Podatnik sprzedaje towary do innych odbiorców unijnych, czyli jest to wewnątrzwspólnotowa dostawa towarów. Wystawiono fakturę WDT z datą 29 lipca 2022 r., ale towar wyjechał dopiero 3 sierpnia 2022 r. i tak też został wystawiony międzynarodowy list przewozowy CMR. W której deklaracji JPK_V7M należy wykazać tę dostawę – za lipiec czy za sierpień 2022 r.?
Z art. 20 ust. 1 ustawy o VAT wynika zasada, że w wewnątrzwspólnotowej dostawie towarów obowiązek podatkowy powstaje z chwilą wystawienia faktury przez podatnika, nie później jednak niż 15. dnia miesiąca następującego po miesiącu, w którym dokonano tej dostawy. Stosowanie tego przepisu nie budzi wątpliwości, jeżeli faktura zostaje wystawiona po dokonaniu dostawy. Jeżeli jednak – tak jak rzecz się ma w przedstawionej sytuacji – faktura zostaje wystawiona przed dokonaniem dostawy towarów, to wątpliwości istnieją. Przyjęcie stanowiska, że również w takich przypadkach obowiązek podatkowy powstaje z chwilą wystawienia faktury, powoduje bowiem, że obowiązek podatkowy z tytułu wewnątrzwspólnotowej dostawy towarów może powstać, nawet gdy do wewnątrzwspólnotowej dostawy towarów faktycznie nie dojdzie (np. dlatego że dostarczany towar zaginie przed dokonaniem dostawy). Ponadto przyjęcie takiego stanowiska rodzi często problem z ustaleniem stawki VAT, z którą dana transakcja powinna zostać ujęta w ewidencji i deklaracji VAT.
Dlatego też według mnie w omawianych przypadkach wystawienie faktury jednak nie skutkuje powstaniem obowiązku podatkowego, gdyż domyślnym warunkiem powstania obowiązku podatkowego na podstawie art. 20 ust. 1 ustawy o VAT jest wystąpienie wewnątrzwspólnotowej dostawy towarów, tj. dokonanie dostawy towarów (przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel) lub ich przemieszczenie z terytorium kraju na terytorium innego państwa członkowskiego. Odpowiednie zastosowanie ma tutaj wyrok Naczelnego Sądu Administracyjnego z 29 stycznia 2010 r., sygn. akt I FSK 1714/08 (dotyczył powstawania obowiązku podatkowego z tytułu wewnątrzwspólnotowych nabyć towarów), z którego wynika, że samo tylko wystawienie faktury, pomimo że nie dokonano dostawy, nie skutkuje powstaniem obowiązku podatkowego. Uważam w związku z tym, że w omawianym przypadku obowiązek podatkowy powstaje co do zasady 15. dnia miesiąca następującego po miesiącu wystąpienia wewnątrzwspólnotowej dostawy towarów. Jednak w praktyce bardzo często podatnicy w sytuacji, gdy faktura zostaje wystawiona przed dokonaniem wewnątrzwspólnotowej dostawy towarów, rozpoznają ją w okresach rozliczeniowych wystawienia faktury. W konsekwencji de facto odpowiedź na przedstawione pytanie zależy od przyjęcia jednego z dwóch możliwych w tym zakresie stanowisk. I tak:
1) według mnie obowiązek podatkowy z tytułu wskazanej wewnątrzwspólnotowej dostawy towarów powstał 15 września 2022 r. (tj. 15. dnia miesiąca następującego po miesiącu dokonania dostawy towarów), a więc dostawę tę należy wykazać w pliku JPK_V7M za wrzesień 2022 r.
2) w świetle dominującej wśród podatników praktyki obowiązek podatkowy z tytułu wskazanej wewnątrzwspólnotowej dostawy towarów powstał 29 lipca 2022 r. (tj. w dniu wystawienia faktury), a więc dostawę tę należało wykazać w pliku JPK_V7M za lipiec 2022 r.
Podstawa prawna
art. 20 ust. 1 ustawy z 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (t.j. Dz.U. z 2022 r. poz. 931; ost.zm. Dz.U. z 2022 r. poz. 1561)
Spółka X odsprzedaje spółce Y usługę transportową wykonaną przez spółkę Z. Czy wykazując refakturę w pliku JPK_VAT, spółka X powinna zastosować kod GTU_13?
Na podstawie par. 10 ust. 3 rozporządzenia w sprawie JPK_VAT istnieje obowiązek oznaczania kodami GTU niektórych towarów i usług. Oznaczenia takie powinny być stosowane w ewidencji VAT oraz w części ewidencyjnej nowego JPK_VAT. Do usług, w których przypadku istnieje obowiązek stosowania tych oznaczeń, należą usługi transportowe i gospodarki magazynowej (PKWiU 49.4, 52.1). Świadczenie tych usług powinno być kodem GTU_13 (par. 10 ust. 3 pkt 2 lit. c rozporządzenia w sprawie JPK). Nie ma przy tym wyłączenia obowiązku stosowania kodu GTU_13 w przypadkach, gdy usługi transportowe są przez podatników odsprzedawane. Prowadzi to do wniosku, że świadczenie (odsprzedaż) przedmiotowej usługi transportowej spółka X powinna wykazać w ewidencji VAT oraz w części ewidencyjnej pliku JPK_VAT z kodem GTU_13.©℗
Podstawa prawna
par. 10 ust. 3 pkt 2 lit. c rozporządzenia ministra finansów, inwestycji i rozwoju z 15 października 2019 r. w sprawie szczegółowego zakresu danych zawartych w deklaracjach podatkowych i w ewidencji w zakresie podatku od towarów i usług (Dz.U. poz. 1988; ost.zm. Dz.U. z 2021 r. poz. 2382)
W kwietniu 2022 r. podatnik otrzymał 100-proc. zaliczkę dotyczącą eksportu towarów. Do zaliczki podatnik zastosował stawkę VAT 0 proc. Eksport zaliczkowanych towarów dokonany został w maju 2022 r., lecz do 25 lipca 2022 r. podatnik nie otrzymał dokumentów potwierdzających wywóz. Czy w tej sytuacji podatnik musi skorygować zastosowaną stawkę 0 proc. na stawkę krajową?
Z art. 19a ust. 8 ustawy o VAT wynika, że jeżeli przed dokonaniem dostawy towaru otrzymano całość lub część zapłaty, obowiązek podatkowy powstaje z chwilą jej otrzymania w odniesieniu do otrzymanej kwoty. Dotyczy to również płatności otrzymywanych przed dostawą eksportową. Jednocześnie na podstawie art. 41 ust. 9a ustawy o VAT do takich zaliczek stosuje się co do zasady stawkę 0 proc. Jest tak jednak tylko w przypadku, gdy łącznie spełnione są dwa warunki, tj.:
1) wywóz towarów nastąpi w terminie sześciu miesięcy (do końca 2020 r. były do dwa miesiące), licząc od końca miesiąca, w którym podatnik otrzyma zapłatę (chyba że ma zastosowanie art. 41 ust. 9b ustawy o VAT, który pozwala na wywóz towarów w terminie późniejszym – bez utraty prawa do opodatkowania zaliczki stawką 0 proc. – jeżeli jest to uzasadnione specyfiką realizacji tego rodzaju dostaw potwierdzoną warunkami dostawy, w których określono termin wywozu towarów),
2) w tym terminie podatnik otrzyma dokument potwierdzający wywóz towaru poza terytorium Unii Europejskiej.
Z przytoczonego przepisu wynika jednoznacznie, że termin otrzymania dokumentu potwierdzającego wywóz towaru poza terytorium Unii Europejskiej wynosi (o ile nie ma zastosowania art. 41 ust. 9b ustawy o VAT) sześć miesięcy, licząc od końca miesiąca, w którym podatnik otrzyma zapłatę. Uważam zatem, że w przedstawionej sytuacji podatnik nie jest jeszcze obowiązany do skorygowania stawki 0 proc. zastosowanej w związku z opodatkowaniem zaliczki eksportowej. Stanie się tak tylko wówczas, gdy dokumentu potwierdzającego wywóz towaru poza terytorium Unii Europejskiej podatnik nie otrzyma do końca października 2022 r.©℗
Podstawa prawna
art. 19a ust. 8, art. 41 ust. 9a i 9b ustawy z 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (t.j. Dz.U. z 2022 r. poz. 931; ost.zm. Dz.U. z 2022 r. poz. 1561).
Obsługiwany przez nasze biuro przedsiębiorca korzysta z opodatkowania w formie podatku liniowego. Osoba ta wzięła w leasing samochód osobowy o wartości początkowej przekraczającej 150 000 zł. Czy ograniczenie wysokości kosztów uzyskania przychodów dotyczy zarówno części kapitałowej rat, jak i ich części odsetkowej? Czy tylko części kapitałowej rat?
Z art. 23 ust. 1 pkt 47a ustawy o PIT wynika, że nie uważa się za koszty uzyskania przychodów dotyczących samochodu osobowego opłat wynikających z umowy leasingu, umowy najmu, dzierżawy lub innej umowy o podobnym charakterze, z wyjątkiem opłat z tytułu składek na ubezpieczenie samochodu osobowego, w wysokości przekraczającej ich część ustaloną w takiej proporcji, w jakiej kwota 150 000 zł (bądź 225 000 zł, jeżeli jest to pojazd elektryczny lub pojazd napędzany wodorem – zob. art. 23 ust. 5e ustawy o PIT) pozostaje do wartości samochodu osobowego będącego przedmiotem tej umowy. Przepis ten ma zastosowanie, jeżeli wartość samochodu osobowego będącego przedmiotem umowy leasingu, umowy najmu, dzierżawy lub innej umowy o podobnym charakterze przekracza 150 000 zł (bądź 225 000 zł, jeżeli jest to pojazd elektryczny lub pojazd napędzany wodorem).
Należy jednak zauważyć, że w przypadku samochodów osobowych oddanych do używania na podstawie umów leasingu omawiane ograniczenie dotyczy wyłącznie części opłat, które stanowią spłatę wartości samochodu osobowego (art. 23 ust. 5c ustawy o PIT). W pozostałym zakresie opłaty wynikające z umów leasingu mogą być zaliczane do podatkowych kosztów uzyskania przychodów w całości. Dotyczy to w szczególności części odsetkowych rat leasingowych. Jak czytamy w interpretacji indywidualnej dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej z 24 maja 2019 r. (nr 0112-KDIL3-3.4011.93.2019.2.AA), „zawarcie umowy leasingu operacyjnego (…), której przedmiotem będzie samochód osobowy o wartości powyżej 150 000 zł, z zamiarem oddania przedmiotu leasingu osobie trzeciej w użytkowanie na podstawie umowy najmu, skutkuje tym, że Wnioskodawca do kosztów uzyskania przychodów może zaliczyć tę część opłaty wstępnej i każdej miesięcznej raty (w części dotyczącej spłaty wartości samochodu), która proporcjonalnie do ceny samochodu nie przekracza 150 000 zł. Zatem, jeżeli wartość samochodu będącego przedmiotem leasingu przekracza 150 000 zł, to ww. wydatki nie będą kosztem w wysokości przekraczającej ich część ustaloną w takiej proporcji, w jakiej kwota 150 000 zł pozostaje do wartości samochodu osobowego, będącego przedmiotem tej umowy. Natomiast część odsetkowa będzie stanowić w całości koszt uzyskania przychodu Wnioskodawcy”. Analogiczne stanowisko dyrektor KIS zajął również m.in. w interpretacjach indywidualnych z 22 maja 2020 r. (nr 0112-KDIL2-2.4011.224. 2020.1.WS), z 29 lipca 2020 r. (nr 0111-KDWB.4010.10.2020.1.APA) oraz z 2 kwietnia 2021 r. (nr 0111-KDIB2-1.40 10.34.2021.1.AH).
A zatem w przedstawionej sytuacji ograniczenie wysokości podatkowych kosztów uzyskania przychodów dotyczy wyłącznie kosztów części kapitałowych rat leasingowych. Koszty części odsetkowych rat leasingowych mogą być przez przedsiębiorcę zaliczane do podatkowych kosztów uzyskania przychodów w całości.©℗
Podstawa prawna
art. 23 ust. 1 pkt 47a oraz art. 23 ust. 5c ustawy z 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (t.j. Dz.U. z 2021 r. poz. 1128; ost.zm. Dz.U. z 2022 r. poz. 1692)
Osoba fizyczna prowadzi działalność deweloperską. Przedsiębiorca chciałby przekazać na cele osobiste jeden z wybudowanych w ramach prowadzonej działalności domów. W związku z budową tego domu osobie tej przysługiwało prawo do odliczania VAT. Czy w tej sytuacji przedsiębiorca jest zobowiązany do opodatkowania VAT przekazania domu na cele osobiste? Jeżeli tak, to co będzie stanowić podstawę opodatkowania VAT?
Opodatkowaniu VAT podlegają m.in. odpłatne dostawy towarów na terytorium kraju (art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy o VAT). Jak przy tym stanowi art. 7 ust. 2 ustawy o VAT, przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy o VAT, rozumie się również przekazanie nieodpłatnie przez podatnika towarów należących do jego przedsiębiorstwa, w tym m.in. przekazanie towarów na cele osobiste podatnika, jeżeli podatnikowi przysługiwało – w całości lub w części – prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego z tytułu nabycia, importu lub wytworzenia tych towarów lub ich części składowych.
W przedstawionej sytuacji podatnikowi przysługiwało prawo do odliczenia części VAT z tytułu wytworzenia domów. Powoduje to, że na podstawie art. 7 ust. 2 ustawy o VAT przekazanie jednego z tych domów na cele osobiste będzie podlegało opodatkowaniu VAT jako nieodpłatna dostawa towarów. Jednocześnie należy wskazać, że podstawę opodatkowania nieodpłatnych dostaw towarów stanowi cena nabycia towarów lub towarów podobnych, a gdy nie ma ceny nabycia – koszty wytworzenia określone w momencie dostawy tych towarów (art. 29a ust. 2 ustawy o VAT). Przepis ten najczęściej interpretuje się w ten sposób, że w przypadku rzeczy nabytej przez podatnika podstawą opodatkowania jest jej zaktualizowana (rynkowa) wartość, tj. taka, za którą podatnik nabyłby daną lub podobną rzecz na rynku w momencie powstania obowiązku podatkowego (zob. np. wyroki Naczelnego Sądu Administracyjnego z 9 marca 2010 r., sygn. akt I FSK 2147/08; oraz z 21 lutego 2013 r., sygn. akt I FSK 492/12).
Podobnie ma się sytuacja w przypadku rzeczy przez podatników wytworzonych. Jak czytamy w interpretacji indywidualnej dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej z 21 maja 2018 r. (nr 0114-KDIP4.4012.185.2018.1.KR), „Wnioskodawca zamierza przekazać w darowiźnie dziecku/dzieciom lokal wraz z pomieszczeniami przynależnymi, który został przez Niego wybudowany. Wnioskodawca wskazał, że w trakcie prowadzenia robót budowlanych od części wydatków z tym związanych przysługiwało Mu prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego. Natomiast nabycie działek gruntu nastąpiło na podstawie otrzymanej darowizny. Z uwagi na powyższe okoliczności sprawy, należy wskazać, że podstawa opodatkowania w omawianej sytuacji ustalana jest na podstawie art. 29a ust. 2 ustawy, którą jest cena nabycia towarów rozumiana jako cena zaktualizowana na moment dokonania nieodpłatnego przekazania towaru (lokalu wraz z pomieszczeniami przynależnymi), czyli cena jaką Wnioskodawca zapłaciłby za nabycie lub wytworzenie tego towaru w dniu jego nieodpłatnego przekazania”. Prowadzi to do wniosku, że w przedstawionej w pytaniu sytuacji podstawę opodatkowania stanowić będzie zaktualizowany (na dzień przekazania na cele osobiste) koszt wytworzenia przekazywanego na cele osobiste budynku, tj. koszt, jaki podatnik poniósłby obecnie na wytworzenie tego budynku.©℗
Podstawa prawna
art. 5 ust. 1 pkt 1, art. 7 ust. 2 oraz art. 29a ust. 2 ustawy z 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (t.j. Dz.U. z 2022 r. poz. 931; ost.zm. Dz.U. z 2022 r. poz. 1561)
