Przyznawanie ochrony cechom wzoru, które w widoczny sposób są przedstawione w zgłoszeniu, to jeden z elementów reformy wzorów wspólnotowych.

Propozycje są wskazane w przyjętych właśnie przez Komisję Europejską: dyrektywie w sprawie ochrony prawnej wzorów oraz rozporządzeniu w sprawie wzorów wspólnotowych. Regulacje te stanowią realizację przyjętego przez KE w listopadzie 2020 r. planu działania w zakresie własności intelektualnej. Komisja dostrzegła wówczas, że obowiązujące rozporządzenie dotyczące wzorów ma już 20 lat i – mówiąc wprost – jego niektóre postanowienia zdążyły się zestarzeć.
Wzory wspólnotowe mają zmienić nazwę na „wzory UE”. Pojawi się też przepis dotyczący tzw. wymogu widoczności. Dzięki niemu ochrona będzie przyznawana tylko tym cechom wzoru, które są w widoczny sposób przedstawione w zgłoszeniu. Justyna Alchimionek, adwokatka z kancelarii SK+ Siekierzyński Kochlewski, wyjaśnia nam, że dzięki temu będzie wiadomo, jaki element wizualny danego wzoru jest faktycznie objęty ochroną.
Ekspertka podaje przykład listew podłogowych. Dziś nierzadko pojawiają się kontrowersje, co tak naprawdę jest przedmiotem ochrony w przypadku tego typu produktów. Najczęściej elementem wyróżniającym listwy nie jest bowiem to, co użytkownik widzi po zamontowaniu ich w domu, lecz rozwiązanie pod listwą, umożliwiające np. poprowadzenie pod podłogą kabli.
Rozszerzony ma być również wykaz dozwolonych sposobów wykorzystania cudzych wzorów w ramach tzw. użycia informacyjnego oraz krytyki i parodii. Chodzi o to, aby nie było wątpliwości, czy np. można użyć cudzego wzoru w kontekście reklamy porównawczej własnego produktu.
Kolejna propozycja to ograniczenie zakresu stosowania tzw. klauzuli napraw do części zamiennych produktów złożonych. W skrócie będzie to dotyczyć np. producentów zamienników do markowych produktów (chociażby ostrzy pasujących do popularnych maszynek do golenia) albo nieoryginalnych części do samochodów (np. felg).
– Doprecyzowanie zakresu klauzuli napraw pozwoli na większą pewność na rynku co do tego, jakie części zamienne mogą być produkowane – mówi Justyna Alchimionek. I dodaje, że intencją KE jest umożliwianie konsumentom naprawy przedmiotów, w których zepsuje się jakaś część – bez konieczności korzystania wyłącznie z usług ich producenta. Jednocześnie jednak ma być zapewniony odpowiedni poziom ochrony właścicieli wzorów.
Propozycjami KE zajmie się teraz Parlament Europejski. Rozporządzenie i dyrektywa mają wejść w życie dwudziestego dnia po publikacji w Dzienniku Urzędowym UE.©℗