowy miał prawo natychmiastowo wypowiedzieć umowę na usługi serwisowe [wyrok]

Jednak po wygaśnięciu umowy dealerskiej w lipcu 2023 r. importer otrzymał od dealera pismo o wypowiedzeniu umowy serwisu w trybie natychmiastowym. Uznał to za niezgodne z kontraktem i pozwał dealera, domagając się ustalenia, że umowa serwisu obowiązuje do 7 lipca 2024 r.

Pozwany argumentował, że miał podstawy do natychmiastowego wypowiedzenia umowy z ważnych powodów, którymi były: istotne naruszenie umowy przez importera, uniemożliwiające dalsze prowadzenie działalności, oraz utrata zaufania do kontrahenta. Dealer wskazywał m.in. na wyłączenie systemów informatycznych przez importera, oczekiwanie wykonywania napraw gwarancyjnych bez pokrycia ich realnych kosztów, a także brak rozliczenia napraw gwarancyjnych na kwotę kilkudziesięciu tysięcy złotych. Fakt, że monit w tej ostatniej kwestii pozostał bez odpowiedzi, świadczył, zdaniem dealera, o nasileniu złej woli ze strony importera.

Sąd zauważył, że w rozpoznawanej sprawie sporne pomiędzy stronami były dwie kwestie: czy powód miał interes prawny w rozumieniu art. 189 k.p.c. we wniesieniu powództwa oraz czy do umowy serwisu miały zastosowanie przepisy ogólne dotyczące umowy zlecenia. Pozwalają one bowiem na natychmiastowe wypowiedzenie.

Czy importer miał interes prawny?

Jeśli chodzi o pierwszą z tych kwestii, zdaniem sądu, trzeba wziąć pod uwagę to, co stwierdził w pozwie sam importer. Otóż, według niego, pierwotny i nadrzędny cel uzyskania pozytywnego wyroku był taki, żeby pozwany powrócił do wykonywania obowiązków serwisowania pojazdów. Jednak w związku z wygaśnięciem umowy serwisu po 7 lipca 2024 r. cel ten nie może być spełniony. Już z tej przyczyny, jak orzekł sąd, brak jest interesu prawnego po stronie powoda. Ponadto wystąpił on z pozwem w grudniu 2023 r., a zatem ponad pół roku od zaprzestania świadczenia usług serwisu przez dealera. W tej sytuacji, jak stwierdził sąd, trudno mówić o ciągłości obsługi serwisowej.

Również argumenty o ewentualnych roszczeniach klientów z powodu braku serwisu samochodów nie przekonały sądu. Importer ich nie sprecyzował, natomiast dealer wskazał, że nie zgłosili się do niego klienci, którzy chcieliby skorzystać z napraw gwarancyjnych. Jak zaznaczył sąd, za oddaleniem powództwa przemawia więc nawet tylko to, że powód nie wykazał, by miał interes prawny w żądaniu ustalenia, iż do 7 lipca 2024 r. wiązał go stosunek prawny z pozwanym.

Usługi serwisowe jak zlecenie

Odnosząc się do drugiej spornej kwestii, sąd stwierdził, że umowa serwisu miała charakter umowy nienazwanej, ale z przewagą elementów umowy o świadczenie usług. W konsekwencji odpowiednie zastosowanie znajdują przepisy o zleceniu. Chociaż kontrakt nie przewidywał dla dealera innego trybu rozwiązania umowy niż 24-miesięczny okres wypowiedzenia, to zdaniem sądu nie można tego terminu uznać jako ograniczającego możliwość wypowiedzenia. Art. 746 kodeksu cywilnego przyznaje bowiem dającemu i przyjmującemu zlecenie możliwość wypowiedzenia umowy w każdym czasie.

Dlatego też, w ocenie sądu, należy uznać, że oświadczenie pozwanego z 13 lipca 2023 r. o natychmiastowym wypowiedzeniu umowy serwisu było skuteczne i z tym dniem doszło do rozwiązania umowy łączącej strony. Z tych wszystkich względów powództwo podlegało oddaleniu.

- Wyrok ma charakter precedensowy, ponieważ Sąd Okręgowy w Warszawie dopuścił możliwość stosowania do umowy selektywnego systemu dystrybucji zapisów wprost w tej umowie niewymienionych – komentuje Wojciech Drapała, adwokat reprezentujący pozwanego. - Zagadnienie to jest istotne dla branży i relacji pomiędzy importerem a dealerem samochodowym. Jest ważne również w wielu innych sprawach, w których silniejszy ekonomicznie przedsiębiorca narzuca warunki umowy przedsiębiorcy słabszemu w ramach umowy świadczenia usług - dodaje.

Orzecznictwo

Wyrok Sądu Okręgowego w Warszawie z 20 lutego 2025 r., sygn. akt: XX GC 1279/23