Ich rozpatrywanie jest niemal całkowicie zautomatyzowane – zajmuje się tym system informatyczny ZUS. Pracownicy włączają się tylko w sprawach trudnych lub wymagających podjęcia decyzji.

Niemal 1,33 mln wniosków RWS o przyznanie nowego zwolnienia ze składek złożyli w listopadzie przedsiębiorcy. To sporo mniej niż zakładane przez ZUS 1,7 mln (pisaliśmy o tym w tekście „Mniej chętnych na wakacje składkowe, niż ZUS się spodziewał”, DGP 231/2024). Wnioski przekazuje się wyłącznie w postaci elektronicznej za pośrednictwem PUE/eZUS z konta płatnika.

Prawie bez „czynnika ludzkiego”

Na pytania DGP biuro prasowe organu rentowego odpowiedziało, że 5 grudnia br. zakończył się etap przyjmowania wniosków, a rozpoczęły się przygotowania do ich rozpatrywania. Polegają m.in. na weryfikacji zaświadczeń o udzielonej płatnikowi pomocy de minimis przekazanych razem z wnioskiem o wakacje składkowe RWS.

Biuro prasowe ZUS informuje, że wnioski są rozpatrywane na podstawie kodeksu postępowania administracyjnego. Najpierw podlegają weryfikacji formalnej. Jeśli system stwierdzi braki w tym zakresie, płatnik będzie wezwany do ich usunięcia, np. do przedłożenia pełnomocnictwa dla osoby, która w jego imieniu złożyła dokument (jeśli nie zostało ono wcześniej zewidencjonowane w ZUS), czy uzupełnienia danych o pomocy publicznej.

Gdy potwierdzi się, że warunki formalne są spełnione, następuje „lustracja” merytoryczna, czy przedsiębiorca spełnia ustawowe przesłanki niezbędne do przyznania zwolnienia. Biuro prasowe organu rentowego potwierdziło, że zasadniczo to nie ludzie uczestniczą w tym procesie sprawdzającym, lecz niemal całą robotę wykonuje system informatyczny ZUS (patrz: Trzy pytania do…).

Jeśli wniosek RWS wymaga interwencji „czynnika ludzkiego”, pracownik ZUS wszczyna postępowanie wyjaśniające, wzywając zwykle firmę do wyjaśnienia pewnej kwestii, przedłożenia załącznika czy usunięcia innego braku. Zainteresowany ma wówczas siedem dni na reakcję. Zespół prasowy ZUS podkreśla, że cała korespondencja adresowana do płatnika w sprawie jego wniosku RWS jest kierowana na jego profil na PUE/eZUS.

Jeśli weryfikacja wniosku wypadła pozytywnie lub częściowo pozytywnie, otrzyma on tą drogą informację o przyznaniu zwolnienia ze składek lub decyzję częściową. Gdy zaś nie spełnił wszystkich wymaganych warunków, dostanie decyzję odmowną. Zainteresowany zostanie dodatkowo zawiadomiony e-mailem lub SMS-em o pojawieniu się na jego profilu wszelkiej korespondencji w tej sprawie.

Od decyzji przysługuje odwołanie do okręgowego sądu pracy i ubezpieczeń społecznych właściwego dla jego miejsca zamieszkania w ciągu miesiąca od doręczenia decyzji. Odwołanie składa się pisemnie lub do protokołu za pośrednictwem ZUS. Do czasu rozstrzygnięcia wniosku przedsiębiorca ma prawo go wycofać i złożyć nowy. Potem w grę wchodzi wyłącznie jego korekta.

Niepotrzebne nerwy

Przedsiębiorcy niepokoją się, że ich wnioski RWS za grudzień 2024 r. nie zostaną rozpatrzone do chwili, do kiedy trzeba zapłacić składki (tj. do 20 stycznia 2025 r.). Obawiają się ewentualnych korekt formularzy.

Uspokajamy. Organ rentowy zapewnił, że takie przypadki będą odosobnione i incydentalne. Zakład planuje rozpatrzenie wniosków w takim terminie, aby płatnik otrzymał informację o sposobie rozstrzygnięcia przed rozliczeniem i opłaceniem składek w styczniu. Ewentualne opóźnienia mogą wynikać z potrzeby przeprowadzenia postępowania wyjaśniającego np. w zakresie ustalenia właściwej podstawy wymiaru składki.

A wtedy termin obsługi wniosku będzie zależeć od stopnia współpracy płatnika w celu wyjaśnienia tych wątpliwości czy nieprawidłowości. Dlatego biuro prasowe organu rentowego zachęca do śledzenia korespondencji na PUE ujawniającej, na jakim etapie weryfikacji znajduje się wniosek.

Korekta w ostateczności

Zastrzeżenia przedsiębiorców wynikają zapewne z tego, że niewielu z nich dostało dotychczas jakieś informacje na temat swoich wniosków RWS przekazanych w listopadzie. Co ma zatem zrobić taki biznesmen, jeśli jego wniosek nie zostanie rozpatrzony do 20 stycznia 2025 r.?

Zespół prasowy ZUS podpowiada, że musi obliczyć składki za grudzień 2024 r. na ogólnych zasadach i wpłacić do 20 stycznia 2025 r. Dopiero po uzyskaniu pozytywnego rozstrzygnięcia będzie mógł złożyć korektę dokumentów z uwzględnieniem finansowania składek z budżetu państwa. O ewentualną nadpłatę z tego tytułu będzie mógł złożyć wniosek, o ile nie ma zaległości lub zostanie mu ona zaliczona na poczet bieżących składek. Wedle biura prasowego instytucji brak rozstrzygnięcia wniosku płatnika w sprawie wakacji składkowych za grudzień br. nie stanowi żadnej przeszkody dla zgłoszenia wniosku RWS już od 1 grudnia o zwolnienie za styczeń. Do 11 grudnia rano do ZUS wpłynęło już 54 064 takie wnioski.©℗