Subskrybuj nas na Youtube
W wykazie prac legislacyjnych Rady Ministrów opublikowano projekt ustawy o ochronie ludności i obronie cywilnej. Projekt przewiduje przeznaczanie co najmniej 0,3 proc. PKB rocznie na ochronę ludności.
- Organy i podmioty ochrony ludności w Polsce
- Rządowy Zespół Ochrony Ludności
- Korpus Obrony Cywilnej
- Plany ewakuacji ludności
- Schrony, czyli obiekty zbiorowej ochrony
Po kilku miesiącach oczekiwań, Ministerstwo Spraw Wewnętrznych i Administracji (MSWiA) opublikowało projekt ustawy o ochronie ludności i obronie cywilnej. Projekt, nad którym czuwa wiceszef MSWiA Wiesław Leśniakiewicz, został opublikowany w wykazie prac legislacyjnych Rady Ministrów we wtorek. Zgodnie z harmonogramem, ustawa ma zostać przyjęta przez rząd jeszcze w drugim kwartale 2024 roku.
Organy i podmioty ochrony ludności w Polsce
Głównym celem projektu jest „wypełnienie społecznego zapotrzebowania na bezpieczne i odporne środowisko cywilne w kontekście zagrożeń militarnych, w szczególności związanych z zagrożeniem ze strony Rosji”. Dokument określa zadania ochrony ludności zarówno w czasie pokoju, jak i wojny, w tym zasady planowania, wykrywania zagrożeń, ostrzegania, powiadamiania, alarmowania, a także użytkowania i ewidencjonowania obiektów zbiorowej ochrony.
W dokumencie szczegółowo wskazano, które instytucje będą pełnić rolę organów ochrony ludności, a które będą podmiotami ochrony. Organy ochrony ludności obejmują wójtów (burmistrzów, prezydentów miast), starostów, marszałków województw, wojewodów, ministrów kierujących działami administracji rządowej oraz ministra właściwego do spraw wewnętrznych. Podmiotami ochrony ludności będą m.in. Rządowe Centrum Bezpieczeństwa, Państwowa Straż Pożarna, Ochotnicza Straż Pożarna, służby, inspekcje i straże, Rządowa Agencja Rezerw Strategicznych, podmioty lecznicze oraz społeczne organizacje ratownicze i podmioty gospodarcze zapewniające podstawowe usługi społeczne.
Rządowy Zespół Ochrony Ludności
Koordynację funkcjonowania systemu ochrony ludności na poziomie centralnym będzie realizował minister właściwy do spraw wewnętrznych, wspierany przez Rządowy Zespół Ochrony Ludności. Wzmocniona zostanie również rola Rządowego Centrum Bezpieczeństwa, które będzie odpowiedzialne za informowanie, ostrzeganie i alarmowanie ludności o zagrożeniach.
„Koordynację funkcjonowania systemu ochrony ludności na poziomie centralnym będzie realizował minister właściwy do spraw wewnętrznych, wspierany przez Rządowy Zespół Ochrony Ludności, który jest organem opiniodawczo-doradczym administracji rządowej właściwym w sprawach ochrony ludności i obrony cywilnej. Wzmocniona zostanie również rola Rządowego Centrum Bezpieczeństwa, które będzie wiodące na poziomie centralnym w zakresie informowania, ostrzegania i alarmowania ludności przez zagrożeniami.”
Korpus Obrony Cywilnej
W czasie wojny system ochrony ludności przekształci się w obronę cywilną. Wówczas organy i podmioty ochrony ludności staną się odpowiednio organami i podmiotami obrony cywilnej. Minister właściwy do spraw wewnętrznych stanie się Szefem Obrony Cywilnej. Projekt przewiduje utworzenie korpusu obrony cywilnej, zarządzanego przez ministra właściwego do spraw wewnętrznych, składającego się z personelu obrony cywilnej oraz krajowej rezerwy obrony cywilnej.
Projekt ustawy kładzie duży nacisk na szkolenia i edukację z zakresu ochrony ludności i obrony cywilnej. Organy ochrony ludności mogą prowadzić szkolenia dla urzędów administracji publicznej, rad dzielnic i sołectw, a także dla ludności, zrzeszeń i przedsiębiorców. Państwowa Straż Pożarna, ochotnicze straże pożarne i Rządowe Centrum Bezpieczeństwa będą wspierały organy ochrony ludności w organizacji tych szkoleń.
„Organy ochrony ludności mogą również prowadzić szkolenia z udziałem podmiotów ochrony ludności oraz szkolenia dla ludności, w tym zrzeszeń i przedsiębiorców. Podmioty ochrony ludności, w tym Państwowa Straż Pożarna, ochotnicze straże pożarne i Rządowe Centrum Bezpieczeństwa będą wspierały organy ochrony ludności w organizacji ww. szkoleń.”
Plany ewakuacji ludności
Projekt ustawy określa również zasady opracowywania planów ewakuacji ludności. Odpowiedzialność za te plany spoczywa na wójtach (burmistrzach, prezydentach miast), starostach, wojewodach oraz ministrze właściwym do spraw wewnętrznych. Plany te muszą uwzględniać liczbę osób do ewakuacji, wykaz dóbr kultury i dróg ewakuacyjnych, miejsca zakwaterowania oraz niezbędne środki transportowe.
Ustawa przewiduje utworzenie specjalnego systemu bezpiecznej łączności państwowej, zapewniającego ciągłość funkcjonowania administracji państwowej zarówno w czasie pokoju, jak i wojny. Szef MSWiA będzie odpowiedzialny za interoperacyjność systemów łączności i komunikacji administracji publicznej oraz służb mundurowych z systemami podległymi Ministrowi Obrony Narodowej.
Schrony, czyli obiekty zbiorowej ochrony
Dokument wyszczególnia również obiekty zbiorowej ochrony, w tym schrony, ukrycia i miejsca doraźnego schronienia. Organy ochrony ludności będą planować niezbędną liczbę i pojemność tych obiektów, uwzględniając liczbę ludności na danym obszarze oraz rodzaje zagrożeń.
„Organy ochrony ludności, na obszarze swojej właściwości miejscowej, planują niezbędną liczbę i pojemność obiektów zbiorowej ochrony, uwzględniając w szczególności liczbę ludności przebywającą na danym obszarze oraz przewidywane rodzaje zagrożeń.”
Ile będzie kosztowała nas ochrona ludności i obrona cywilna?
Na funkcjonowanie systemu ochrony ludności i obrony cywilnej co roku ma być przeznaczane co najmniej 0,3 proc. PKB, co jest trzykrotnie wyższą kwotą niż pierwotnie zakładano. Projekt ustawy ma na celu zapewnienie odpowiedniego finansowania dla realizacji wszystkich założonych działań i zadań związanych z ochroną ludności i obroną cywilną. PKB Polski za 2023 rok to 3,4 biliona - zł. Zakładana kwota co najmniej 0,3 proc. wynosi więc 10,2 miliarda, a prognozy na kolejne lata zakładają wzrost gospodarczy Polski.
