Przez pierwszy rok udział w systemie kaucyjnym będzie dobrowolny

Głosami senackiej większości do ustawy o gospodarce opakowaniami i odpadami opakowaniowymi dodano poprawkę, dzięki której przez pierwszy rok funkcjonowania systemu kaucyjnego producenci obowiązek odzyskiwania wypuszczonych przez siebie na rynek opakowań będą mogli realizować zarówno w ramach zbiorowego systemu, samodzielnie, jak i za pośrednictwem organizacji odzysku.

O takie rozwiązanie apelował Andrzej Ganter, dyrektor generalny Polskiej Federacji Producentów Żywności. Według niego osiągnięcia wymaganych przez UE 77 proc. pochodzących z odzysku plastikowych butelek nie da się osiągnąć wyłącznie za pomocą nowego systemu. Poprawka uchwalona przez Senat umożliwia zaliczenie na poczet tego poziomu także opakowań zebranych w inny sposób. Dodatkowo senatorowie opowiedzieli się także za obniżeniem wymogów dotyczących szklanych butelek. Poziom ich zbiórek w 2029 r. ma wynieść 75 proc., zamiast przewidzianych w uchwalonej przez Sejm ustawie 90 proc. Zdaniem Filipa Piotrowskiego ze Stowarzyszenia Zero Waste taka zmiana jest trudna do zrozumienia, zwłaszcza że szklane butelki należą do tych najłatwiej odzyskiwanych.

Na etapie drugiego czytania w izbie wyższej niespodziewanie zaproponowano wyłączenie z obowiązkowego systemu butelek po piwie. Ten pomysł został także zarekomendowany przez senacką komisję. Lobbujący za tym przedstawiciele browarów twierdzą, że wykorzystywany przez nich od lat model tzw. butelki zwrotnej stanowi idealną alternatywę dla powszechnego systemu kaucyjnego. Dyrektor Generalny Związku Pracodawców Przemysłu Piwowarskiego – Browary Polskie Bartłomiej Morzycki przestrzega przed gigantycznym wzrostem ceny piwa butelkowanego, prognozując ją na poziomie nawet 10 zł za sztukę. Ostatecznie rozwiązanie nie zyskało poparcia senatorów.

Od samego początku pomysł wprowadzenia systemu kaucyjnego w Polsce wzbudza ogromne emocje. O ile niemal wszyscy zgadzają się, że jego wdrożenie jest absolutnie konieczne do prawidłowego zrealizowania wymogów recyklingu ustalonych przez UE, o tyle nie każdemu podoba się wizja programu zwrotnych opłat za zużyte opakowania zaproponowana przez rząd. Przykładowo przedstawiciele branży mleczarskiej domagali się wyłączenia z obowiązku przyjmowania przez sklepy o powierzchni powyżej 200 mkw. butelek po mleku. Według nich magazynowanie tego rodzaju opakowań to poważne zagrożenie dla bezpieczeństwa sanitarnego pracowników.

Zmiany wprowadzone przez Senat będą mogły zostać odrzucone przez Sejm, potrzeba do tego jednak bezwzględnej większości głosów. Do ukończenia procesu legislacyjnego konieczne jest także uzyskanie notyfikacji Komisji Europejskiej, która ma na to czas do połowy września.©℗