Przygotowanie i uruchomienie nowej, zintegrowanej polityki społecznej państwa postulują samorządy zrzeszone w Śląskim Związku Gmin i Powiatów. Wskazują, że chodzi o większą skuteczność i efektywność nakładów wobec dotychczasowych często doraźnych działań.

Skierowane do rządu stanowisko „w sprawie potrzeby uruchomienia polityki społecznej państwa” przyjęło obradujące w czwartek w Katowicach zgromadzenie ogólne Związku. W dokumencie podkreśla się, że kierunki polityki państwa w obszarze pomocy społecznej, wspierania rodziny i zdrowia powinny obejmować rozwiązania systemowe, uwzględniające jak najlepsze, długofalowe działania wobec konkretnych problemów.

Jak napisali przedstawiciele ŚZGiP, sfera polityki socjalnej w ostatnich latach generuje po stronie samorządu lokalnego coraz większe wydatki. Jednocześnie tworzone liczne strategie, programy czy projekty obejmujące różne zagadnienia, określające różne cele i odmienne sposoby ich realizacji, nie przynoszą dotąd spodziewanych efektów.

Samorządowcy jako przykład podali specjalistyczne usługi opiekuńcze, gdzie np. opieka nad niepełnosprawnym dzieckiem rozbita jest na trzy systemy – ochrony zdrowia, edukacji i pomocy społecznej.

„Rozbicie to komplikuje i przedłuża postępowanie. Dużym ułatwieniem i usprawnieniem w zabezpieczeniu potrzeb niepełnosprawnego dziecka byłaby konsolidacja środków finansowych w obrębie jednego systemu edukacji, który dysponowałby wszelkimi niezbędnymi do realizacji zadań zasobami m.in. w tym zakresie” - ocenili członkowie Związku.

Podkreślili też, że brak definicji, zakresu i standardów w systemie pomocy społecznej może często powodować wchodzenie tej dziedziny w kompetencje podmiotów leczniczych, dublować działania i podnosić koszty opieki.

Samorządowcy za poważny problem uznali brak kompleksowych rozwiązań. Ocenili, że wiążące się z tym często: niespójność przepisów, zbyt częste ich zmiany i wprowadzanie nowych regulacji prawnych nie stwarzają szans na stabilizację i uniemożliwiają planowanie działań o charakterze długofalowym. W tym kontekście zaapelowali m.in., aby przepisy były przygotowywane z odpowiednim wyprzedzeniem, w dyskusji ze środowiskiem samorządowym.

ŚZGiP wskazał też na problem regulacji nakładających na samorządy konkretne obowiązki bez odpowiednio sformułowanych upoważnień ustawowych. Stwarza to niebezpieczeństwo ich niewłaściwego albo czysto formalnego realizowania - bez możliwości egzekwowania prawidłowości wykonywania.

Kolejną kwestią jest obciążenie samorządów obowiązkami sprawozdawczymi, które powinny zostać usystematyzowane, ujednolicone i uogólnione. „Funkcjonowanie w oparciu o 11 ustaw, przy odmiennych terminach, formach i konfiguracjach sprawozdań znacznie utrudnia pracę jednostkom samorządowym zobowiązanym do realizacji zadań w zakresie polityki społecznej” - napisali przedstawiciele Związku.

Według gmin i powiatów z woj. śląskiego coraz częstsze staje się też delegowanie na samorządy zadań bez odpowiedniego zabezpieczenia finansowego. Zadania bywają niedoszacowane, a środki z budżetu niewystarczające. Zbyt sformalizowane i skomplikowane procedury stwarzają dodatkowe trudności w realizacji, ale też różnicują samych realizatorów zadań i ich odbiorców.

W tej sytuacji – zdaniem ŚZGiP - konieczne jest „przygotowanie i uruchomienie nowej, zintegrowanej polityki społecznej państwa, ukierunkowanej na zwiększenie jej skuteczności, przy jednoczesnym położeniu nacisku na efektywność ponoszonych w tej dziedzinie nakładów oraz długofalowe skutki tej polityki, a nie dominujący dotychczas w rzeczywistości doraźny charakter działań”.(PAP)