Rada miejska przyjęła właśnie uchwałę w sprawie zwolnień z podatku od nieruchomości. W uchwale tej mowa jest m.in. o zwolnieniach dotyczących obiektów ochrony przeciwpożarowej czy działalności sportowej. Nasza firma prowadzi działalność w zakresie szeroko pojętej ochrony przeciwpożarowej, bo sprzedaje i serwisuje specjalistyczny sprzęt, prowadzi szkolenia w tej dziedzinie itp. Czy w tej sytuacji możemy skorzystać ze zwolnienia? Uchwała rady miejskiej nie wyłącza ze zwolnień działalności gospodarczej, a zawiera zapisy dotyczące pomocy de minimis.

Z pytania czytelnika wynika, że rada miejska przyjęła uchwałę w sprawie zwolnień w podatku od nieruchomości. Jej podstawę normatywną stanowi więc zapewne art. 7 ust. 3 ustawy o podatkach i opłatach lokalnych (dalej: u.p.o.l.). Wynika z niego, że rada gminy w drodze uchwały może wprowadzić inne zwolnienia przedmiotowe niż te określone w art. 7 ust. 1 u.p.o.l. oraz w art. 10 ust. 1 ustawy o zmianie ustawy o specjalnych strefach ekonomicznych i niektórych ustaw.

W orzecznictwie akcentuje się, że wspomniany art. 7 ust. 3 u.p.o.l. zezwala radzie gminy jedynie na wprowadzenie innych zwolnień przedmiotowych niż te określone w ust. 1 tej regulacji. Tym samym zakazuje wprowadzania zwolnień o charakterze przedmiotowo-podmiotowym. Reguła ta – co zaakcentowano w uchwale Kolegium Regionalnej Izby Obrachunkowej w Białymstoku z 22 września 2022 r., nr 16/233/2022) ‒ znajduje też oparcie w art. 168 i 217 Konstytucji RP. Daje on jednostkom samorządu terytorialnego prawo określania kategorii podmiotów zwolnionych od podatków jedynie w sytuacji, gdy upoważniają je do tego przepisy ustawowe. Z kolei Naczelny Sąd Administracyjny w wyroku z 5 października 2021 r. (sygn. akt III FSK 2106/21) wskazał, że: „zwolnienie określone w art. 7 ust. 3 ustawy o podatkach i opłatach lokalnych może dotyczyć wyłącznie przedmiotu, a więc nieruchomości wykorzystywanych do różnego rodzajów działalności. Przedmiot zwolnienia winien być tak określony, żeby nie była możliwa identyfikacja konkretnego podatnika, a więc cechy przedmiotu muszą zostać tak w przepisie określone, żeby dotyczyły potencjalnie (hipotetycznie) nieoznaczonego indywidualnego podatnika”.

Tylko kryteria przedmiotowe

Z przywołanych przepisów niewątpliwie wynika, że gmina może wprowadzić zwolnienia z podatku od nieruchomości ‒ z tym, że o charakterze przedmiotowym. Nie może wprowadzać zwolnień np. z odniesieniem się do kryteriów podmiotowych. Błędne byłoby użycie sformułowań wskazujących, że zwolnienie dotyczy nieruchomości użytkowanych przez podmioty wykonujące działalność ratowniczą w zakresie ochrony przeciwpożarowej. Zwolnienie ze wspomnianego podatku nie może faworyzować żadnej grupy podatników. A zatem konstrukcja zwolnienia opisana w pytaniu czytelnika pozwala uznać, że obejmuje ono szeroko rozumianą działalność związaną z ochroną przeciwpożarową, więc nie tylko działalność sensu stricte, lecz także sensu largo, czyli np. działalność handlową w tym zakresie. W pytaniu podano również, że ze zwolnienia nie została wykluczona działalność gospodarcza danej sfery, czyli dotycząca ochrony przeciwpożarowej. A dodatkowo w uchwale przewidziano klauzule typowe dla pomocy udzielanej przedsiębiorcom, zwolnienie jest bowiem udzielane w warunkach pomocy de minimis. W tym kontekście warto wspomnieć o art. 20b u.p.o.l., gdzie postanowiono, że w przypadkach, o których mowa w art. 5 ust. 2‒4, art. 7 ust. 3, art. 10 ust. 2, art. 12 ust. 4 oraz art. 19 pkt 1 i 3, jeżeli uchwała rady gminy przewiduje udzielanie pomocy publicznej, to powinna zostać podjęta z uwzględnieniem przepisów dotyczących pomocy publicznej.

Ważne orzecznictwo

Niezależnie od powyższego potwierdzenie możliwości objęcia zwolnieniem z art. 7 ust. 3 u.p.o.l. także wspomnianej działalności gospodarczej wynika z orzecznictwa sądowego. Wojewódzki Sąd Administracyjny w Białymstoku w wyroku z 7 października 2020 r. (sygn. akt I SA/Bk 511/20) stwierdził m.in., że określone w przywołanym wyżej art. 7 ust. 3 u.p.o.l. uprawnienie do ustanawiania zwolnień przez gminę dotyczy wyłącznie zwolnień przedmiotowych, tj. takich, które odnoszą się do pewnej kategorii przedmiotów opodatkowania. Nie obejmuje natomiast prawa do ustanowienia zwolnień podmiotowo-przedmiotowych, tj. wyłączenia z opodatkowania pewnych kategorii podmiotów znajdujących się w określonej sytuacji faktycznej lub prawnej. Dalej zaznaczono również, że: „zwolnienie określone we wskazanym przepisie może dotyczyć wyłącznie przedmiotu, a więc nieruchomości wykorzystywanych do różnego rodzajów działalności. Przy czym, co istotne, przedmiot ten winien być tak określony, żeby nie była możliwa identyfikacja konkretnego podatnika, a więc cechy przedmiotu muszą zostać tak w przepisie określone, żeby dotyczyły potencjalnie (hipotetycznie) nieoznaczonego indywidualnego podatnika”.

By podsumować: w sytuacji, gdy w uchwale rady miasta z zakresu zwolnienia nie wyłączono działalności gospodarczej w zakresie ochrony przeciwpożarowej, są przesłanki, by przyjąć, że obiekty firmowe wykorzystywane w działalności o podanym profilu, czyli ochronie przeciwpożarowej, również korzystają ze zwolnienia z podatku od nieruchomości. ©℗