Kolejny sąd potwierdził zakaz amortyzacji mieszkań i domów

Podatnik nie ma już prawa do amortyzacji nieruchomości mieszkalnych, nawet jeżeli wprowadził je do ewidencji środków trwałych przed 2022 r. – orzekł Wojewódzki Sąd Administracyjny w Łodzi.

Dodał, że w sprawach interpretacyjnych sąd nie może badać, czy taki zakaz nie narusza Konstytucję RP, a konkretnie zasadę ochrony praw nabytych. Byłoby to ewentualnie możliwe na etapie postępowania wymiarowego.

Równie niekorzystnie orzekł 13 lipca 2023 r. Naczelny Sąd Administracyjny (sygn. akt II FSK 119/23), a 19 października 2022 r. – inny skład orzekający WSA w Łodzi (I SA/Łd 439/22). Oba sądy nie dopatrzyły się wtedy naruszenia zasady ochrony praw nabytych.

Nadzieję na pozytywne rozstrzygnięcie w tym zakresie dał natomiast podatnikom WSA w Łodzi – w wyroku z 27 czerwca 2023 r. (I SA/Łd 258/23). Pisaliśmy o nim w artykule „Zakaz wprowadzony Polskim Ładem może naruszać konstytucję” (DGP nr 137/2023). Orzeczenie to jest jednak nieprawomocne i nie wiadomo, jak ustosunkuje się do niego sąd kasacyjny.

Tylko rok

Spory dotyczą obowiązujących od 2022 r. przepisów: art. 22c pkt 2 ustawy o PIT oraz dodanego w art. 16c ustawy o CIT pkt 2a. Wykluczyły one amortyzację: mieszkań, budynków mieszkalnych, spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu mieszkalnego oraz prawa do domu jednorodzinnego w spółdzielni mieszkaniowej.

Podatnikom, którzy wybudowali lub nabyli mieszkania i budynki mieszkalne przed 1 stycznia 2022 r., pozwolono kontynuować podatkową amortyzację jedynie przez rok, nie dłużej niż do 31 grudnia 2022 r. (na podstawie przepisu przejściowego, tj. art. 71 ust. 2 Polskiego Ładu).

Dłużej nie wolno

W najnowszym wyroku łódzkiego WSA chodziło o spółkę, która, powołując się na prawa nabyte, chciała kontynuować amortyzację mieszkania wprowadzonego do ewidencji środków trwałych przed 2022 r.

Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej stwierdził jednak, że na podstawie przepisu przejściowego spółka może dokonywać odpisów amortyzacyjnych tylko do końca 2022 r. Potem nie ma już takiej możliwości – wyjaśnił w interpretacji z 6 czerwca 2022 r. (0111-KDIB1-2.4010.715. 2022.1.EJ).

Nie odniósł się do podniesionego przez spółkę zarzutu niekonstytucyjności takiego zakazu. Stwierdził, że należy to do kompetencji Trybunału Konstytucyjnego.

Nie na tym etapie

Tego samego zdania był WSA w Łodzi.

– Sąd uznał, że na etapie postępowania interpretacyjnego, a więc kiedy nie przeprowadza się kontroli u podatnika, nie ma miejsca na ocenę konstytucyjności lub niekonstytucyjności przepisu, a więc nie jest możliwe skierowanie pytania prawnego do Trybunału Konstytucyjnego – relacjonuje Małgorzata Samborska, doradca podatkowy, partner w Grant Thornton.

Sąd wyjaśnił, że taka możliwość pojawiłaby się dopiero w postępowaniu wymiarowym, a więc gdyby podatnik zaliczał wydatki amortyzacyjne do kosztów uzyskania przychodów i takie działanie zostałoby zakwestionowane przez organ podatkowy.

– To bardzo niekomfortowa sytuacja dla podatników – uważa Małgorzata Samborska. Jej zdaniem nie powinno być wątpliwości, że mamy tu do czynienia z naruszeniem konstytucyjnej zasady ochrony praw nabytych.©℗

orzecznictwo