W sobotę wchodzi w życie nowelizacja ustawy o przeciwdziałaniu praniu pieniędzy oraz finansowaniu terroryzmu i niektórych innych ustaw (Dz.U. z 2021 r. poz. 815). Nowe przepisy, stanowiące implementację unijnej dyrektywy nr 2018/843, mają pomóc w skuteczniejszej walce z podejrzanymi transakcjami i zapobiegać przestępczości, m.in. w obszarze obrotu dziełami sztuki. Firmy muszą się jednak liczyć z nowymi obowiązkami.
Jednym z założeń ustawy jest rozszerzenie listy podmiotów zobowiązanych. Dołączą do nich m.in przedsiębiorcy zajmujący się obrotem dziełami sztuki, przedmiotami kolekcjonerskimi i antykami, a także pośredniczący w takich transakcjach, jeżeli ich łączna wartość jest równa lub przekracza kwotę 10 tys. euro. Jak wskazał sam ustawodawca, to właśnie obszar handlu dziełami sztuki jest szczególnie wykorzystywany w dokonywaniu nielegalnych transakcji, dlatego również krajowe przepisy wymagały doprecyzowania. Zmienić ma się również zakres informacji gromadzonych przez głównego inspektora informacji finansowej, który będzie miał również obowiązek opracowywania co najmniej raz na dwa lata krajowej oceny ryzyka prania pieniędzy i finansowania terroryzmu. Nowelizacja wprowadza także wiele zmian i doprecyzowań związanych z Centralnym Rejestrem Beneficjentów Rzeczywistych, prowadzonym przez resort finansów. Instytucje będą odnotowywać i przekazywać do wiadomości organom państwowym wszelkie istotne rozbieżności pomiędzy faktycznymi okolicznościami a danymi podawanymi do rejestru przez klientów. Obowiązek podawania odpowiednich danych do rejestru zostanie również rozszerzony o kolejne podmioty, także te niebędące spółkami – obejmie m.in. spółdzielnie i fundacje. Za podanie nieprawdziwych danych (lub niezgłoszenie ich w ogóle) grozić będą wysokie sankcje. Całkowitą nowością będzie wprowadzenie rejestru działalności w zakresie walut wirtualnych.
Jak ocenia Magdalena Bartnik, adwokat w zespole transakcyjnym i doradztwa kontraktowego Kancelarii JDP, dodatkowych obowiązków przysporzy zwłaszcza wymóg weryfikacji danych zamieszczanych w CRBR i ewentualnego raportowania nieprawidłowości do właściwych instytucji. Wskazuje też na dalsze potrzeby zmian.
– Z pewnością nasze przepisy o przeciwdziałaniu praniu pieniędzy nie są doskonałe i w wielu miejscach powinny być doprecyzowane. Problematyczna jest m.in. kwestia definiowania instytucji obowiązanej. Niestety nowela nie pochyliła się nad tym – mówi prawniczka.
Etap legislacyjny
Ustawa wchodzi w życie 15 maja 2021 r.
