Jest to rodzaj reguły postępowania, który wskazuje, w jaki sposób i na jakiej podstawie należy postąpić w określonej sytuacji. Sposób postępowania ustalony w normie prawnej jest określony przez organ państwa w akcie normatywnym. W takim akcie norma prawna może przyjąć postać przepisu.

Części składowe

Norma prawna składa się z trzech części: hipotezy, dyspozycji i sankcji. Hipoteza wskazuje, do kogo jest ona adresowana, oraz określa warunki, w których tę normę się stosuje. Dyspozycja określa, w jaki sposób adresat normy powinien postępować. Natomiast sankcja określa konsekwencje, jakie grożą adresatowi za to, że nie postępuje w taki sposób, jak wskazuje na to hipoteza.
W prawodawstwie przyjmuje się też, że norma składa się z dwóch części: normy sankcjonowanej i normy sankcjonującej. Pierwsza określa sposób postępowania adresata w określonych warunkach, a druga sankcję, jaka grozi za to, że pierwsza część nie została zrealizowana. Obie części są ze sobą sprzężone, co oznacza, że dopiero w razie naruszenia pierwszej stosuje się drugą.

Podział norm

Normy dzielą się na merytoryczne i kompetencyjne.
Merytoryczne, zwane materialnymi, skierowane są do określonych adresatów. Nakazują albo zakazują, w jaki sposób powinni oni postępować w określonych okolicznościach.
Kompetencyjne – skierowane są do określonych adresatów i określają ich kompetencje do wykonania określonych czynności oraz kto tym kompetencjom podlega.
Drugi podział to normy konkretne i abstrakcyjne. Przedmiotem normy konkretnej jest jeden konkretny czyn, zaś normy abstrakcyjnej – spełniane wielokrotnie zachowanie określonego rodzaju.
Normy dzielą się też na indywidualne i generalne. Indywidualne są skierowane do imiennego adresata, a generalne do adresata, który jest określony rodzajowo.



Małgorzata Piasecka-Sobkiewicz