11 listopada – tak świętowano niepodległość w okresie międzywojennym [GALERIA]

Obchody Święta Niepodległości / NAC / Narodowe Archiwum Cyfrowe

Chociaż dopiero w 1937 roku 11 listopada stał się polskim świętem narodowym, to obchody organizowane były już wcześniej. Zobaczcie, jak świętowano niepodległość przed II wojną światową.

Wydarzenia 10 i 11 listopada miały zaważyć na następne dziesięciolecia. Od samego początku rocznice odzyskania niepodległości były obchodzone przez władze II Rzeczypospolitej.

Zanim ustanowiono oficjalne Święto Niepodległości, rocznicę 11 listopada obchodzono przede wszystkim w urzędach i armii. W Belwederze co roku wręczano ordery Virtuti Militari, odbywały się też msze za ojczyznę i parady wojskowe. 8 listopada 1926 r. prezes Rady Ministrów Józef Piłsudski wydał okólnik, który ustanawiał dzień 11 listopada dniem wolnym od pracy.

Reklama

Zobacz również

Józef Piłsudski przejmuje 11 listopada władzę. Godziny, które decydowały o losie państwa

“W dniu 11 listopada państwo polskie obchodzić będzie 8 rocznicę zrzucenia jarzma niewoli i uzyskania pełnej, faktycznej niezawisłości. Data powyższa winna pozostać w stałej pamięci społeczeństwa i utrwalić się w umysłach młodego pokolenia, które w zaraniu swego życia powinno odczuwać doniosłość i uroczystość tego pamiętnego dnia.” - czytamy w dokumencie.

Reklama

Dopiero dwa lata po śmierci marszałka Józefa Piłsudskiego Sejm RP ustanowił oficjalne, państwowe obchody Święta Niepodległości. Wówczas celebracja nabrała jeszcze większych rozmiarów. Miało ono charakter przede wszystkim militarny, szczególnie w Warszawie, gdzie co roku odbywała się uroczysta parada. Innym miastem, gdzie hucznie świętowano była Gdynia. Zachowała się dziennikarska relacja z obchodów 11 listopada w „mieście z morza i marzeń”:

"Ranek wczorajszy zastał Gdynię w odświętnej szacie. Na gmachach publicznych i i domach prywatnych powiewały chorągwie o o barwach narodowych, w śródmieściu fasady domów przybrane były kobiercami i zielenią. W oknach wystawowych przedsiębiorstw kupieckich i w oknach mieszkań widniały portrety najwyższych dostojników państwowych. Najczęściej spotykało się portrety Prezydenta Rzplitej w otoczeniu obydwóch Marszałków Polski - Twórcy Niepodległości Józefa Piłsudskiego i Jego spadkobiercy, Wodza Naczelnego Edwarda Śmigłego-Rydza. O godz. 7.30 odbyła się pobudka. Po odegraniu hejnału z gmachu KKO m. Gdyni, przez ulice przeszły orkiestry, budząc mieszkańców Gdyni dźwiękami marszów. Właściwa uroczystość Święta Niepodległości odbyła się w nowej Hali Targowej, olbrzymim obiekcie, symbolizującym obchód święta 11 listopada w grodzie nadbałtyckim. W dniu Święta Niepodległości bowiem Gdynia zyskała piękną, wspaniałą i pożyteczną placówkę, widomy wyraz pracy, która stała się znamieniem dzisiejszych czasów.” - pisała w 1937 roku “Gazeta Gdańska”.

1 Formacje konne w II RP stanowiły podstawę armii. Nie mogło ich zabraknąć podczas obchodów 11 listopada.