35 procent francuskich rolników zapowiada, że w nadchodzących wyborach będzie głosować na Marine Le Pen. Jeśli wierzyć tym sondażom, na francuskiej wsi przywódczyni Frontu Narodowego (FN) jest numerem jeden pośród kandydatów w wyborach prezydenckich.
Wieś francuska tradycyjnie głosuje na klasyczną prawicę parlamentarną. Tym razem jednak „afery” wokół osoby jej kandydata Francois Fillona spowodowały wahnięcia, z których korzysta przede wszystkim kandydatka skrajnej prawicy.
Część rolników pozostaje przy kandydacie republikanów, ale bardzo wielu zapowiada, że nie pójdzie do urn. To nowość, gdyż rolnicy, zrzeszeni w swych silnych organizacjach, dotychczas bardzo rzadko wstrzymywali się od udziału w wyborach.
Wśród tych, którzy zamierzają głosować, najwięcej skłania się ku kandydatce FN, lecz i oni przyznają, że mogą zmienić zdanie. Ta tendencja jest jeszcze silniejsza wśród mniej licznych zwolenników „kandydata postępu”, czyli odrzucającego podział na prawicę i lewicę Emmanuela Macrona.
Właściciele gospodarstw wiejskich to we Francji niewiele ponad pół miliona osób. Jeśli dodać do nich członków rodzin, robotników rolnych, innych pracowników wiejskich i emerytów, to liczba ta wzrasta do 3 milionów, co stanowi 8 proc. elektoratu.
Niektórzy statystycy doliczają do tego pracowników przemysłu rolno-spożywczego, co prowadzi do konstatacji, że z rolnictwem jest związanych aż 18 proc. wyborców.
Jak mówi zwolennik tej tezy, socjolog wsi Francois Purseigle, „wyborów prezydenckich nie wygrywa się głosami rolników, ale głosami rolników można je przegrać”.
Według politologa z IRIS (paryski Instytut Stosunków Międzynarodowych i Strategicznych) Eddy'ego Fougiera, „kadencja Francois Hollande’a to dla francuskich rolników łańcuch klęsk i niepowodzeń”.
W lutym podczas paryskiego Salonu Rolnego, odwiedzanego przez wszystkich polityków, doszło do indywidualnych i zbiorowych manifestacji. „Toniemy” – głosiły transparenty demonstrantów.
Według danych instytucji ubezpieczeń socjalnych dla rolników (MSA, Mutualite sociale agricole) 30 proc. z nich - prawie dwa razy więcej niż w r. 2015 - zadeklarowało w zeszłym roku dochody poniżej 354 euro miesięcznie.
Nie ma oficjalnych liczb, lecz samobójstwa spowodowane kryzysową sytuacją gospodarstw w r. 2016 rolnicy szacują na „kilkaset”. MSA, próbując im zapobiec, uruchomiło numer SOS, pod który ubezpieczeni mogą telefonować w chwili załamania. W zeszłym roku zatelefonowano pod ten numer prawie 2700 razy (1200 w r. 2015).
W ramach Wspólnej Polityki Rolnej na lata 2014-2020 francuskiemu rolnictwu UE przyznała 50 miliardów euro. Nie zadowala to jednak rolników, którzy państwowej agencji zarządzającej pomocą zarzucają mnożenie biurokratycznych przeszkód. Ponadto właściciele małych i średnich gospodarstw uważają, że pod wpływem większościowego związku rolników (FNSA, Federation Nationale des Syndicats d'Exploitants Agricoles) polityka rolna skierowana jest na przemysł rolno-spożywczy i - jak to sformułował jeden z uczestników lutowych manifestacji - „pozostawia ich na pastwę losu”.
Z powodu cen niższych niż koszty własne, do czego dochodzi opieszałość biurokratyczna instytucji, wielu rolników nie jest w stanie utrzymać swych gospodarstw.
Socjolog Pierre Bitoun, autor „Sacrifice des paysans” ("Ofiara chłopów") twierdzi, że „rządy mogą tu działać tylko bardzo pośrednio. Starają się zamortyzować wstrząs produktywizmu, ale nie są w stanie zmienić struktur. Rolnicy czują się porzuceni. Niektórzy głosować będą na FN, bo chcą wymieść polityków dotychczasowych partii rządzących. FN nie spełni jednak ich oczekiwań". Socjolog zauważa, że Marine Le Pen, jeśli dojdzie do władzy, "zamierza zamknąć granice, lecz nie proponuje alternatywnego systemu produkcji”.
Z Paryża Ludwik Lewin (PAP)