W niedzielę, 9 czerwca wybieraliśmy europosłów, którzy do 2029 r. będą reprezentowali Polskę w Parlamencie Europejskim. W przypadku nieprawidłowości w przeprowadzaniu wyborów może być wniesiony protest wyborczy. Czym jest, kto i w jakich sytuacjach można go wnieść?
Wybory do Parlamentu Europejskiego 2024. Protest wyborczy
Jeśli w trakcie wyborów dojdzie do nieprawidłowości, ustawodawca przewiduje wdrożenie procedury protestu wyborczego.
– Z powodu nieprawidłowości w przeprowadzaniu wyborów może być wniesiony protest wyborczy. Wyraźnie jednak należy zaznaczyć, że nie każda nieprawidłowość daje do tego podstawę – wyjaśnia w rozmowie z Gazetą Prawną dr Patryk Kuzior, adiunkt Akademii WSB w Dąbrowie Górniczej.
Kiedy można wnieść protest wyborczy?
Zgodnie z treścią art. 82 § 1 Kodeksu wyborczego, przeciwko ważności wyborów w okręgu lub wyborowi określonej osoby może być wniesiony protest wyborczy z powodu:
- dopuszczenia się przestępstwa przeciwko wyborom, określonego w rozdziale XXXI Kodeksu karnego, mającego wpływ na przebieg głosowania, ustalenie wyników głosowania lub wyników wyborów lub
- naruszenia przepisów kodeksu dotyczących głosowania, ustalenia wyników głosowania lub wyników wyborów, mającego wpływ na wynik wyborów.
Jak zauważa ekspert, nie każda nieprawidłowość w działaniu organów wyborczych może być podstawą do wszczęcia protestu.
– Sąd Najwyższy nie raz już stwierdzał wyraźnie, że nie każda nieprawidłowość w działaniu organów wyborczych może stanowić podstawę protestu. Podobnie też nie każde działanie, które z perspektywy indywidualnego wyborcy oceniane być może jako niewłaściwe, wiąże możliwość wniesienia protestu przeciwko ważności wyborów – zauważa dr Patryk Kuzior.
Jaka jest procedura wnoszenia protestu wyborczego?
Wspomniany wyżej Kodeks wyborczy przewiduje, iż protest taki wnosi się do sądu wskazanego w przepisach szczególnych kodeksu. W przypadku wyborów do Parlamentu Europejskiego protest przeciwko ich ważności bądź wyborowi określonej osoby może wnieść wyborca, którego nazwisko w dniu wyborów było umieszczone w spisie wyborców w jednym z obwodów głosowania na obszarze danego okręgu wyborczego. Co istotne, ustawodawca przewiduje, że prawo do wniesienia takiego protestu przysługuje również przewodniczącemu właściwej komisji wyborczej i pełnomocnikowi wyborczemu.