Sąd rejonowy skazał ojca za niepłacenie alimentów na rzecz syna, mimo że uregulował on zaległości w trakcie postępowania. Zastępca rzecznika praw obywatelskich Stanisław Trociuk postanowił interweniować i złożył kasację od wyroku na korzyść skazanego, wnosząc o umorzenie postępowania.

W tej sprawie sąd rejonowy wymierzył oskarżonemu karę sześciu miesięcy ograniczenia wolności z obowiązkiem wykonywania 30 godzin nie odpłatnej, kontrolowanej pracy na cele społeczne miesięcznie. Zobowiązał go również do bieżącego regulowania alimentów na rzecz syna.

Wyrok za zapłacone alimenty

Oskarżony odwołał się od wyroku, wskazując m.in., że w kwietniu 2024 r. został przesłuchany jako podejrzany, a już w maju 2024 r. zapłacił w całości zaległe alimenty. Do sprzeciwu dołączył potwierdzenie wpłaty gotówkowej w wysokości 3900 zł tytułem alimentów za okres od marca 2023 r. do sierpnia 2023 r. Sąd jednak odmówił rozpatrzenia apelacji, uznawszy, że została wniesiona po upływie ustawowego terminu. Nie uwzględnił również wniosku o przywrócenie terminu i wznowienie postępowania.

Apelacja rzecznika praw obywatelskich

Stanisław Trociuk zaskarżył niekorzystne dla skazanego orzeczenie, zarzucając mu rażące i mające istotny wpływ na treść wyroku naruszenie prawa karnego materialnego – a konkretnie art. 209 par. 4 kodeksu karnego. Zgodnie z tym przepisem nie podlega karze sprawca, który nie później niż w ciągu 30 dni od dnia pierwszego przesłuchania w charakterze podejrzanego uiści w całości zaległe alimenty.

Z akt sprawy wynika, że oskarżony został po raz pierwszy przesłuchany jako podejrzany 4 kwietnia 2024 r., a 2 maja 2024 r. wpłacił na konto zaległą kwotę. Okoliczność tę oskarżony o niepłacenie alimentów ojciec wielokrotnie podnosił w toku postępowania. Przedstawił potwierdzenie dokonanej wpłaty, dołączył pisemne oświadczenie o zapłacie oraz kopię dowodu wpłaty. Fakt ten potwierdził także w sprzeciwie od wyroku nakazowego, załączając oryginał potwierdzenia wpłaty.

Skoro zatem oskarżony uregulował zaległości alimentacyjne w terminie 30 dni od pierwszego przesłuchania, spełnił przesłanki do zastosowania art. 209 par. 4 k.k. Ten przepis nie pozostawia sądowi uznania – jego zastosowanie jest obligatoryjne.

Zastępca RPO zauważył, że chociaż sąd pierwszej instancji prawidłowo ustalił, że skazany ojciec zapłacił całość zaległych alimentów – co potwierdził w uzasadnieniu wyroku – nie nadał tej okoliczności właściwego znaczenia. Tymczasem ustalenia te powinny skutkować umorzeniem postępowania karnego na podstawie wspomnianego przepisu. ©℗