Zgodnie z ustawą o grach hazardowych (dalej u.g.h.) uczestnicy loterii promocyjnej nabywają losy lub otrzymują inne dowody udziału w grze, a możliwość wygranej zależy wyłącznie od przypadku.

Uczestnictwo w najbardziej popularnej loterii promocyjnej jest nieodpłatne, podczas gdy w innych wymienionych w ramce udział jest odpłatny.

Ważne! Loteria promocyjna to legalna forma wsparcia sprzedaży, jeśli zostanie przeprowadzona zgodnie z ustawą hazardową i po uzyskaniu zezwolenia. Mogą brać w niej udział również osoby poniżej 18. roku życia.

Zezwolenie na loterię promocyjną – jak je uzyskać i kto je wydaje

Aby zorganizować loterię promocyjną, przedsiębiorca musi uzyskać zgodę dyrektora właściwej Izby Administracji Skarbowej (dalej: IAS) – zezwolenie na urządzenie loterii promocyjnej. Aby je uzyskać, konieczne jest przejście przez szczegółową procedurę regulowaną przez u.g.h. Przedsiębiorcy muszą wykazać, m.in.:

  • legalność źródeł pochodzenia kapitału na organizację loterii;
  • brak zaległości w opłacie podatków stanowiących dochód budżetu państwa oraz należności celnych;
  • niezaleganie z zapłatą składek na ubezpieczenia społeczne oraz na ubezpieczenie zdrowotne.

Przykład 1

Konieczne zezwolenie

Firma handlowa chce promować nową linię produktów spożywczych. Zamierza zorganizować akcję „Kup i wygraj rower”. Musi uzyskać zezwolenie, nawet jeśli wartość nagród nie przekracza kilku tysięcy złotych. Sam zakup produktu jako forma udziału kwalifikuje tę akcję jako loterię promocyjną.

Jakie dokumenty są wymagane do wniosku o urządzenie loterii promocyjnej

Zgodnie z art. 39 u.g.h., przedsiębiorca musi złożyć wniosek o udzielenie zezwolenia na urządzanie loterii promocyjnej, w którym powinien zawrzeć poniższe informacje i dołączyć wymagane dokumenty:

1) nazwę i status prawny podmiotu występującego z wnioskiem, w przypadku spółek handlowych również numer w Krajowym Rejestrze Sądowym, a w przypadku przedsiębiorcy zagranicznego prowadzącego działalność za pośrednictwem oddziału, numer w KRS tego oddziału;

2) dane osobowe (imiona, nazwiska, obywatelstwo, miejsce zamieszkania, rodzaj oraz serię i numer dokumentu tożsamości) osób zarządzających podmiotem oraz reprezentujących podmiot występujący z wnioskiem;

3) określenie obszaru, na którym planuje się urządzenie loterii;

4) określenie czasu, w którym planuje się urządzenie loterii;

5) bankowe gwarancje wypłat nagród;

6) projekt regulaminu loterii;

7) dokumenty potwierdzające legalność źródeł pochodzenia środków finansowych przeznaczonych na organizację loterii;

8) aktualne zaświadczenia o niezaleganiu z zapłatą podatków stanowiących dochód budżetu państwa, należności celnych oraz składek na ubezpieczenia społeczne oraz ubezpieczenie zdrowotne.

Załączniki, które są składane do wniosku, powinny zostać przedłożone w oryginale lub kopii poświadczonej za zgodność z oryginałem. Dokumenty składane w języku obcym muszą zostać przetłumaczone przez tłumacza przysięgłego.

Rodzaje loterii

Ustawodawca przewidział loterie:

  • pieniężną – w której uczestnicy biorą w drodze zakupu losu, a wygrane mają wyłącznie charakter pieniężny (art. 2 ust. 1 pkt 2 u.g.h.);
  • fantową – w której nabywa się los, ale wygrane są wyłącznie rzeczowe (art. 2 ust. 1 pkt 9 u.g.h.);
  • audiotekstową, w której uczestnik bierze udział w drodze płatnego połączenia telefonicznego lub wysłania wiadomości tekstowej (art. 2 ust. 1 pkt 11 u.g.h);
  • promocyjną – w której uczestniczy się przez nabycie towaru, usługi lub innego dowodu udziału w grze i tym samym nieodpłatnie uczestniczy się w loterii, a podmiot urządzający loterię oferuje wygrane pieniężne lub rzeczowe (art. 2 ust. 1 pkt 10 u.g.h.). ©℗

Wniosek należy złożyć do IAS, na obszarze której przedsiębiorca chciałby urządzić loterię. Jeśli loteria byłaby prowadzona na obszarze działania więcej niż jednej izby, należy się zgłosić do tej izby, która jest właściwa według:

  • zamieszkania przedsiębiorcy lub siedziby jego firmy;
  • siedziby oddziału przedsiębiorcy – jeśli jest przedsiębiorcą zagranicznym lub
  • miejsca, w którym przedstawiciel firmy przedsiębiorcy prowadzi działalność.

We wszelkich innych przypadkach wniosek należy złożyć do dyrektora IAS w Warszawie.

Regulamin loterii promocyjnej – niezbędny i sformalizowany

Jednym z początkowych etapów organizacji tego typu akcji promocyjnej jest przygotowanie regulaminu loterii – zbioru praw i obowiązków organizatora i uczestników, a także głównych reguł, którymi rządzi się loteria. Stanowi on załącznik do wniosku i podlega zatwierdzeniu przez dyrektora odpowiedniej izby skarbowej. Musi być zgodny z art. 61 ust. 1 i 3 u.g.h. i zawierać m.in.:

1) nazwę loterii i jej organizatora;

2) wskazanie organu wydającego zezwolenie;

3) zasady prowadzenia loterii;

4) obszar, na którym będzie urządzana loteria;

5) czas trwania loterii;

6) sposób urządzania loterii, w szczególności miejsce i termin losowania nagród;

7) sposób zapewnienia prawidłowości urządzania loterii;

8) sposób i termin ogłaszania wyników;

9) miejsce i termin wydawania wygranych;

10) tryb i terminy rozpatrywania reklamacji i zgłaszania roszczeń;

11) wartość puli nagród;

12) termin rozpoczęcia i zakończenia sprzedaży towarów lub innych dowodów udziału w loterii promocyjnej.

Przykład 2

Niezbędna informacja

W regulaminie loterii „Kup i wygraj rower” znalazła się m.in. informacja, że losowanie odbędzie się 15 czerwca 2025 r. w siedzibie firmy, transmisja będzie na Facebooku, a zwycięzcy otrzymają powiadomienie SMS-em i e-mailem. Jednak regulamin powinien też wskazywać, do kiedy można składać reklamacje, a takiej informacji w nim zabrakło. Nie zawiera więc wszystkich wymaganych prawem elementów. Może być zatem zakwestionowany jako legalny.

Jakie koszty?

Opłata za udzielenie zezwolenia na urządzanie loterii promocyjnej zależy od wartości nagród przewidzianych przez organizatorów. Opłata wynosi 10 proc. wartości puli nagród, jednak nie może być niższa niż 50 proc. kwoty bazowej. Ta jest ustalana dla danego roku kalendarzowego jako kwota przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia w sektorze przedsiębiorstw bez wypłat nagród z zysku, w drugim kwartale roku poprzedniego, ogłoszonego w obwieszczeniu Prezesa Głównego Urzędu Statystycznego. W 2025 r. kwota bazowa wynosi 7140,52 zł.

Jeśli przykładowo pula nagród wynosi np. 4 tys. zł, to za zezwolenie trzeba będzie zapłacić 4 tys. zł.

Ważne! Opłatę należy uiścić niezależnie od tego, czy loteria zostanie ostatecznie przeprowadzona.

Ile się czeka na decyzję?

Po złożeniu wniosku prowadzone jest postępowanie w sprawie wydania zezwolenia. Dyrektor IAS ma zgodnie z przepisami 2 miesiące na wydanie decyzji w tej sprawie. Jeśli wniosek ma braki formalne, to termin ten odpowiednio się wydłuża.

W przypadku pozytywnego rozpatrzenia wniosku, dyrektor IAS wydaje organizatorowi zezwolenie na urządzenie loterii i równocześnie zatwierdza jej regulamin.

Uwaga! Każda zmiana regulaminu wymaga zatwierdzenia przez dyrektora izby skarbowej.

Ważne! Wydane zezwolenie jest ważne przez maksymalnie dwa lata i można je przedłużyć tylko raz.

Nadzór nad loterią

Tylko profesjonaliści mogą nadzorować loterię promocyjną. Zgodnie z u.g.h. organizator musi zapewnić, że loteria będzie nadzorowana przez osobę przeszkoloną w zakresie przepisów hazardowych.

Przykład 3

Brak szkolenia zaszkodzi

Firma zatrudnia dział marketingu, który opracowuje koncepcję loterii. Jednak osoba odpowiedzialna za losowanie i nadzór nie ma formalnego przeszkolenia potwierdzonego dokumentacją. A musi – inaczej firma ryzykuje zarzut nielegalnego przeprowadzenia gry hazardowej, zgodnie z art. 108 kodeksu karnego skarbowego, za co grozi grzywna w wysokości do 240 stawek dziennych.

Najczęstsze błędy przy organizacji loterii – czego unikać, by nie złamać prawa

Z raportu Ministerstwa Finansów z 2024 r. poświęconego realizacji u.g.h. wynika, że najczęstsze nieprawidłowości wykryte przez organy administracji skarbowej w toku kontroli podmiotów urządzających loterie promocyjne w 2023 r. dotyczyły m.in.:

  • urządzania loterii promocyjnej bez zezwolenia lub zatwierdzonego regulaminu,
  • prowadzenia loterii niezgodnie z zatwierdzonym regulaminem,
  • braku możliwości zapoznania się z regulaminem,
  • braku zgłoszenia loterii,
  • nieterminowego przekazania informacji przez organizatora o rozpoczęciu loterii promocyjnej oraz
  • innych braków dotyczących zaświadczeń czy też ewidencji.

Podsumowanie

Loteria promocyjna może być znakomitym elementem strategii sprzedażowej – skutecznie angażuje klientów i promuje produkty lub usługi. Czasem umożliwia też wyjście poza pewne ramy – szczególnie tam, gdzie działalność reklamowa niektórych grup podmiotów jest regulowana. Ale to także gra hazardowa, która wymaga poważnego podejścia – zezwolenia, regulaminu, zabezpieczeń i nadzoru. Dlatego warto przygotować się rzetelnie i z wyprzedzeniem. ©℗