Niewielką rzeźbę Mądrość Ziemi słynnego rumuńskiego rzeźbiarza Constantina Brancusiego (1876-1957) wystawiono od środy w Bukareszcie w Banku Narodowym Rumunii w ramach kampanii zbierania środków na wykupienie jej z rąk prywatnych, by mogła pozostać w kraju.

Rzeźba w wapieniu wysokości 50,5 cm przedstawia siedzącą kobietę z podkulonymi nogami. Brancusi wyrzeźbił ją w 1907 lub 1908 roku. To jedna z nielicznych jego prac znajdujących się w Rumunii.

Rząd Rumunii obiecał wyasygnować 5 mln euro z 11 mln, których domagają się właścicielki. Mądrość Ziemi wyceniana jest na znacznie więcej - 15-20 mln euro.

Rzecznik rumuńskiego rządu Dan Suciu powiedział w środę, że w ramach kampanii od marca zebrano 212 tys. euro. Zbiórka środków kończy się 30 września i Suciu poinformował, że jeśli potrzebna suma nie zostanie zebrana, datki zostaną zwrócone ofiarodawcom.

Brancusi, syn rumuńskich chłopów, wyemigrował do Francji w 1903. Stał się jednym z największych rzeźbiarzy XX wieku. W 1951 roku chciał podarować wszystkie swoje dzieła ojczyźnie, ale komunistyczne władze nie chciały ich przyjąć.

W 1957 roku rzeźba została odebrana przez państwo rodzinie przyjaciela rzeźbiarza, inżyniera Gheorghe Romascu, który kupił ją w 1911 roku. Eksponowano ją w Muzeum Sztuki Rumuńskiej. W 2012 roku po długiej batalii prawnej Mądrość Ziemi zwrócono spadkobierczyniom Romascu.

Rząd Rumunii chce nie tylko zachować Mądrość Ziemi w kraju. Pragnie sprowadzić z Paryża szczątki Brancusiego, który w 1952 roku otrzymał francuskie obywatelstwo.

Brancusi, jeden z najważniejszych twórców nowoczesnej rzeźby, odrzucił realistyczne detale i swymi wysublimowanymi i syntetycznymi dziełami zapoczątkował organiczny nurt w rzeźbie abstrakcyjnej. Sam jednak nie uważał się za abstrakcjonistę, był platonikiem, szukającym najdoskonalszego wyrazu idei.

Platonem zainteresował się podczas studiów w bukareszteńskiej Akademii Sztuk Pięknych. Platońska koncepcja idei wywarła olbrzymi wpływ na jego sztukę, w której dążył do uchwycenia wiecznotrwałych archetypów, doskonałych idei rzeczy. (PAP)