"To będzie okazja do nie tylko przeżycia dumy narodowej z tego wielkiego osiągnięcia, jakim była Konstytucja uchwalana 220 lat temu, ale również okazja do refleksji nad państwem polskim, nad stosunkiem obywateli do państwa polskiego, nad naszą dumą z Polski współczesnej, która też jest wielkim osiągnięciem naszego pokolenia" - powiedział podczas wtorkowej uroczystości prezydent, któremu towarzyszyła małżonka Anna Komorowska.
Prezydent pytał ponadto obecnego na otwarciu ekspozycji dyrektora Archiwum Głównego Akt Dawnych dr. Huberta Wajsa o szczegóły dotyczące wystawionego dokumentu. Archiwum Główne Akt Dawnych posiada w swoich zbiorach trzy oryginały Konstytucji 3 maja z 1791 r. W galerii Kordegarda na Krakowskim Przedmieściu w Warszawie zaprezentowano dokument z Archiwum Publicznego Potockich.
"Uchwały Sejmu były powielane, a wartość oryginału brała się z podpisów marszałków Sejmu i kilku posłów, którzy zajmowali się daną sprawą. Taka uchwała z podpisami była tworzona w kilku egzemplarzach: coś zostawało w Sejmie, jeden szedł do aktów grodzkich, gdzie zyskiwał walor wieczystości, kolejna uchwała była wysyłana do drukarni. W 1791 r. wydrukowano od 20 do 30 tys. egzemplarzy Konstytucji 3 maja" - wyjaśnił w rozmowie z PAP Wajs.
Oryginał Konstytucji 3 Maja znajduje się w archiwalnej gablotce; jest to 10-stronicowy rękopis, który znajduje się w tomie z innymi aktami prawnymi, m.in. ustawą o miastach z 1791 roku. Ekspozycji towarzyszy asysta honorowa Wojska Polskiego.
"Ten egzemplarz należy do najpiękniejszych. Nie ma na nim żadnych skreśleń, poprawek, żadnych adnotacji drukarzy. Widać, że był przechowywany przez Potockich z pietyzmem" - dodał Wajs.
Dokument, który na co dzień przechowywany jest w Archiwum Głównym Akt Dawnych, będzie można oglądać tylko we wtorek między godziną 9 a 21.
Konstytucja 3 maja była pierwszą w Europie, a drugą po konstytucji Stanów Zjednoczonych spisaną ustawą zasadniczą na świecie. Ustawa Rządowa z 3 maja 1791 r. stanowiła zwieńczenie reform Rzeczpospolitej podjętych w okresie obrad Sejmu Czteroletniego (1788-1792). W miejsce wolnej elekcji wprowadzała w Polsce ustrój dziedzicznej monarchii konstytucyjnej. Religii katolickiej przyznawała pozycję uprzywilejowaną, zapewniając tolerancję dla innych wyznań. Przyjęła trójpodział władzy na: prawodawczą, wykonawczą i sądowniczą. Zachowywała też stanową strukturę społeczeństwa, otwierając jednocześnie perspektywy dalszych przekształceń ustroju.
Komentarze(9)
Pokaż:
NajnowszePopularneNajstarszeKOLEJNA WPADKA GŁOWY PAŃSTWA
Kolejna wpadka Bronisława Komorowskiego. Prezydent zapraszając wszystkich Polaków na "majówkę z Polską" stwierdził, że Konstytucja 3 Maja była "drugą na kontynencie europejskim konstytucją nowoczesną". Tyle, że powszechnie przyjęte jest, że polska ustawa zasadnicza była drugą na świecie (po Stanach Zjednoczonych), ale pierwszą w Europie (przed Francją).
Komorowski podczas spotkania z uczniami gimnazjum z Ożarowa Mazowieckiego w Ogrodach Belwederskich zachęcał do wyjątkowego uczczenia majówki.
Obama pisze o Konstytucji 3 Maja
Z okazji Święta Konstytucji 3 Maja prezydent Stanów Zjednoczonych złożył... czytaj więcej »
- Chciałem bardzo serdecznie zaprosić całą Polskę w taki sposób, żebyśmy mogli razem pokazać, że potrafimy świętować w sposób bardzo tradycyjny, ale także z radością, naszą dumę narodową osadzając w realiach trochę wiosennych i tego wszystkiego, co nas cieszy - i z historii i dnia dzisiejszego - mówił prezydent.
Polska konstytucja, czyli która?
Komorowski stwierdził, że "maj ze swojej natury jest miesiącem radosnym, wiosennym, słonecznym, cieszącym". - Pierwszy maja - dzień beatyfikacji Jana Pawła II. Drugi maja to dzień flagi polskiej - tłumaczył. Następnie zaczął mówić o kolejnym dniu - 3 maja, kiedy to będziemy obchodzić 220 rocznicę uchwalenia Konstytucji 3 Maja.
"Obchodzimy święto słusznej, narodowej dumy"
- Obchodzimy dziś święto słusznej, narodowej dumy - powiedział pełniący... czytaj więcej »
- Trzeci dzień maja to piękna tradycja polskiego parlamentaryzmu, polskiej dumy z budowy jednej z... - powiedział prezydent wahając się, po czym dokończył swoją myśl: - ... drugiej na kontynencie europejskim konstytucji nowoczesnej - powiedział Komorowski.
Problem w tym, że polską ustawę zasadniczą uznaje się za historycznie pierwszą przyjętą w Europie (w 1791 roku). Pierwszą na świecie jest konstytucja Stanów Zjednoczonych uchwalona w 1787 roku. Drugą konstytucją na Starym Kontynencie, a trzecią na świecie jest ustawa zasadnicza Francji z 1799 roku.
nsz/fac
W imię Boga w Trójcy świętej Jedynego.
Stanisław August z Bożej łaski i woli narodu król polski , wielki książę litewski , ruski , pruski , mazowiecki , żmudzki , kijowski , wołyński , podolski , podlaski , inflancki , smoleński , siewierski i czernichowski , wraz ze stanami skonfederowanymi w liczbie podwójnej naród polski reprezentującymi.
Uznając że los nas wszystkich od ugruntowania i wydoskonalenia konstytucji narodowej jedynie zawisł , długim doświadczeniem poznawszy zadawnione rządu naszego wady , a chcąc korzystać z pory , w jakiej się Europa znajduje , i z tej dogorywającej chwili , która nas samym sobie wróciła , wolni od hańbiących obcej przemocy nakazów , ceniąc drożej nad życie , nad szczęśliwość osobistą egzystencję polityczną , niepodległość zewnętrzną i wolność wewnętrzną narodu , którego los w ręce nasze jest powierzony , chcąc oraz na błogosławieństwo , na wdzięczność współczesnych i przyszłych pokoleń zasłużyć , mimo przeszkód , które w nas namiętności sprawować mogą , dla dobra powszechnego , dla ugruntowania wolności , dla ocalenia ojczyzny naszej i jej granic , z największą stałością ducha niniejszą Konstytucję uchwalamy i tę całkowicie za świętą , za niewzruszoną deklarujemy , dopóki by naród w czasie prawem przepisanym wyraźną wolą swoją nie uznał potrzeby odmienienia w niej jakiego artykułu . Do której to Konstytucji dalsze ustawy Sejmu teraźniejszego we wszystkim stosować się mają."