Ziemie społeczności ǂKhomani - ostatnich potomków rdzennych Buszmenów, leżące w północno-zachodniej części Republiki Południowej Afryki zostały w sobotę wpisane jako krajobraz kulturowy na listę Światowego Dziedzictwa UNESCO.
To dziesiąte miejsce z RPA, które znalazło się na tej liście.
"Wpisanie na listę tego ważnego i unikalnego miejsce to dowód wielkiej różnorodności naszego kraju" – mówiła Nosipho Ngcaba z delegacji RPA. Dziękowała przedstawicielom ǂKhomani za ich inicjatywę i udział w procesie uzyskania wpisu oraz za wysiłki na rzecz ratowania ich dziedzictwa. "Wpis tego obiektu jest momentem godnym zapamiętania dla społeczności ǂKhomani" – podkreśliła.
Zapewniła, że dzięki temu wpisowi integralność i uniwersalna powszechna wartość tego miejsca będzie nie tylko utrwalona, ale też wzmocniona. "Udział wspólnot lokalnych jako +kustoszy+ światowego dziedzictwa jest czynnikiem o ogromnym znaczeniu i gwarancją, że będą oni na wiele sposobów czerpać korzyści z faktu, że znaleźli się na liście poprzez rozwój ich kompetencji oraz gospodarki regionu" – powiedziała Ngcaba.
Przedstawiciel społeczności ǂKhomani Dirk Pienaar dziękował wszystkim za dokonanie wpisu na listę Światowego Dziedzictwa. "Decyzja podjęta dzisiaj ma historyczne znacznie dla ǂKhomani oraz wszystkich społeczności buszmenów. Jesteśmy jedną z najlepiej przebadanych i udokumentowanych kultur na świecie, dziś ostatecznie uznano jej powszechną wartość" – mówił Pienaar. Podkreślił, że społeczność ǂKhomani będzie chronić, ale też podtrzymywać swoje starożytne tradycje.
"Obiecujemy, że nigdy nie przestaniemy respektować nienaruszalnych zasad ekosystemu i wartości wpisanych w naszą kulturę i będziemy je przekazywać z pokolenia na pokolenie, aby mieć pewność, że będziemy w stanie utrzymać je nie tylko dla nas, ale i dla wszystkich, przyszłych pokoleń" - mówił Pienaar. Dodał, że ochrona wartości to nie jest hasło używane, by wywrzeć na kimś wrażenie, ani nawet wybór, ale styl życia, do którego ǂKhomani są przygotowywani od najmłodszych lat.
Ziemie plemienia ǂKhomani, które do niedawna uważano za wymarłe rozciągają się na północ od Upington w RPA. W 1996 roku okazało się, że jeszcze żyją ludzie mówiących ich językiem. W 1999 roku potomkowie ludu ǂKhomani doprowadzili do restytucji plemiennych terenów na południe od Transgranicznego Parku Narodowego Kgalagadi w Republice Południowej Afryki i Botswanie. Uzyskali oni też prawo do użytkowania ziem na obszarze parku.
Na obszarze objętym wpisem na listę Światowego Dziedzictwa UNESCO znajdują się miejsca ważne dla historii Buszmenów, ich bytowania, migracji, praktykowania różnych aspektów kultury oraz miejsca pochówku, w tym miejsce spoczynku legendarnego przywódcy Khomani – Dawida Kruipera.
ICOMOS wskazał, że krajobraz wpisany na listę dotyczy tylko RPA, podczas gdy krajobraz kulturowy związanymi historycznie z Buszmenami rozciąga się także w sąsiedniej Botswanie i Namibii. (PAP)