Subskrybuj nas na Youtube
Zapisz się na newsletter
Rozwiązanie umowy za porozumieniem stron
Jednym ze sposobów rozwiązania umowy o pracę jest porozumienie stron. To najbardziej elastyczna forma rozwiązania stosunku pracy. Każda ze stron może w każdym czasie wystąpić z taką propozycją do drugiej. Wspólnie ustalają warunki takiego rozwiązania umowy m.in. termin. W przypadku porozumienia stron termin rozwiązania umowy może być w zasadzie dowolny. Nie ma tutaj konieczności upływu okresu wypowiedzenia. Bardzo ważne jest, aby taki termin ustalić. Brak ustalenia terminu będzie skutkował rozwiązaniem umowy w dniu zawarcia porozumienia (Wyrok Sądu Najwyższego z dnia 11 stycznia 2001 roku, sygn. akt I PKN 844/00).
Przepisy prawa pracy nie określają formy rozwiązania umowy o pracę na mocy porozumienia stron. W celach dowodowych najlepiej jednak jest to zrobić na piśmie.
Ważne
Każdy rodzaj umowy o pracę może rozwiązać się na mocy porozumienia w każdym czasie. Obie strony stosunku pracy mają prawo wystąpić z propozycją rozwiązania umowy za porozumieniem.
Czy przepisy prawa pracy pozwalają na cofnięcie zgody na rozwiązanie umowy za porozumieniem stron?
Cofnięcie zgody na rozwiązanie umowy o pracę za porozumieniem
Czy możliwe jest cofnięcie zgody na rozwiązanie umowy o pracę w trybie porozumienia stron? Co do zasady nie. Wyjątek stanowi wyrażenie zgody pod wpływem błędu, groźby lub podstępu. Aby móc cofnąć złożone wcześniej oświadczenie woli, należałoby udowodnić jedną z powyższych okoliczności. Instytucja wad oświadczenia woli (błędu, groźby i podstępu) uregulowana jest w Kodeksie cywilnym.
Kodeks cywilny:
Art. 84 [Błąd] § 1. W razie błędu co do treści czynności prawnej można uchylić się od skutków prawnych swego oświadczenia woli. Jeżeli jednak oświadczenie woli było złożone innej osobie, uchylenie się od jego skutków prawnych dopuszczalne jest tylko wtedy, gdy błąd został wywołany przez tę osobę, chociażby bez jej winy, albo gdy wiedziała ona o błędzie lub mogła z łatwością błąd zauważyć; ograniczenie to nie dotyczy czynności prawnej nieodpłatnej.
§ 2. Można powoływać się tylko na błąd uzasadniający przypuszczenie, że gdyby składający oświadczenie woli nie działał pod wpływem błędu i oceniał sprawę rozsądnie, nie złożyłby oświadczenia tej treści (błąd istotny).
Art. 86.[Podstęp] § 1. Jeżeli błąd wywołała druga strona podstępnie, uchylenie się od skutków prawnych oświadczenia woli złożonego pod wpływem błędu może nastąpić także wtedy, gdy błąd nie był istotny, jak również wtedy, gdy nie dotyczył treści czynności prawnej.
§ 2. Podstęp osoby trzeciej jest jednoznaczny z podstępem strony, jeżeli ta o podstępie wiedziała i nie zawiadomiła o nim drugiej strony albo jeżeli czynność prawna była nieodpłatna.
Art. 87.[Groźba] Kto złożył oświadczenie woli pod wpływem bezprawnej groźby drugiej strony lub osoby trzeciej, ten może uchylić się od skutków prawnych swego oświadczenia, jeżeli z okoliczności wynika, że mógł się obawiać, iż jemu samemu lub innej osobie grozi poważne niebezpieczeństwo osobiste lub majątkowe.
Jeśli zgoda na rozwiązanie umowy o pracę za porozumieniem stron nie została dotknięta wadą z punktu widzenia Kodeksu cywilnego, chociażby pracownik albo pracodawca chciał cofnąć zgodę, będzie ona nieskuteczna i dojdzie do rozwiązania umowy zgodnie z poczynionymi ustaleniami.
Polecamy: Zatrudnianie i zwalnianie pracowników. Obowiązki pracodawców 2024
Kiedy można cofnąć zgodę na rozwiązanie umowy za porozumieniem? Przykłady
Przykładem złożenia oświadczenia woli pod wpływem błędu jest zgoda na rozwiązanie umowy o pracę za porozumieniem stron przez kobietę będącej w ciąży, która nie zdawała sobie z tego faktu sprawy. Pracownica może skutecznie uchylić się od skutków prawnych oświadczenia woli złożonego pracodawcy pod wpływem błędu w porozumieniu o rozwiązaniu umowy o pracę (Wyrok Sądu Najwyższego z dnia 26 czerwca 2006 roku, II PK 337/05).
Drugim przykładem może być brak świadomości pracownika o nieukończonym postępowaniu likwidacyjnym zakładu pracy. Może stanowić to błąd co do treści czynności prawnej, a pracownik na podstawie art. 84 Kodeksu cywilnego w związku z art. 300 Kodeksu pracy może uchylić się od skutków prawnych oświadczenia woli przy spełnieniu pozostałych warunków określonych w art. 84 § 1 Kodeksu cywilnego (Uchwała Sądu Najwyższego z dnia 31 sierpnia 1989 r., III PZP 37/89).
Podstawa prawna
Ustawa z dnia 26 czerwca 1974 r. Kodeks pracy (Dziennik Ustaw z 2023, poz. 1465)
Ustawa z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (Dziennik Ustaw z 2024, poz. 1061)
