W piątek wieczorem zakończyły się trzydniowe, ostatnie przed wakacjami obrady Sejmu. Debata zaowocowała przyjęciem rekordowej liczby zmian. Oto najważniejsze z nich.
ShutterStock
BUDŻET

Wykonanie budżetu za 2018 rok. Sejm za udzieleniem absolutorium

Rząd zaraportował posłom jak w minionym roku gospodarował pieniędzmi publicznymi. Efekt? Deficyt w wysokości 10,4 mld zł, tempo wzrostu PKB na poziomie 5,1 proc i inflacja utrzymana na poziomie 1,6 proc.

„Stan zrównoważenia finansów publicznych uległ zdecydowanej poprawie. Polska spełnia, ze sporym marginesem bezpieczeństwa, kryteria unii gospodarczej i walutowej. Szybki wzrost płac podreperował system ubezpieczeń społecznych ograniczając zapotrzebowanie na środki z budżetu. Dzięki szybszej konsumpcji przyspieszyły też inwestycje” mówił w Sejmie Andrzej Szlachta, poseł sprawozdawca Komisji Finansów Publicznych.

Pozytywna opinię ws. absolutorium wyraził też Krzysztof Kwiatkowski, prezes NIK. Marian Banaś, minister finansów chwalił rząd za dobre wyniki w ściągalności podatków. Jak mówił, dochody z podatku od towarów i usług oraz podatku dochodowego od osób fizycznych w związku z lepszą niż pierwotnie zakładano sytuacją makroekonomiczną, a także intensyfikacją działań w obszarze VAT były znacznie wyższe. Dochody budżetu państwa zrealizowane w 2018 r. przekroczyły plan o 6,8 proc.

ŚWIADCZENIA

500 plus dla niepełnosprawnych od 1 października

Posłowie przyjęli nieco zmodyfikowaną nowelę o świadczeniu uzupełniającym dla osób niezdolnych do samodzielnej egzystencji. Dzięki poprawce wniesionej przez klub Kukiz’15, więcej osób skorzysta ze świadczenia. Pierwotnie bowiem 500 plus miałoby przysługiwać niepełnosprawnym, których dochód nie przekracza najniższej renty z tytułu całkowitej niezdolności do pracy. Ta od września wynosi 1100 zł. Posłowie zdecydowali się jednak podwyższyć próg dochodowy warunkujący uzyskanie świadczenia do kwoty minimalnego wynagrodzenia tj.2250 zł brutto. By uzyskać świadczenie należy posiadać orzeczenie o niepełnosprawności i złożyć wniosek do ZUS. Niepełnosprawni otrzymają dodatek od miesiąca, w którym urzędnicy przyjmą wniosek.

PODATKI

Duże zmiany w VAT jeszcze nie teraz

Zaplanowany pierwotnie od 1 września mechanizm split payment dla niektórych firm wejdzie w życie później – 1 listopada. To główna zmiana w przyjętej przez posłów noweli o VAT. Split payment to – w dużym uproszczeniu- taki podział transakcji, który zobowiązuje nabywcę towarów lub usług do zapłaty kwoty netto na rachunek bankowy sprzedawcy. Pieniądze odpowiadające kwocie podatku VAT zostaną przekierowane przez bank na specjalny rachunek VAT. Tam też trafi podatek zwrócony przedsiębiorcy przez urząd skarbowy. W zamyśle resortu finansów wszyscy vatowcy docelowo mają być objęci obligatoryjnym podziałem płatności. Na pierwszy ogień idą branże okiem fiskusa najbardziej narażone na wyłudzenia. Chodzi o sektory, które dotąd stosowały odwrócone obciążenie w VAT, a zatem stal, złom, sprzęt elektroniczny, złoto, metale nieżelazne, paliwa i tworzywa sztuczne. Przedstawiciele tych branż wdrożą split payment od 1 listopada tego roku.

ShutterStock

Posłowie wzięli się także za uporządkowanie stawek podatku VAT. Podczas prac w komisji finansów publicznych nad zmianami wprowadzono poprawkę, która zostawia 5-proc. stawkę VAT na napoje bezalkoholowe, w których udział soku owocowego, warzywnego lub owocowo-warzywnego wynosi nie mniej niż 20 proc. składu surowcowego. Jak oceniają eksperci, to dobra wiadomość dla polskich przedsiębiorców, sadowników i rolników.

WYNAGRODZENIA I EMERYTURY

Emerytury dla mundurowych na nowo

Policjant nie będzie musiał czekać do pięćdziesiątki, by przejść na emeryturę. Dotąd, ukończenie 55 roku życia było warunkiem uprawniającym do uzyskania policyjnej emerytury. Teraz liczyć się będzie 25 letni staż w służbach mundurowych. Mowa tutaj o funkcjonariuszach policji, ABW, AW, SKW, SWW, CBA, SG, SOP, PSP, celnikach i służby więziennej. Dodatkowym warunkiem nabycia uprawnień emerytalnych dla tych mundurowych ma być przepracowanie 100 proc. płatnych nadgodzin. W tym przypadku, przepisy zadziałają wstecz. Nowe prawo będzie obowiązywało z mocą wsteczną od 1 lipca 2019 roku.

Pracownicy medyczni z wyższą pensją

Z 3,9 tys. zł brutto do 4,2 tys. zł wzrośnie zasadnicze wynagrodzenie pracowników medycznych. Nowe rozwiązania mają obowiązywać po 14 dniach od daty ich ogłoszenia w dzienniku ustaw, ze skutkiem od 1 lipca 2019 r.

Minimalna płaca bez dodatku stażowego

Pensje wzrosną. Posłowie zdecydowali o wyłączeniu tzw. dodatku stażowego z podstawy wymiaru wynagrodzenia minimalnego za pracę. Dotąd stanowił on element uwzględniany przy obliczaniu wysokości wynagrodzenia pracownika, które w minimalnym wymiarze wynosi 2250 zł brutto. Najmniej zarabiający zwiększą zatem swoje pensje o wartość otrzymywanego dodatku stażowego. Nowe przepisy będą stosowane od 2020 roku.

ZDROWIE

Leki trafią do domów dziecka, żłobków i przedszkoli

Za sprawą nowelizacji prawa farmaceutycznego, która umożliwia nabycie leków przez podmioty inne niż pacjenci lub podmioty wykonujące działalność leczniczą. Nie od razu jednak było to oczywiste. W poprzedniej nowelizacji ustawodawca uniemożliwił dokonywanie takich zakupów argumentując tę decyzję ryzykiem nielegalnego wywozu leków. Po interwencji m.in. RPO szybko wprowadzono poprawkę, która przywróciła tym podmiotom zakup leków. Chodzi głównie o domy pomocy społecznej, żłobki i przedszkola. W projekcie zaproponowano umożliwienie tym podmiotom zaopatrywanie się w leki dostępne bez recepty, którymi obrót nie rodzi ryzyka nadużyć.

E-receptę wystawią asystenci

Asystent medyczny będzie mógł w imieniu lekarza wystawić e-receptę lub e-skierowanie – to jedno z założeń przyjętej przez Sejm ustawy o wdrażaniu rozwiązań e-zdrowia. Ustawodawca wprowadza też nowe funkcjonalności w Internetowym Koncie Pacjenta m.in. wzgląd do dokumentacji medycznej, czy e-recepta transgraniczna, którą można zrealizować w innych krajach Unii Europejskiej.

PRAWA PRACOWNICZE

Uprawnienia dla aplikantek, które urodziły dziecko

Aplikantki adwokackie i radcowskie, które z powodu ciąży i porodu dziecka nie przystąpiły do egzaminu nie utracą uprawnień aplikanta. Będą miały one jeszcze rok na przystąpienie do egzaminu – wynika z noweli prawa o adwokaturze przyjętej przez Sejm. Dodatkowy rok aplikanci zyskają także w przypadku, jeśli wskutek choroby nie mogły przystąpić do egzaminu. Jak czytamy w uzasadnieniu projektu, jeżeli "aplikant nie przystąpi do egzaminu w najbliższym terminie po zakończeniu aplikacji, rok po jej zakończeniu musi zostać skreślony przez odpowiedni organ samorządu z listy aplikantów". "Tym samym traci on, posiadane z pewnymi ograniczeniami, prawo do zastępowania adwokata lub radcy prawnego. Utrata tego prawa może mieć wpływ na sytuację zawodową takiego aplikanta – przykładowo, po utracie prawa do zastępowania przydatność takiego aplikanta, jako pracownika kancelarii, istotnie maleje" – wskazano.

Mundurowi sami wybiorą związki zawodowe

Funkcjonariusze policji, Służby Więziennej czy straży granicznej będą mieli większą swobodę zrzeszania się w związkach zawodowych. Posłowie przyjęli nowe przepisy, które umożliwią mundurowym wybór związku zawodowego, do którego chcieliby przystąpić. W ustawie jest jednak haczyk. Działalność danego związku musi być związana z jednostkami organizacji danej formacji, a funkcjonariusze na wyższych (kierowniczych) stanowiskach nie będą mogli pełnić funkcji związkowych.

BIZNES

Prosta Spółka Akcyjna do podpisu prezydenta

Sejm zaakceptował poprawki Senatu. Te dotyczyły nowej pozycji w kodeksie spółek handlowych – prostej spółki akcyjnej. Ta ma łączyć cechy spółki z ograniczoną odpowiedzialnością i spółki akcyjnej. Adresowana jest przede wszystkim do startupów. Główne cechy nowej spółki akcyjnej to brak barier wejścia, na start wystarczy zainwestować 1 zł, szybka rejestracja, elektronizacja procedur i uproszczony rejestr akcjonariuszy, a także swoboda w ustalaniu zasad działania biznesu.

Upadłość konsumencka, czyli jak pomóc zadłużonym

Posłowie przyjęli nowe przepisy dotyczące modelu upadłości konsumenckiej. Chodzi o postępowanie wobec zadłużonych konsumentów, którzy nie mają możliwości wywiązania się z zobowiązań. Takie postępowanie ma na celu po pierwsze, oddłużenie konsumenta, po drugie - zaspokojenie roszczeń wierzycieli w jak najwyższym stopniu, jeśli jest to możliwe. Jak wynika z danych resortu sprawiedliwości przedstawionych w uzasadnieniu projektu, postępowań upadłościowych jest nieproporcjonalnie mniej w stosunku do liczby złożonych wniosków. Nowelizacja wprowadza szereg uproszczeń postępowaniu, które ma uchronić dłużników zmniejszając jednocześnie ryzyko oddłużenia tych, dla których upadłość konsumencka jest narzędziem oszustwa. Jedną ze zmian jest stopniowanie odpowiedzialności upadłego w zależności od stopnia jego winy.

Audyt pod specjalnym nadzorem

Polska Agencja Nadzoru Audytowego zamiast Komisji Nadzoru Audytowego. Nowy organ przejmie kontrolę nad firmami audytorskimi i biegłymi rewidentami – wynika z nowelizacji ustawy o biegłych rewidentach, firmach audytorskich oraz nadzorze publicznym. Parlamentarzyści poparli przepisy zmieniające nadzór nad rynkiem audytorskim od 2020 roku. Krajowymi standardami wykonywania zawodu biegłego rewidenta, zasadami etyki zawodowej oraz kontrolą doskonalenia zawodowego zajmować się będzie jak dotąd Polska Izba Biegłych Rewidentów.

PRAWO

Szybsze postępowania w sprawach karnych

Za sprawą uchwalonej przez sejm noweli kodeksu postępowania karnego. Z uzasadnienia noweli wynika, że zmiany mają m.in. usprawnić postępowanie karne, dostosować regulacje procesowe do wyzwań wynikających z rozwoju technologicznego i wyeliminować błędy legislacyjne w ustawie. Jedną ze zmian jest wyeliminowanie konieczności przedstawiania podczas rozprawy wszystkich materiałów dowodowych, co w przypadku skomplikowanych spraw bywa czasochłonne.

SAMORZĄD

Sejm wziął się za śmieci. Poprawki Senatu przyjęte

Posłowie zagłosowali za tzw. ustawą śmieciową, czyli projektem utrzymania czystości i porządku w gminach. Ustawa przewiduje wyższe opłaty (od dwóch do czterech razy więcej) dla osób, które nie segregują odpadów. Oprócz różnicy w cenie za odpady segregowane i niesegregowane, dodatkowym impulsem do segregacji odpadów są rozwiązania dające samorządom możliwość obniżenia opłat śmieciowych dla mieszkańców, co byłoby rekompensowane przychodami ze sprzedaży zebranych surowców wtórnych.

To było ostatnie posiedzenie Sejmu przed wakacjami. Kolejne 85. zaplanowane jest na ostatnie dni sierpnia. Sprawdź, co działo się na poprzednich obradach izby>>>

Źródło: sejm.gov.pl/PAP