O programie Polski Ład Zjednoczonej Prawicy słyszało 71 proc. Polaków, jednak tylko 20 proc. interesowało się zaproponowanymi tam rozwiązaniami, m.in. zmianami podatkowymi - wynika z opublikowanego w czwartek badania CBOS.

W czerwcowym badaniu CBOS sprawdził, jak Polacy ustosunkowują się do zaprezentowanych w maju zmian podatkowych będących częścią programu Polski Ład Zjednoczonej Prawicy. Wśród proponowanych rozwiązań znalazły się tam m.in. podniesienie kwoty wolnej od podatku do 30 tys. zł, podwyższenie drugiego progu podatkowego do 120 tys. zł, a także brak możliwości odliczenia składki zdrowotnej od podatku i ujednolicenie zasad jej naliczania (uniezależnienie jej wysokości od dochodu dla właścicieli firm).

Z ankiety CBOS-u wynika, że ogółem blisko trzy czwarte respondentów (71 proc.) słyszało o Polskim Ładzie, jednak tylko 20 proc. interesowało się zaproponowanymi tam rozwiązaniami. 29 proc. ankietowanych zadeklarowało, że w ogóle o programie Zjednoczonej Prawicy nie słyszało.

W raporcie dotyczącym badania zwrócono uwagę, że znajomość nowych propozycji podatkowych związana jest z zainteresowaniem polityką u badanych. Im jest ono większe, tym większa wiedza nt. Polskiego Ładu - czytamy. "Spośród cech społeczno-demograficznych największe znaczenie ma wykształcenie. Im wyższy poziom wykształcenia, tym większy jest odsetek osób, które słyszały o programie i tym większe zainteresowanie proponowanymi rozwiązaniami" - podał CBOS.W badaniu wykazano, że ponad dwie piąte (41 proc.) ankietowanych, którzy słyszeli o Polskim Ładzie uważa, że zaproponowane przez rząd zmiany w podatkach idą w złym kierunku. Dobrze ocenia je 29 proc. ankietowanych. Duża część (30 proc.) respondentów powstrzymuje się na razie od jednoznacznych sądów na ten temat.

CBOS podkreślił, że reakcje na planowane zmiany podatkowe różnicują kwestie takie, jak wiek i status społeczno-ekonomiczny, a w dalszej kolejności wielkość miejsca zamieszkania.

Najlepiej kierunek proponowanych zmian oceniają ludzie starsi, w wieku 65 lat i wyższym (w tej grupie 48 proc. respondentów oceniło projekt zmian podatkowych w Polskim Ładzie pozytywnie), a także osoby o niższym statusie społeczno-ekonomicznym, z wykształceniem podstawowym (58 proc.) i o dochodach osobistych nieprzekraczających "na rękę" 2 tys. zł (49 proc.).

Krytyczni wobec zmian są przeważnie najmłodsi respondenci (do 24. roku życia - w tej grupie 74 proc. ankietowanych, którzy słyszeli o programie Polski Ład). Ponadprzeciętnie krytyczni według CBOS-u są ankietowani w wieku od 25 do 34 lat (55 proc.), z wykształceniem wyższym (53 proc.), a także zarabiający netto od 3 tys. wzwyż (49 proc.) oraz mieszkańcy dużych, liczących co najmniej 100 tys. ludności miast (49 proc.).

CBOS zauważył, że stosunek do proponowanych w Polskim Ładzie zmian w podatkach określa przede wszystkim orientacja polityczna i światopoglądowa.

"Przekonanie, że nowe propozycje idą w dobrym kierunku, wyraża blisko połowa ankietowanych deklarujących prawicowe poglądy polityczne spośród tych, którzy słyszeli o programie (48 proc.). Źle ocenia je co czwarty zwolennik prawicy. Odmienne reakcje przeważają wśród osób identyfikujących się z lewicą lub politycznym centrum: do nowych propozycji podatkowych krytycznie odnosi się odpowiednio 65 proc. i 48 proc. z nich, pozytywnie ocenia je wyraźna mniejszość (odpowiednio 12 proc. i 20 proc.)" - czytamy raporcie CBOS-u.

Jak dodano, przychylnemu nastawieniu do proponowanych zmian w podatkach sprzyja religijność i częsty udział w praktykach religijnych.

Wśród elektoratów, kierunek planowanych zmian podatkowych akceptują w większości wyborcy Prawa i Sprawiedliwości oraz partii koalicyjnych. Osoby sprzyjające opozycji odbierają je na ogół krytycznie, przy czym - jak zauważono - stosunkowo najwięcej zwolenników propozycje zmian znajdują w elektoracie Lewicy.

Według CBOS-u w odczuciu społecznym na proponowanych zmianach zyskają przede wszystkim osoby o niskich dochodach (49 proc.) oraz emeryci (34 proc.). Stracą natomiast badani o wysokich dochodach (45 proc.) oraz właściciele firm (41 proc.).

Respondenci osiągający średnie dochody częściej postrzegani są jako ci, którzy poniosą straty (22 proc.) niż jako grupa, która zyska (16 proc.). - wynika z badania.

CBOS podał, iż ankietowani w 31 proc. zadeklarowali, że ani nie zyskają, ani nie stracą na Polskim Ładzie. 30 proc. badanych było przekonanych, że na proponowanych zmianach straci, lub raczej straci (odpowiednio 16 proc. i 14 proc.). Łącznie 23 proc. ankietowanych zadeklarowało przekonanie, że raczej zyska (15 proc.) lub zyska (8 proc.). 16 proc. respondentów oceniło, że trudno powiedzieć.

Badanie "Aktualne problemy i wydarzenia" przeprowadzono w ramach procedury mixed-mode na reprezentatywnej, imiennej, liczącej 1218 osób próbie pełnoletnich mieszkańców Polski wylosowanej z rejestru PESEL. Wywiady były prowadzone bezpośrednio metodą CAPI, telefonicznie (CATI), a także przez samodzielne wypełnienie ankiety internetowej. Badanie zrealizowano w dniach od 7 do 17 czerwca 2021 r.