Dobrowolny ZUS dla przedsiębiorców od 2024 r.? Te ugrupowania chcą go wprowadzić, a ktoś jest przeciw?

Dobrowolny ZUS dla przedsiębiorców to równie gorący temat powyborczy, jak emerytury czy 800 plus. Czy po sformowaniu nowego rządu jest szansa na poprawę sytuacji osób prowadzących działalność gospodarczą? Co proponują w zakresie składek ZUS poszczególne ugrupowania?

Jak jest obecnie ze składkami do ZUS i jacy przedsiębiorcy muszą je płacić?

Osoba musi płacić składki do ZUS, jeśli spełnia jedno z poniższych kryteriów:

• jest przedsiębiorcą zarejestrowanym w CEIDG, w tym wspólnikiem spółki cywilnej,
• jest wspólnikiem jednoosobowej spółki z ograniczoną odpowiedzialnością,
• jest wspólnikiem spółki jawnej, komandytowej lub partnerskiej,
• jest akcjonariuszem prostej spółki akcyjnej, który wnosi do spółki wkład w postaci świadczenia pracy lub usług,
• jest komplementariuszem w spółce komandytowo-akcyjnej,
• wykonuje wolny zawód,
• jest twórcą lub artystą,
• prowadzi publiczną lub niepubliczną szkołę lub formę wychowania przedszkolnego.

Terminy płatności składek

Od 2022 roku obowiązują trzy terminy płatności składek i przekazywania dokumentów rozliczeniowych:
• Do 5. dnia następnego miesiąca - dla jednostek budżetowych i samorządowych zakładów budżetowych.
• Do 15. dnia następnego miesiąca - dla płatników składek posiadających osobowość prawną.
• Do 20. dnia następnego miesiąca - dla pozostałych płatników składek.

Jakie składki przedsiębiorca rozlicza i opłaca za siebie

Przedsiębiorca musi rozliczać i opłacać do ZUS składki za siebie na:

• ubezpieczenia społeczne, które obejmują ubezpieczenia emerytalne, rentowe i wypadkowe - są one obowiązkowe;
• ubezpieczenie chorobowe - jest dobrowolne;
• składki na Fundusz Pracy (FP) i Fundusz Solidarnościowy (FS);
• ubezpieczenie zdrowotne.

Trzecia droga. Dobrowolny ZUS jako gwarancja

15 września liderzy Trzeciej Drogi Władysław Kosiniak-Kamysz (PSL) i Szymon Hołownia (Polska 2050) podpisali 12 gwarancji programowych dot. m.in dobrowolnego ZUS-u dla przedsiębiorców, przeznaczenia 6 proc. PKB na edukację, wprowadzenia rodzinnego PIT-u, czy akademiku za złotówkę.

Według założeń Trzeciej Drogi dobrowolny ZUS ma być adresowany dla mikrofirm zagrożonych niewypłacalnością. - Jeżeli firma wpada w tarapaty to rolą państwa jest ochronić tę firmę, utrzymać ją, a nie dokładać i dokręcać kolejne podatki. Dajemy gwarancje dobrowolnego ZUS-u, pomocy dla mikrofirm, stawiamy na przedsiębiorców – zapewniał we wrześniu Kosiniak-Kamysz.

Trzecia droga chce też regulacji składki zdrowotnej. Ma zamiar cofnąć zmiany z Polskiego Ładu, które sprawiły, że nie można odliczyć jej od podatku.

Konfederacja za dobrowolnym ZUS-em

Program Trzeciej drogi 18 października zakwestionowali posłowie posłowie Konfederacji Michał Wawer i Grzegorz Płaczek. Według nich Trzecia Droga kłamała, że chce wprowadzić dobrowolny ZUS dla przedsiębiorców. Podkreślili, że faktyczny dobrowolny ZUS ma w programie Konfederacja, projekt w tej sprawie złoży w nowej kadencji Sejmu.

Michał Wawer, stwierdził, że PSL podchwycił postulat dobrowolnego ZUS od Konfederacji, a kiedy przyszło co do czego, zaczyna się z niego wycofywać. - Politycy centrolewicowej koalicji zaczynają się już rakiem wycofywać ze swoich obietnic wyborczych. Władysław Kosiniak-Kamysz pytany o obietnice dotyczące dobrowolnego ZUS-u dla przedsiębiorców, wyjaśnił, że chodzi o wakacje od ZUS-u i to nie dla wszystkich, tylko dla niektórych, żeby ci, którzy mają najtrudniejszą sytuację finansową, raz w roku, i to nie wiadomo, i pod warunkiem, że się urzędnik zgodzi, będą mogli nie płacić ZUS - mówił Wawer.

Zaznaczył, że dobrowolny ZUS dla przedsiębiorców jest starym postulatem środowiska wolnościowego i narodowego. - Dobrowolny ZUS dla przedsiębiorców tak, jak to jest zapisane w programie Konfederacji i naszym projekcie ustawy, który złożymy zaraz na początku nowej kadencji Sejmu, polega na tym, że każdy przedsiębiorca może wybrać, czy chce przekazywać składki na ubezpieczenie społeczne do ZUS, czy nie - powiedział polityk. Dodał, że w taki sposób dobrowolny ZUS dla przedsiębiorców był opisany w programie PSL udostępnionym na stronie ludowców w lutym, we wrześniu natomiast - jak mówił - program został "podmieniony, by dostosować postulat do nowej rzeczywistości".

O ciężkiej sytuacji przedsiębiorców mówił też Krzysztof Bosak podczas debaty w TVP. - Rrząd sam niszczył w Polsce miejsca pracy, dawał gigantyczne dofinansowania międzynarodowym korporacjom jak Volkswagen czy Intel, a polskim przedsiębiorcom podwyższał ZUS.

Co o składce zdrowotnej i dobrowolnym ZUS-ie mówi KO?

Tak o ulgach w ZUS pisze w swoim programieKoalicja Obywatelska: "Wprowadzimy „urlop dla przedsiębiorców”: jeden miesiąc wolny od składek na ubezpieczenia społeczne i świadczenie urlopowe w wysokości połowy płacy minimalnej. Wrócimy też do ryczałtowego systemu rozliczania składki zdrowotnej. Skończymy z absurdem składki zdrowotnej od sprzedaży środków trwałych."

We wrześniu po przedstawieniu 100 konkretów na pierwsze 100 dni rządów Izabela Leszczyna z KO na konwencji wyborczej wyjaśniała, na czym ma polegać urlop dla przedsiębiorców. - To jeden miesiąc w roku bez składek na ubezpieczenia społeczne, ale ze świadczeniem urlopowym w wysokości połowy minimalnego wynagrodzenia – mówiła. - Kolejnym konkretem jest zryczałtowana składka zdrowotna dla przedsiębiorców. Państwo ma dbać o to, którzy pracują, płacą podatki, a w sposób szczególny o tych, którzy tworzą miejsca pracy.

Eksperci są zdania, że zawieszenie ZUS, czyli tzw. wakacje od ZUS ma być adresowane do osób zmagających się z kłopotami finansowymi, np. stale ponoszącymi straty w działalności gospodarczej.

Dobrowolny ZUS. Co politycy PIS obiecują przedsiębiorcom?

W programie PIS nie znajduje się żadna wzmianka o ewentualnych zmianach dotyczących składki zdrowotnej i dobrowolnym ZUS, która obecnie stanowi dodatkowy obciążenie dla przedsiębiorców. Politycy podkreślają, że w okresie rządów PIS doszło do obniżenia podatku CIT, co zaowocowało stworzeniem bardziej sprzyjających warunków dla działalności przedsiębiorców oraz wzrostem ich konkurencyjności. W ramach podsumowania swoich rządów, wskazują także na skuteczne wprowadzenie tarcz antykryzysowych.

Dobrowolny ZUS. Co Lewica mówi o dobrowolnym ZUS?

Również opublikowany program Lewicy nie wspomina o dobrowolnym ZUS. Zapowiada jednak zniesienie ryczałtowego ZUSu, poprzez likwidację limitów dla proporcjonalnej składki na ZUS. Przedsiębiorcy będą mogli dobrowolnie wybrać rozliczanie proporcjonalne do przychodu - tak jak w małym ZUS-ie - lub według starych zasad. Według ugrupowania skorzystają na tym zwłaszcza mali przedsiębiorcy.

Program Lewicy przewiduje m.in. 100 proc. płatne zwolnienie lekarskie, podwyżka płacy minimalnej oraz zmiany w urlopach. Kandydaci obiecują też Obniżkę VAT oraz uproszczenia przepisów dotyczących podatku dochodowego.

Co mówią obecne przepisy o dobrowolnym ubezpieczeniu emerytalnym i rentowym?

Jeżeli osoba nie podlega obowiązkowo ubezpieczeniom emerytalnym i rentowym, może przystąpić do nich dobrowolnie. Może to zrobić, jeśli znajduje się w jednej z następujących sytuacji:

• mieszka w Polsce,
• nie mieszka w Polsce, ale była wcześniej objęta obowiązkowymi ubezpieczeniami emerytalnymi i rentowymi w Polsce,
• nie mieszka w Polsce, ale mają do niej zastosowanie europejskie przepisy o koordynacji systemów zabezpieczenia społecznego.

Osoba objęta dobrowolnymi ubezpieczeniami jest związana z nimi od dnia, który wskaże w zgłoszeniu o ich objęcie. Jednakże ten dzień nie może być wcześniejszy niż dzień złożenia zgłoszenia do odpowiednich instytucji.

W okresie od dnia objęcia dobrowolnymi ubezpieczeniami do dnia ich ustania, osoba musi rozliczać i opłacać składki na te ubezpieczenia za każdy miesiąc.

Ubezpieczenia dobrowolne ustają:

• od dnia, który zostanie wskazany we wniosku o wyłączenie z tych ubezpieczeń, jednak nie wcześniej niż od dnia, w którym zostanie złożone zgłoszenie wyrejestrowania,
• od dnia, w którym powstanie tytuł do obowiązkowych ubezpieczeń, na przykład gdy zostanie zawarta umowa o pracę.

Jeśli osoba będzie ubezpieczona dobrowolnie dłużej niż przez 10 lat, przestanie obowiązywać gwarancja wypłaty minimalnego świadczenia. Wówczas otrzyma świadczenie w wysokości, która wynika ze stanu środków na jej koncie w ZUS.