Rozpoczęcie prowadzenia działalności gospodarczej wiąże się z koniecznością jej rejestracji w Centralnej Ewidencji i Informacji o Działalności Gospodarczej (w skrócie CEIDG). - To rejestr zawierający informacje o wszystkich przedsiębiorcach, którzy prowadzą jednoosobową działalność gospodarczą w Polsce - wyjaśnia Paulina Włodarczyk, księgowa z firmy InFakt.

Gdzie złożyć wniosek dotyczący założenia działalności?

Wniosek o rejestrację działalności można złożyć w formie papierowej w dowolnym urzędzie miasta lub gminy albo przez internet, za pośrednictwem portalu Biznes.gov.pl.

- Do złożenia wniosku o wpis do CEIDG na rządowej stronie Biznes.gov.pl służy specjalnie stworzony w tym celu kreator. Osoba rozpoczynająca działalność gospodarczą jest w nim prowadzona krok po kroku. Dzięki temu, po wprowadzaniu wymaganych informacji i udzieleniu odpowiedzi na zadane pytania, w łatwy sposób można złożyć kompletny wniosek o rejestrację działalności - mówi Paulina Włodarczyk.

Jak przygotować się do zarejestrowania działalności gospodarczej?

Księgowa radzi, żebyśmy jeszcze zanim przystąpimy do składania wniosku o wpis do CEIDG, zebrali i ustalili wszystkie niezbędne informacje.

Podstawowe dane, jakie należy przygotować to:

  • Imię, nazwisko, imiona rodziców, data i miejsce urodzenia,
  • Rodzaj, seria i numer dokumentu tożsamości,
  • Numer PESEL,
  • Wszystkie posiadane obywatelstwa,
  • Adres zamieszkania, adres stałego miejsca prowadzenia działalności gospodarczej i adres do korespondencji (Uwaga! Przedsiębiorca może wybrać opcję braku stałego miejsca prowadzenia działalności),
  • Nazwa zakładanej działalności (Należy tu pamiętać, że w nazwie jednoosobowej działalności gospodarczej musi znaleźć się co najmniej imię i nazwisko przedsiębiorcy),
  • Nazwa skrócona,
  • Kody PKD prowadzonej działalności (Powinny być to kody odzwierciedlające aktualnie wykonywane czynności w firmie),
  • Liczba pracowników, których przedsiębiorca planuje zatrudnić,
  • Data rozpoczęcia działalności gospodarczej (We wniosku o rejestrację działalności gospodarczej jako moment jej rozpoczęcia można podać datę przyszłą),
  • Informacja o ubezpieczeniu w ZUS, KRUS lub za granicą,
  • Dane urzędu skarbowego właściwego według miejsca zamieszkania przedsiębiorcy.

- Na podstawie złożonego wniosku o wpis do CEIDG, przedsiębiorcy automatycznie zostanie nadany numer REGON i NIP, o ile nie były one nadane mu już w przeszłości. Tym samym nie ma konieczności składania żadnego dodatkowego wniosku i dodatkowej wizyty w urzędzie skarbowym czy GUS - wyjaśnia Paulina Włodarczyk. - Ponadto w składanym wniosku przedsiębiorca deklaruje, że nie ma nałożonego zakazu prowadzenia działalności gospodarczej oraz posiada tytuły prawne do nieruchomości, których adresy podał we wniosku.

Złożenie wniosku o wpis do CEIDG i co dalej?

Kiedy przedsiębiorca zakłada działalność gospodarczą, powinien dopełnić jeszcze kilku innych formalności. - W przeszłości oprócz wizyty w urzędzie miasta lub gminy, należało udać się również do urzędu skarbowego i oddziału ZUS. Obecnie nie ma już takiej potrzeby, ponieważ wszystko można załatwić za jednym razem, podczas składania wniosku o rejestrację w CEIDG. W tym celu na portalu Biznes.gov.pl należy odpowiedzieć na kilka dodatkowych pytań z kreatora, a następnie otrzymamy już kompletny wniosek. Po wprowadzeniu podstawowych informacji, kreator zada pytanie: „Czy chcesz uzupełnić dodatkowe dane we wniosku?”. Należy wówczas zaznaczyć „Tak” - podkreśla księgowa z firmy InFakt.

W ten sposób przedsiębiorca może uzupełnić swój wniosek o następujące informacje:

1) Wybór formy opodatkowania podatkiem dochodowym

Przedsiębiorca dla swojej działalności może wybrać jedną z trzech form opodatkowania podatkiem dochodowym. Są to: skala podatkowa, podatek liniowy lub ryczałt od przychodów ewidencjonowanych. Jednak w przypadku gdy przedsiębiorca nie dokona żadnego wyboru, wówczas automatycznie zostanie on opodatkowany według skali podatkowej.

Ważne

Przedsiębiorca ma czas na wybranie formy opodatkowania do 20. dnia miesiąca następującego po miesiącu, w którym powstał pierwszy przychód. Wyjątkiem jest sytuacja, kiedy działalność rozpoczęła się w grudniu - wówczas czas na wybranie formy opodatkowania upływa z końcem grudnia.

Przykład

Pani Katarzyna Żuk rozpoczęła działalność gospodarczą 2 lutego 2024 r. Swój pierwszy przychód osiągnęła jednak dopiero 10 kwietnia 2024 r. Oznacza to, że ma prawo do wybrania formy opodatkowania dla swojej działalności do dnia 20 maja 2024 r.

2)Rejestracja ubezpieczonego w ZUS

Wraz ze złożeniem wniosku o wpis do CEIDG, przedsiębiorca zostanie automatycznie zarejestrowany w ZUS jako płatnik składek. - Jednak oprócz tego, ma on również obowiązek zarejestrowania się jako osoba ubezpieczona. Wynika to z faktu, że każda osoba prowadząca działalność gospodarczą w Polsce jest zobowiązana do odprowadzania składek ZUS - dowiadujemy się od Pauliny Włodarczyk.

Dlatego na podstawie informacji wprowadzonych w kreatorze, wniosek o wpis do CEIDG może zostać uzupełniony o odpowiedni formularz ZZA lub ZUA rejestrujący osobę ubezpieczoną.

Dodatkowo, podczas rejestracji przedsiębiorca może również określić, czy przysługuje mu prawo do skorzystania z ulg w ZUS.

Ważne

Warto pamiętać, że każdy nowy przedsiębiorca, który nie prowadził działalności gospodarczej w ciągu ostatnich 60 miesięcy i nie wykonuje pracy dla byłego lub obecnego pracodawcy, może skorzystać z tzw. Ulgi na Start. Daje ona prawo do opłacania przez pierwsze 6 pełnych miesięcy jedynie składki na ubezpieczenie zdrowotne (bez składki na ubezpieczenie społeczne). W dalszej kolejności przedsiębiorcy mogą korzystać przez 24 miesiące z tzw. ZUS Preferencyjnego w kwocie niższej, niż standardowy, tzw. Duży ZUS.

3) Rejestracja innych osób ubezpieczonych w ZUS

W trakcie rejestracji jako osoba ubezpieczona, przedsiębiorca może również zgłosić do ubezpieczenia inne osoby, takie jak: członek rodziny, współpracownik czy pracownik.

Ważne

Należy pamiętać, że przedsiębiorca ma jedynie 7 dni na zgłoszenie ubezpieczonego do ZUS. Czas ten liczy się od momentu powstania obowiązku do ubezpieczeń, czyli np. dla członków rodziny przedsiębiorcy od dnia rozpoczęcia działalności lub dla pracowników od dnia rozpoczęcia pracy takiej osoby.

4)Rejestracja podatnika VAT

- W domyśle każdy nowy przedsiębiorca korzysta ze zwolnienia podmiotowego w VAT. Oznacza to, że do wartości sprzedaży w kwocie 200 tys. zł (limit ten jest ustalany w pierwszym roku proporcjonalnie do ilości miesięcy prowadzenia działalności gospodarczej) nie musi rejestrować się jako tzw. czynny podatnik VAT - precyzuje księgowa z InFakt.

- Jednak jeśli rodzaj prowadzonej działalności gospodarczej nie zezwala na skorzystanie ze zwolnienia podmiotowego lub jeżeli przedsiębiorca chce świadomie z niego zrezygnować, to konieczne jest złożenie wniosku rejestracyjnego VAT-R. Wniosek ten zostanie automatycznie dołączony do zgłoszenia o wpis do CEIDG po udzieleniu odpowiedzi na kolejne pytania w kreatorze - dodaje.

Oprócz podmiotowego zwolnienia z VAT (gdy przychód firmy nie przekroczy 200 tys. zł w roku), przepisy przewidują także zwolnienie przedmiotowe. Oznacza to, że niektóre usługi są zwolnione z VAT i nie ma tu znaczenia limit przychodu. Jest tak m.in. w przypadku świadczenia usług ubezpieczeniowych czy medycznych.

5) Zgłoszenie pełnomocnika

Dokonując formalności związanych z wpisem do CEIDG, przyszły przedsiębiorca może także podać dane osoby, która w jego imieniu będzie mogła załatwiać sprawy związane ze wpisem w ewidencji przedsiębiorców (nie dotyczy to jednak spraw podatkowych). - Warto przy tym pamiętać, że dane osoby wskazanej jako pełnomocnik będą również widoczne we wpisie przedsiębiorcy - mówi ekspertka od podatków.

6) Zgłoszenie danych o rachunkach bankowych

Transakcje pomiędzy przedsiębiorcami opiewające na kwoty powyżej 15 tys. zł. muszą być rozliczane za pośrednictwem banków. Przedsiębiorca do celów prowadzenia działalności gospodarczej może wykorzystywać swój prywatny rachunek bankowy. Należy jednak pamiętać, że przelewy na kwoty powyżej 15 tys. zł dokonywane pomiędzy przedsiębiorcami muszą być dodatkowo weryfikowane na białej liście, a to wymaga założenia w banku konta firmowego.

- Co istotne, wszystkie rachunki bankowe wykorzystywane do celów działalności gospodarczej muszą być zgłoszone w CEIDG - przypomina Paulina Włodarczyk.

Wpis przedsiębiorcy w CEIDG

Po przesłaniu wniosku o rejestrację działalności gospodarczej, co do zasady w ciągu 1 dnia roboczego dane nowej firmy są widoczne w ogólnopolskiej bazie przedsiębiorców. Dzięki wyszukiwarce dostępnej na stronie CEIDG możliwe jest zweryfikowanie wpisu dowolnego przedsiębiorcy.

- Warto pamiętać, że dane podane we wpisie powinny być zawsze aktualne. Tym samym, wszystkie zmiany, takie jak np. zmiana adresu, zmiana kodu PKD działalności, aktualizacja rachunku bankowego powinny być wprowadzane przez nas na bieżąco. W tym celu konieczna jest każdorazowa aktualizacja wniosku. Co istotne, każdy wniosek przekazany do CEIDG jest bezpłatny i nie ma ograniczeń co do ilości przesłanych wniosków - podsumowuje księgowa, z którą rozmawiamy.