W najbliższych tygodniach powinny być znane wyniki audytu w Narodowym Centrum Badań i Rozwoju (NCBR), dopiero później ta instytucja zostanie przekazana do Ministerstwa Nauki i Szkolnictwa Wyższego – poinformował wiceminister nauki prof. Marek Gzik.
Audyt NCBR
Najbliższa przyszłość NCBR była jednym z tematów rozmowy z wiceministrem na antenie Radia Piekary. „Jesteśmy w trakcie realizacji audytu tych wszystkich projektów, które uzyskały dofinansowanie. Sytuacja, o której było głośno w mediach jest bardzo niepokojąca i to spowodowałoby, że utracilibyśmy uprawnienia dystrybucji funduszy unijnych. Rozpoczęliśmy i audyt, i to tzw. czyszczenie w instytucji po to, żeby przekonać instytucje międzynarodowe, że wszystko wraca na właściwe tory” - powiedział prof. Gzik.
Jak dodał, instytucje międzynarodowe obawiały się, że pieniądze są rozdzielane przez NCBR „po uważaniu”, a nie w oparciu o przejrzyste kryteria. W jego ocenie, obok dobrych projektów, w NCBR były też „oburzające praktyki”. Teraz chodzi o ocenę, czy niektóre firmy, które uzyskały znaczące środki, zasługiwały na takie dofinansowanie i czy jest gwarancja, że poradzą sobie z realizacją projektów – wyjaśnił.
Wyniki kontroli
Pytany o wyniki kontroli, wiceminister odpowiedział, że powinny one być znane w najbliższych tygodniach, później NCBR zostanie przekazane do Ministerstwa Nauki i Szkolnictwa Wyższego. „To jest też pewien warunek, bo jeżeli mamy tą instytucją zarządzać, to chcemy zrobić bardzo rzetelny bilans otwarcia, oceny tego, co robili i za co odpowiadają nasi poprzednicy. Po to, aby już w tym roku dystrybuować kolejne środki, bo ta instytucja jest przede wszystkim predysponowana do tego, żeby wspierać rozwój na styku nauka-rozwój w naszym kraju” - powiedział Gzik. Dodał, że w obecnym roku do rozdzielenia przez NCBR będzie 2,5 mld zł, a w kolejnych latach ta kwota może wzrosnąć do 5-8 mld zł. Jak zapewnił, w przypadku wykrycia nieprawidłowości, zostaną o nich powiadomione właściwe organy.
NCBR to agencja wykonawcza, powołana do realizacji zadań z zakresu polityki naukowej, naukowo-technicznej i innowacyjnej państwa. Misją centrum jest wsparcie polskich jednostek naukowych oraz przedsiębiorstw w rozwijaniu ich zdolności do tworzenia i wykorzystywania rozwiązań opartych na wynikach badań naukowych. Od 1 sierpnia 2022 r. nadzór nad NCBR sprawuje Minister Funduszy i Polityki Regionalnej.
Samodzielny resort nauki
W rozmowie w Radiu Piekary wiceminister Gzik wyraził zadowolenie, że po powołaniu nowego rządu powstał samodzielny resort nauki. Jak dodał, to potwierdzenie jak ważna jest to dziedzina dla gabinetu Donalda Tuska. Wcześniej – jak ocenił, nauka była „zaledwie dodatkiem do edukacji”. „Nauka od 1 stycznia wraca na właściwe tory. Odzyskaliśmy swoją podmiotowość. Ministerstwo Nauki i Szkolnictwa Wyższego nie tylko powróciło, ale to, co niezwykle ważne – nastąpił bardzo odczuwalny wzrost nakładów, ponieważ jest to wzrost o ponad 20 proc. środków do budżetu ministerstwa, które również pozwolą nam podnieść wynagrodzenia (...)” - podkreślił wiceminister.