Zmiany w przepisach dotyczących umów o roboty budowlane oraz w tych regulujących zasady przeprowadzania sprzedaży nieruchomości przez komorników – tym zajmować się będzie Sejm na rozpoczynającym się dziś posiedzeniu. Oba projekty zostały przygotowane w ramach działań deregulacyjnych rządu.

Zmiany w umowach o roboty budowlane

Planowane zmiany w kodeksie cywilnym dotyczące przepisów o umowach o roboty budowlane mają na celu uelastycznienie terminu na złożenie sprzeciwu wobec podwykonawcy, przy jednoczesnym zachowaniu ochronnej funkcji przepisów dotyczących solidarnej odpowiedzialności inwestora. Obecnie termin ten wynosi 30 dni i ma charakter bezwzględnie obowiązujący. Zdaniem projektodawców, w szczególności przy inwestycjach o mniejszej skali, prowadzi to do nieuzasadnionego przedłużania procesu inwestycyjnego oraz zwiększa niepewność prawną. Zgodnie z projektem strony będą mogły się umówić na krótszy termin, pod warunkiem że zostanie on wyraźnie określony w treści umowy. W ocenie autorów zmian to inwestorzy powinni samodzielnie ocenić, czy taki skrócony termin im odpowiada, jeszcze przed podpisaniem umowy.

Co istotne, skrócenie 30-dniowego terminu w umowie zawartej między inwestorem a wykonawcą – w opinii rządu – nie zagraża interesom podwykonawców, którzy są osobami trzecimi względem tej umowy. Tym samym nie narusza standardów ochrony podwykonawcy jako wierzyciela gwarancyjnego.

Dodatkowo projekt przewiduje, że termin na złożenie sprzeciwu określony w umowie z podwykonawcą lub dalszym podwykonawcą nie może być krótszy niż ten zawarty w umowie między inwestorem a generalnym wykonawcą.

Tradycyjne licytacje tracą priorytet

Projekt nowelizacji kodeksu postępowania cywilnego dotyczy zaś zasad prowadzenia licytacji nieruchomości. Po wejściu w życie nowych przepisów priorytet zyskają licytacje elektroniczne, które – zdaniem rządu – są skuteczniejsze niż te tradycyjne. Zmiana ta jest również naturalną konsekwencją elektronizacji postępowania egzekucyjnego.

Projekt odpowiada na postulaty środowiska komorniczego. Od lat wskazywano, że e-licytacje powinny się stać domyślną formą sprzedaży nieruchomości przy wykorzystaniu portalu elicytacje.komornik.pl.

Zgodnie z obecnie obowiązującym art. 952 k.p.c., zajęta nieruchomość jest sprzedawana w drodze licytacji publicznej, a licytacja elektroniczna przeprowadzana jest jedynie na wniosek wierzyciela. W jego braku komornik organizuje sprzedaż tradycyjną.

Projekt zakłada odwrócenie tej zasady: sprzedaż za pośrednictwem portalu stanie się regułą, a licytacja publiczna będzie możliwa tylko na wniosek wierzyciela lub na żądanie przynajmniej jednego z wierzycieli, gdy egzekucja dotyczy tej samej nieruchomości i kilku wierzycieli.

Do postępowań egzekucyjnych wszczętych i niezakończonych przed wejściem w życie nowelizacji będą stosowane przepisy dotychczasowe.

Według danych Krajowej Rady Komorniczej w marcu 2025 r. na portalu elicytacje.komornik.pl było aktywnych prawie 45 tys. użytkowników. W tym czasie sprzedano 12 413 nieruchomości w trybie zwykłym za łączną kwotę 907 mln zł, sprzedano 14 123 ruchomości za ponad 28 mln zł, przeprowadzono 2 198 uproszczonych licytacji nieruchomości, które przyniosły ponad 136 mln zł.

Obie nowelizacje mają wejść w życie po upływie 14 dni od dnia ogłoszenia w Dzienniku Ustaw. ©℗