POLSKA JEST WAŻNYM ELEMENTEM PROGRAMU INFRASTRUKTURALNEGO „ŁĄCZĄC EUROPĘ”
Ułatwiona modernizacja polskiej sieci kolejowej.
Od kilkunastu lat przyznawane Polsce środki z funduszy europejskich pomagają w unowocześnianiu naszego kraju, ale popyt na dofinansowanie jest duży, zaś możliwości wsparcia są ograniczone. Dlatego ogromnym sukcesem było uzyskanie przez PKP Polskie Linie Kolejowe S.A., narodowego zarządcę infrastruktury kolejowej, dodatkowej puli środków z instrumentu „Łącząc Europę” (CEF). Dostępne w nim pieniądze nie ograniczają limitu wsparcia przyznawanego w kolejnych perspektywach budżetowych naszemu krajowi.
Są nowym typem unijnego dofinansowania zastosowanym w rozwoju infrastruktury transportowej w krajach członkowskich. Środki z programu CEF przeznaczane są na inwestycje w modernizację infrastruktury z obszarów transportu, energetyki i telekomunikacji. W przypadku kolei dotyczą tworzenia szkieletowej sieci tras europejskich
o wysokiej przepustowości. Konkursy CEF to nowy instrument dofinansowania inwestycji infrastrukturalnych w perspektywie do 2020 roku. Zastąpiono w ten sposób fundusze wydzielone z budżetu UE na rozwój transeuropejskiej sieci transportowej TEN-T (Transeuropean Network-Transport), czyli przeznaczonych na zapewnienie spójności terytorialnej oraz usprawnienie przepływu osób i towarów. Instrument TEN-T służył koordynacji oraz zapewnieniu spójności i komplementarności inwestycji infrastrukturalnych. W sieci bazowej TEN-T ustanowiono 10 korytarzy. Wśród nich jest korytarz Bałtyk – Adriatyk, którego część przebiega przez Polskę na odcinku Świnoujście/Szczecin – Poznań – Wrocław, a także korytarz Morze Północne – Bałtyk, który w Polsce znajduje się na odcinku Warszawa – Poznań – Frankfurt nad Odrą. Program jest zarządzany bezpośrednio przez Komisję Europejską. Wnioski beneficjentów są oceniane przez niezależnych ekspertów. W konkursach mogą brać udział podmioty ze wszystkich państw członkowskich UE, jednak wymogiem jest, aby wnioski aplikacyjne zostały wcześniej zaakceptowane przez rząd państwa, z którego pochodzi zgłoszenie.
„Oczko” z CEF
Dzięki akceptacji projektów zgłoszonych w czasie trzech naborów, dla 21 inwestycji
o wartości ponad 4 mld euro uzyskano ok. 3,44 mld euro wsparcia z unijnego budżetu. Pozytywne oceny dla polskich przedsięwzięć wydane przez niezależnych ekspertów KE, potwierdzają odpowiednią jakość i dobry stopień przygotowania polskiego zarządcy infrastruktury kolejowej. W pierwszym i drugim konkursie (Call I, Call II) Polska otrzymała
93 proc. pieniędzy z tzw. koperty narodowej, czyli środków przeznaczonych na projekty dla danego kraju. Jednocześnie PKP Polskie Linie Kolejowe S.A. stały się największym odbiorcą środków z funduszu „Łącząc Europę”.
Po pierwszych dwóch rozdaniach środków z CEF, Polsce przypadła kwota 2,63 mld euro dofinansowania przy realizacji 17 projektów o wartości 3,33 mld euro. Średnie dofinansowanie ze środków UE dla projektów z konkursów I i II wynosiło 79 proc. Dzięki unijnemu wsparciu projektów z tych etapów zmodernizowane zostaną linie kolejowe
o łącznej długości 790 km.
Prace mają być zrealizowane do 2020 roku. Dziś już wiadomo, że ze środków dostępnych
w CEF dofinansowane będą także cztery kolejne projekty, które Komisja Europejska zaakceptowała pod koniec czerwca 2017 roku. Ich łączna wartość wyniesie około
1 mld euro. Kwota dofinansowania to ponad 800 mln euro i stanowi 82 proc. wartości.
Pierwsze dwa konkursy
W pierwszym konkursie CEF narodowy zarządca infrastruktury otrzymał dofinansowanie w wysokości ponad 1,26 mld euro na realizację siedmiu projektów kolejowych, obejmujących m.in. kolejny etap modernizacji linii kolejowej z Warszawy do Białegostoku i z Wrocławia
do Poznania oraz modernizację trasy Warszawa – Poznań i Poznań – Szczecin oraz remont warszawskiego węzła kolejowego. Dotyczyło to trasy Warszawa Włochy – Grodzisk Mazowiecki i dwóch linii obwodowych stolicy.
W drugim naborze PLK otrzymały dofinansowanie w wysokości 1,37 mld euro na realizację 10 projektów, m.in. kolejnego etapu modernizacji linii kolejowej z Warszawy do Białegostoku, modernizacji trasy Łódź Kaliska – Zduńska Wola, Kraków – Katowice oraz przebudowę linii aglomeracyjnej w Krakowie. Dzięki funduszom z instrumentu CEF usprawnione będą połączenia towarowe do portów w Gdańsku, Gdyni, Szczecinie i Świnoujściu.
Trzeci konkurs
W czerwcu 2017 roku Komisja Europejska po raz trzeci pozytywnie rozpatrzyła projekty złożone przez PLK. Najnowsze inwestycje, które zostały zaakceptowane przez KE to: modernizacja na odcinku z Białegostoku do Ełku linii E75 (prowadzącej do granicy państwa w Trakiszkach), instalacja systemu ERTMS/ETCS na liniach transeuropejskiej sieci TEN-T, prace na linii kolejowej E30 na odcinku Kędzierzyn-Koźle – Opole
Zachodnie oraz na linii E65 na odcinku Będzin – Katowice – Tychy – Czechowice-Dziedzice – Zebrzydowice. Umowy zapewniające dofinansowanie projektów zostały podpisane
24 listopada 2017 roku.
Zmodernizowane zostaną linie kolejowe o łącznej długości prawie 167 km. Realizację przewidziano do końca 2023 roku. Efekty pozwolą na zwiększenie prędkości i przepustowości ważnych szlaków kolejowych. Perony na stacjach będą dostosowane
do potrzeb osób z ograniczoną sprawnością ruchową, opiekunów z dziećmi w wózkach i osób starszych. Wzrośnie też bezpieczeństwo ruchu kolejowego, m.in. dzięki nowoczesnym urządzeniom sterowania i budowie wiaduktów oraz modernizacji przejazdów kolejowo-drogowych. Większa przepustowość linii zapewni sprawny przejazd większej liczbie pociągów regionalnych oraz dalekobieżnych.
www.plk-sa.pl / www.plk-inwestycje.pl / www.portalpasazera.pl / www.funduszeeuropejskie.gov.pl
Projekt „Kampania informacyjna dotycząca korzystania przez PKP Polskie Linie Kolejowe S.A. ze środków instrumentu finansowego Connecting Europe Facility (CEF) – Łącząc Europę” jest współfinansowany przez Unię Europejską z Instrumentu „Łącząc Europę”.
Wyłączną odpowiedzialność za treść publikacji ponosi jej autor. Unia Europejska nie odpowiada za ewentualne wykorzystanie informacji zawartych w takiej publikacji.