Kredyt #naStart i składanie fałszywych oświadczeń. RCL krytycznie o zwolnieniu z odpowiedzialności

W opinii do projektu ustawy o tym kredycie nazywa to rozwiązanie „asystemowym”. Ministerstwo co prawda nieco zmodyfikowało pierwotną wersję, ale RCL zaproponowaną zmianę uważa za niewystarczającą.

Dochód podstawowym kryterium

Jednym z kryteriów, które mają ograniczyć dostępność kredytu mieszkaniowego #naStart, jest dochód kredytobiorcy. Projekt ustawy przewiduje dołączenie do wniosku o oświadczenia kredytobiorcy o wysokości dochodu jego gospodarstwa domowego. W pierwotnej wersji projekt pozwalał mu nawet w ciągu trzech miesięcy od podpisania umowy kredytowej zmienić swoje oświadczenie, by doprowadzić podane w nim informacje do „zgodności ze stanem faktycznym”. Jedyną konsekwencją miała być ewentualna korekta wysokości dopłat do rat. Co prawda art. 17 ust. 1 projektu przewiduje, że oświadczenie o dochodach składa się pod rygorem odpowiedzialności karnej za złożenie fałszywego oświadczenia, ale w ust. 2 projektodawca wskazał, że w przypadku podania wyższego dochodu niż faktycznie uzyskiwany lub w przypadku zmiany oświadczenia odpowiedzialności karnej się nie stosuje. To rozwiązanie od początku budziło zastrzeżenia RCL jako wyłom w systemie prawnym. Resort rozwoju uznał krytykę za częściowo uzasadnioną i zaproponował zmianę przepisów.

Zgodnie z nowym ich brzmieniem osoby, które w okresie między 1 stycznia a 30 kwietnia danego roku (przed złożeniem deklaracji PIT) nie będą pewne wysokości dochodów za zeszły rok i nie będą chciały ryzykować złożenia wadliwego oświadczenia, będą mogły złożyć jedynie nieobjętą odpowiedzialnością karną informację. Brakujące oświadczenie przedstawią zaś do 15 maja roku, w którym złożono wniosek kredytowy. Resort zaproponował też usunięcie zwolnienia z odpowiedzialności karnej osób, które korygują oświadczenie, ograniczając je do tych kredytobiorców, którzy pomylili się na swoją niekorzyść, czyli podali dochód wyższy, niż faktycznie uzyskują. To ustępstwo wciąż nie zadowala jednak RCL, które uważa, że przepisy nie powinny wprowadzać żadnych wyjątków w przypadku składania fałszywych oświadczeń. Dlatego też Centrum domaga się usunięcia całego ust. 2 art. 17 z projektu.

Limity dochodów

Przypomnijmy, że ministerstwo zdecydowało się wprowadzić sztywne limity dochodów tylko w pierwszym roku działania ustawy, czyli w 2025 r. Maksymalny dochód singla to 7 tys. zł netto. Dla pary bez dzieci przyjęto limit 11 tys. zł miesięcznie, dla pary z jednym dzieckiem – 14,5 tys. zł, a z dwojgiem dzieci – 18 tys. Maksymalny dochód miesięczny netto dla singla z dzieckiem to 11 tys. zł, z dwojgiem dzieci – 14,5 tys. W przypadku większych gospodarstw zrezygnowano początkowo z limitów, ale pod wpływem krytyki Ministerstwa Funduszy i Polityki Regionalnej zdecydowano się na limit dochodowy dla gospodarstw domowych z trojgiem dzieci (21 tys. zł netto). Dopiero rodziny z czworgiem dzieci i większe będą mogły osiągać dowolne zarobki.

Przekroczenie limitów nie będzie oznaczać wykluczenia z programu. Kredytobiorcy będą mogli również otrzymać kredyt, ale z pomniejszoną dopłatą. System kwotowy limitów ma funkcjonować tylko w pierwszym roku udzielania kredytu. W kolejnych latach sztywne kwoty mają zastąpić skomplikowany wzór. Co powinno zapewnić automatyczne dostosowywanie się programu do zmieniających się warunków rynkowych, w tym poziomu płac i cen mieszkań.

Projekt ustawy o kredycie mieszkaniowym #naStart ciągle się zmienia. Trwają prace nad jego ostateczną wersją, która w przyszłym tygodniu powinna trafić na posiedzenie Stałego Komitetu Rady Ministrów.©℗