Czy wpłaty do PPK są opodatkowane? A co z wypłatami? Czy dziedziczący oszczędności PPK zapłaci podatek od spadków i darowizn? A jeśli się rozwiedzie, to czy może pieniądze z PPK otrzymać w gotówce? Wyjaśniamy, jak to jest z opodatkowaniem wpłat do PPK oraz wypłat z pracowniczych planów kapitałowych.

Wpłaty do PPK

Pochodzą z trzech źródeł: z wpłat pracownika, z wpłat pracodawcy oraz wniesione przez państwo.

Czy są opodatkowane?

  • Pracownik - co miesiąc przekazuje wpłatę podstawową w wysokości 2 proc. swojego wynagrodzenia brutto. Jeśli zechce, może dodatkowo wpłacać składki w wysokości do 2 proc. brutto wynagrodzenia. Maksymalnie może to być więc 4 proc. wynagrodzenia brutto.

WAŻNE: Jeśli pracownik ma najniższe dochody, a łączne wynagrodzenie osiągane z różnych źródeł w danym miesiącu nie przekracza kwoty odpowiadającej 120% aktualnego minimalnego wynagrodzenia – może wpłacać od 0,5 do 2 % wynagrodzenia brutto

Środki wpłacane na rachunek PPK przez samego uczestnika pochodzą z jego wynagrodzenia. Nie są opodatkowane

UWAGA: Są obliczane od wynagrodzenia brutto, ale potrącane z wynagrodzenia netto, czyli już po odliczeniu składek na ubezpieczenia społeczne (emerytalne, rentowe, wypadkowe, chorobowe), składki zdrowotnej i po opodatkowaniu (art. 27 ust. 9 ustawy o PPK).

Tak więc np.:
4000 zł brutto – wynosi wynagrodzenie
2 proc. składki = 80 zł
80 zł zostanie odliczone od kwoty wynagrodzenia, pomniejszonej o 17 proc. podatku oraz składkę na ubezpieczenia społeczne i składkę zdrowotną.


  • Pracodawca - co miesiąc wpłaca wpłatę podstawową 1,5 proc. wynagrodzenia brutto pracownika. Jeśli zechce, może też wpłacić kwotę dodatkową, maksymalnie 2,5 proc. wynagrodzenia brutto.

Wpłaty finansowane przez pracodawcę są przychodem uczestnika PPK z tytułu zatrudnienia, dlatego będzie od nich naliczony podatek dochodowy od osób fizycznych i pobrana w jego poczet zaliczka, potrącona z wynagrodzenia pracownika. Wszystko to zgodnie z obowiązującą skalą podatkową:

Od 1 października 2019 r. podatek dochodowy wynosi w I progu 17 proc.

Od 1 stycznia 2020 r. przez cały rok od dochodu do wysokości 85 528 zł będzie odprowadzany 17-proc. PIT.

Od dochodu powyżej 85 528 zł podatek wyniesie 14539, 76 zł + 32 proc. nadwyżki powyżej 85 528 zł

Czy będą od nich pobrane składki emerytalno-rentowe

Wpłaty ze strony pracodawcy nie są wliczane do wynagrodzenia stanowiącego podstawę wymiaru składek na ubezpieczenie emerytalne i rentowe (art. 26 ust. 5 ustawy o PPK), co oznacza, że nie opłaca się od nich składek na te ubezpieczenia oraz na ubezpieczenie chorobowe, wypadkowe, zdrowotne oraz składek na fundusze pozaubezpieczeniowe.

Program Bez PIT dla Młodych

Dla osób do 26. roku życia od 1 sierpnia obowiązuje program Bez PIT dla Młodych, czyli ulga w podatku dochodowym. Zwolnienie z PIT obejmie przychody do 85 528 zł w roku podatkowym.

W 2019 roku limit zwolnienia wynosi 35 636,67 zł, czyli 5/12 limitu rocznego, ponieważ ulga funkcjonuje 5 miesięcy, od sierpnia do grudnia.

Uczestnik PPK poniżej 26. roku życia, którego przychód nie przekroczy kwoty rocznego limitu, nie płaci podatku dochodowego również od wpłat do PPK finansowanych przez podmiot zatrudniający.

WAŻNE DLA PRACODAWCY: Finansowane przez niego wpłaty do PPK stanowią koszty uzyskania przychodu i są odliczane od przychodu pracodawcy, pomniejszając tym samym podstawę naliczenia podatku dochodowego od osób prawnych (art. 15 ust. 1da ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych).

– Uczestnictwo pracownika w PPK to nie tylko naliczanie składek. PPK wpływa także na podatki. W związku z tym, działy kadrowo-płacowe potrzebują systemu ERP, który pozwoli na prawidłowe pobranie zaliczek podatku z wynagrodzenia pracownika, w tym także od przychodu z tytułu finansowania składek PPK przez pracodawcę oraz podatku dochodowego od osób prawnych. Zmiany i wydawane interpretacje dotyczące PPK komplikują rozliczenia podatkowe, dlatego niezbędny jest system ERP, który będzie do nich dostosowany – mówi Magdalena Pacan, konsultant systemów Comarch ERP.

Wpłaty od państwa

  • Państwo – wpłaca na powitanie 250 zł, a potem raz w roku zasila konto uczestnika PPK kwotą 240 zł.

Jednorazowa wpłata powitalna oraz dopłaty roczne ze strony państwa są zwolnione z podatku dochodowego od osób fizycznych. Nie stanowią też podstawy do naliczenia składek na ubezpieczenia społeczne.

WYPŁATY z PPK

BEZ PODATKU

W dwóch sytuacjach pracownik może wypłacić środki z konta PPK przed 60.rokiem życia bez podatku:

Wypłata na pokrycie wkładu własnego

Ustawa o PPK daje możliwość dokonania wcześniejszej wypłaty 100 proc. oszczędności z konta PPK, na sfinansowanie wkładu własnego wymaganego przy zaciąganiu kredytu na kupno mieszkania lub budowę domu.

Pracownik nie może mieć więcej niż 45 lat oraz musi zwróci całą kwotę w ciągu 15 lat (jeśli tego nie zrobi, zostanie ona opodatkowana podatkiem od dochodów kapitałowych).
Termin zwrotu, ustalony z instytucją finansową, nie może być późniejszy niż pięć lat od dnia wypłaty środków i nie może trwać dłużej niż 15 lat.

Wypłata w przypadku poważnego zachorowania

W przypadku poważnego zachorowania uczestnika PPK, jego małżonka lub dziecka wypłata do 25 proc. środków zgromadzonych w PPK zwolniona jest z podatku.
Wypłaconych na ten cel środków uczestnik nie musi zwracać na rachunek PPK.

Wypłata środków z PPK po ukończeniu przez uczestnika 60. roku życia

Uczestnik PPK nie będzie płacić podatku dochodowego jeśli:

  • po ukończeniu 60. roku życia wypłaci 25 proc. środków jednorazowo, a pozostałą część rozłoży na co najmniej 120 miesięcznych rat
  • wypłaci środki w co najmniej 120 miesięcznych ratach w formie świadczenia małżeńskiego
  • wypłaci środki przetransferowane z PPK na rachunek terminowej lokaty oszczędnościowej lub rachunek terminowej lokaty
  • wypłaci w formie świadczenia dożywotniego lub okresowego środki przetransferowane z PPK do zakładu ubezpieczeń

Wypłata środków w przypadku śmierci uczestnika PPK

W zależności od decyzji środki zgromadzone przez uczestnika PPK będą podlegać dziedziczeniu na zasadach ogólnych lub trafią do osoby imiennie wskazanej przez uczestnika.
Osoba, która odziedziczy kapitał uczestnika PPK, może dokonać wypłaty transferowej na własne PPK, IKE czy PPE lub otrzymać zwrot środków w formie pieniężnej. Osoba dziedzicząca środki zebrane w ramach PPK nie zapłaci od nich podatku od zysków kapitałowych, nie będzie musiała również odprowadzać podatku od spadków i darowizn, niezależnie od stopnia pokrewieństwa z uczestnikiem PPK, dodatkowo nie zostaną na nią nałożone przez instytucję finansową jakiekolwiek dodatkowe opłaty za sam fakt dziedziczenia.

Podział środków w przypadku rozwodu

Gdy nie ma rozdzielności majątkowej, kapitał zgromadzony w PPK wchodzi w skład małżeńskiej wspólnoty majątkowej i jest dzielony pomiędzy byłych małżonków. Jeśli będzie to wypłata transferowa czyli przekazanie środków do innego PPK, PPE, na rachunek IKE lub IKZE byłego małżonka, czyli nie nastąpi fizyczne otrzymanie środków, a celem będzie dalsze oszczędzanie, nie zostanie odprowadzony podatek.

WYPŁATA Z PODATKIEM

  • 30 proc. środków z wpłat, które finansuje pracodawca zostanie przekazane na rachunek prowadzony przez ZUS. Wpłata ta zostanie zaksięgowana na koncie pracownika jako składka osoby zatrudnionej na ubezpieczenie emerytalne. Stanie się tak dlatego, że wpłaty do PPK finansowane przez pracodawcę nie były wliczane do wynagrodzenia sta-nowiącego podstawę ustalenia wysokości obowiązkowych składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe. Kiedy jednak pracownik rezygnuje z prowadzenia konta przed 60.rokiem życia, to zwolnienie nie przysługuje
  • Z pozostałej części środków pochodzących z wpłat finansowanych przez podmiot zatrudniający, jak również ze środków pochodzących z wpłat finansowanych przez same-go uczestnika PPK, potrącony zostanie podatek dochodowy od osób fizycznych (de fac-to od wypracowanego zysku) - podatek od zysków kapitałowych, potocznie nazywany podatkiem Belki.
  • Z puli przeznaczonej do zwrotu potrącona zostanie część pochodząca z uzyskanych przez uczestnika dopłat ze środków publicznych (wpłata powitalna w wysokości 250 zł, dopłaty roczne w wysokości 240 złotych
  • Jeśli wypłata środków z PPK nastąpi co prawda po 60. roku życia, ale będzie realizowana w mniejszej liczbie rat niż 120 rat miesięcznych oraz w sytuacji wypłaty jednorazowej realizowanej w przypadku kiedy wysokość pierwszej raty będzie mniejsza niż 50 zł – środki przekazywane uczestnikowi zostaną pomniejszone o podatek od zysków kapitałowych.
  • Jeżeli wypłata środków przetransferowanych z PPK na rachunek terminowej lokaty oszczędnościowej lub rachunek lokaty terminowej będzie realizowana w wyniku likwidacji rachunku tej lokaty albo nastąpi zmiana umowy tego rachunku – przekazywane uczestnikowi środki zostaną pomniejszone o podatek od zysków kapitałowych.
  • Jeśli były małżonek nie posiada konta PPK, w przypadku rozwodu środki zostaną mu przekazane w formie pieniężnej. Wtedy wypłata będzie się wiązać z zapłatą podatku od dochodów kapitałowych. Ponadto przed dokonaniem zwrotu w formie pieniężnej, instytucja finansowa potrąci ze środków uczestnika zwrot 30 % wpłat pracodawcy do ZUS. Druga część potrącenia dokonana będzie na rachunek bankowy wskazany przez ministra właściwego do spraw pracy. Chodzi o zwrot 100 proc. wpłaty powitalnej (jednorazowo 250 zł) i dopłat rocznych (240 zł co roku). Powyższe potrącenia nie będą miały zastosowania w sytuacji, gdy były współmałżonek nabył prawo do emerytury.