Haker – osoba o bardzo dużych praktycznych umiejętnościach informatycznych, odznaczająca się znajomością wielu języków programowania, a także świetną znajomością systemów operacyjnych oraz bardzo dobrą orientacją w internecie. Hakerzy, którzy mają bardzo dobrą wiedzę, mogą wpłynąć nawet na lepszy poziom bezpieczeństwa banków i instytucji państwowych, ale mogą im także zaszkodzić.

W języku potocznym słowo haker stało się synonimem komputerowego włamywacza i przestępcy komputerowego, który korzystając ze zdalnych środków dostępu, dokonuje włamań do systemów informatycznych dla zabawy bądź w innym celu. Należy jednak pamiętać, że sam hacking nie jest czymś złym. Jest to szukanie nowych rozwiązań, wzbogacanie umiejętności, po to, by być najlepszym w w danej dziedzinie informatyki. Hakera można nazwać dopiero przestępcą, gdy wykorzystuje wiedzę w celu popełnienia przestępstwa.

Hacking w kodeksie karnym

Polski kodeks karny przewiduje karalność przestępstw dokonywanych przez hakerów w dziale XXXIII – przestępstwa przeciwko ochronie informacji, oraz w dziale XXXV – przestępstw przeciwko mieniu. Obowiązująca od 18 grudnia 2008 r. nowelizacją kodeksu karnego z 24 października 2008 r. zaostrzyła kary dla hakerów. Poszerzyła ona katalog czynów dokonywanych przez hakerów, które, mimo że wywołują poważne szkody w systemach informatycznych, nie mogą być dziś ścigane przez policję. Chodzi tutaj m.in. o czasowe blokowanie witryn internetowych.

Każdy internauta, który obecnie bez uprawnienia uzyskuje dostęp do informacji dla niego nieprzeznaczonej, otwierając zamknięte pismo, podłączając się do sieci telekomunikacyjnej lub przełamując albo omijając elektroniczne, magnetyczne, informatyczne lub inne szczególne jej zabezpieczenie podlega grzywnie, karze ograniczenia wolności albo pozbawienia wolności do lat 2. Tej samej karze podlega, kto bez uprawnienia uzyskuje dostęp do całości lub części systemu informatycznego i kto w celu uzyskania informacji, do której nie jest uprawniony posługuje się specjalnym oprogramowaniem. Z kolei nawet na 5 lat do więzienia może trafić każdy internauta, który, przez transmisję, zniszczenie, usunięcie, uszkodzenie, utrudnienie dostępu lub zmianę danych informatycznych, w istotnym stopniu zakłóca pracę systemu komputerowego lub sieci teleinformatycznej. Karane jest także wytwarzanie, sprzedaż czy darmowe udostepnianie urządzeń lub programów komputerowych służących do popełniania przestępstw komputerowych, a także haseł komputerowych, kodów dostępu lub innych danych umożliwiających dostęp do informacji przechowywanych w systemie komputerowym lub sieci teleinformatycznej.

Polski kodeks karny wymienia tez przestępstwa oszustwa i paserstwa komputerowego. Art. 287 k.k. stanowi: kto, w celu osiągnięcia korzyści majątkowej lub wyrządzenia innej osobie szkody, bez upoważnienia, wpływa na automatyczne przetwarzanie, gromadzenie lub przesyłanie informacji lub zmienia, usuwa albo wprowadza nowy zapis na komputerowym nośniku informacji, podlega karze pozbawienia wolności od 3 miesięcy do 5 lat.

Haker popełnia przestępstwo oszustwa komputerowego tylko wtedy, gdy działa z zamiarem wyrządzenia szkody drugiej osobie lub w celu uzyskania korzyści majątkowej. Z tym drugim przypadkiem mamy do czynienia na przykład w razie łamania zabezpieczeń programu komputerowego w celu wykonania jego nielegalnej kopii i nielegalnej sprzedaży, czyli z piractwem komputerowym, karanym jak kradzież. Dodać należy, iż kto nabywa lub pomaga w zbyciu nielegalnie uzyskanego programu komputerowego, nawet nie dokonując złamania zabezpieczeń, dopuszcza się przestępstwa paserstwa komputerowego, według art. 293 k.k.

PLUSY I MINUSY

Zalety działalności hakerskiej

• Hakerzy przyczyniają się zwłaszcza do rozwoju niezależnego oprogramowania.
• Hakerzy preferują technologię oprogramowania o jawnym kodzie źródłowym (tzw. oprogramowanie open source), które daje użytkownikowi dostęp i możliwość ciągłego ulepszania programu poprzez jego samodzielne zmiany.
• Niezastąpieni przy tworzeniu zabezpieczeń systemów informatycznych.
Wady działalności hakerskiej
• Przestępstwo, które doprowadza do ujawnienia tajemnicy handlowej, służbowej, państwowej.
• Powodować może ogromne straty finansowe i moralne.
• Sprawca podlega karze pozbawienia wolności do 8 lat (niszczenie danych o szczególnym znaczeniu).





Najsłynniejszy haker

Na dziewięć lat więzienia za włamanie do systemu komputerowego firmy Lowe's Home Improvement został skazany przez amerykański sąd Brian Salcedo. Wraz z dwoma wspólnikami usiłował on wykraść dane o kartach kredytowych klientów firmy. Z kolei pięć i pół roku spędził w więzieniu Kevin David Mitnick. Został oskarżony o włamanie na terenie USA do kilku ważnych systemów komputerowych. Był jedną z najintensywniej poszukiwanych osób w historii FBI.

SŁOWNIK

Wardriving - ataki na niezabezpieczone sieci bezprzewodowe
Cracking - łamanie zabezpieczeń komputerowych
Sniffing - przechwytywanie informacji, które nie są adresowane do danego komputera
Phishing - oszukańcze pozyskanie poufnej informacji osobistej, jak szczegóły karty kredytowej, przez udawanie osoby godnej zaufania, której te informacje są pilnie potrzebne


Adam Makosz

Podstawa prawna
Ustawa z dnia 6 czerwca 1997 r. – Kodeks karny (Dz.U. nr 88, poz. 553 z późn. zm.).