Problemy finansowe nie zwalniają szpitala z kosztów sądowych

Sprawa dotyczyła nieopłaconych faktur za dostawy sprzętu medycznego i lekarstw dla publicznego zakładu opieki zdrowotnej. Zaległości płatnicze to powszechna przypadłość polskiej służby zdrowia. Przedsiębiorcy nierzadko godzą się przez pewien czas kredytować odbiorców swego towaru, ale ostatecznie dochodzą należności wraz z odsetkami przed sądem. W tej sprawie roszczenie firmy było oczywiste, sąd wydał więc nakaz zapłaty. Szpital odmówił zapłaty i wniósł sprzeciw. Nie kwestionował przy tym samego roszczenia, tylko rozwodził się nad koniecznością zwolnienia go z kosztów sądowych poprzez zastosowanie zasady słuszności wynikającej z art. 102 kodeksu postępowania cywilnego. Zgodnie z tym przepisem w wypadkach szczególnie uzasadnionych sąd może zasądzić od strony przegrywającej tylko część kosztów albo też w ogóle nie obciążać jej kosztami.

Koszty sądowe pokrywa przegrany

Sąd oddalił sprzeciw, nie mając wątpliwości, że dostawcy należy się zapłata za zrealizowane dostawy, odsetki za zwłokę oraz rekompensata w wysokości 40 euro za koszty odzyskiwania. Zasądził przy tym dodatkowo od szpitala 25 tys. zł kosztów procesu (w tym ponad 10 tys. zł kosztów zastępstwa procesowego) uznając, że nie może zwolnić placówki z tych kosztów w oparciu o zasadę słuszności.

„Fakt prowadzenia przez pozwanego działalności o charakterze publicznym w zakresie lecznictwa, która nie jest oparta o zysk, nie oznacza samo przez się, że zachodzą szczególne okoliczności, o których mowa w art. 102 k.p.c. Z pewnością pozwany – jako placówka publicznej ochrony zdrowia – mierzy się z trudną sytuacją finansową. Podkreślić trzeba również istotną funkcję leczniczą, jaką spełnia pozwany. Strona pozwana nie może jednak oczekiwać, że jej kontrahent będzie kredytować jej działalność. Przy tym okoliczności dotyczące trudnej sytuacji finansowej nie są wystarczające, aby uznać, że zachodzi szczególnie uzasadniony wypadek – okolicznościom tym powinny towarzyszyć inne, które dawałyby przekonanie o słuszności nieobciążania strony przegrywającej kosztami poniesionymi przez jej przeciwnika” – można przeczytać w uzasadnieniu wyroku. Sąd zwrócił w nim uwagę, że pozbawienie strony wygranej zwrotu kosztów procesu stałoby w sprzeczności z zasadą odpowiedzialności za wynik postępowania.

Pozew z powodu braku zapłaty

Dodatkowo w wyroku podkreślono, że dostawca został zmuszony do wystąpienia na drogę sądową, bo nie otrzymał zapłaty.

„Pozwany nie spełnił świadczenia dobrowolnie, zatem wystąpienie przez powoda na drogę sądową celem odzyskania swoich należności było całkowicie zasadne, a pozwany, który nie spełnił świadczenia, powinien ponosić tego konsekwencje. Odstąpienie od ponoszenia przez niego kosztów postępowania prowadziłoby do niezasadnego obciążania powoda kosztami, które to koszty powód zmuszony był ponieść bez swej winy” – wskazano w uzasadnieniu orzeczenia.