Apteka dla aptekarza 2.0. Przepisy prawa farmaceutycznego skierowane do TK

Prezydent Andrzej Duda podpisał ustawę o zmianie ustawy o gwarantowanych przez Skarb Państwa ubezpieczeniach eksportowych oraz niektórych innych ustaw. – Zawarte w niej przepisy Prawa farmaceutycznego zostaną skierowane do Trybunału Konstytucyjnego w trybie kontroli następczej – poinformowała Minister Małgorzata Paprocka.

– Pan Prezydent – z uwagi na wagę przepisów, korzystnych dla polskich przedsiębiorców, w szczególności dotyczących prowadzenia aktywności gospodarczej na Ukrainie – podjął decyzję o podpisaniu ustawy, która dotyczy głównie ubezpieczeń eksportowych. Zmiany w Prawie farmaceutycznym zostały dodane w toku prac nad projektem w Sejmie. Pan Prezydent zdecydował, że te przepisy zostaną skierowane do Trybunału Konstytucyjnego w trybie kontroli następczej – powiedziała

Nowelizacja ustawy o KUKE czy na rynku aptecznym?

Chodzi o ustawę z 13 lipca 2023 r. o zmianie ustawy o gwarantowanych przez Skarb Państwa ubezpieczeniach eksportowych oraz niektórych innych ustaw. Jak podała w piątek kancelaria prezydenta, prezydent podpisał ustawę w czwartek, 7 września br. Jak przekazała kancelaria prezydenta, proponowane w ustawie rozwiązania rozszerzają mandat ustawowy Korporacji Ubezpieczeń Kredytów Eksportowych (KUKE) o działalność niezwiązaną z eksportem.

Jak informuje PAP, ustawa wprowadza także zmiany w ustawie Prawo farmaceutyczne z 6 września 2001 r., "zmierzające przede wszystkim do uniemożliwienia przejmowania kontroli w rozumieniu przepisów o ochronie konkurencji i konsumentów nad podmiotem prowadzącym aptekę ogólnodostępną przez osoby inne niż farmaceuci lub spółki z ich udziałem oraz przez podmioty, które już prowadzą, w sposób bezpośredni lub pośrednio, co najmniej cztery apteki ogólnodostępne".

"Niedopuszczalne będzie także przejęcie kontroli nad podmiotem prowadzącym aptekę ogólnodostępną przez osobę, która wchodzi w skład organów spółki posiadającej zezwolenie na prowadzenie hurtowni farmaceutycznej lub zajmującej się pośrednictwem w obrocie produktami leczniczym. Ograniczenia powyższe nie będą stosowane do przejęcia kontroli w wyniku nabycia spadku" - podała kancelaria prezydenta.

Apteka dla aptekarza 2.0 – co zmienia ustawa?

Zgodnie z nowelizacją ustawy właścicielem apteki może być wyłącznie farmaceuta. Dodatkowo nie może on mieć udziałów w spółkach kontrolujących apteki, a także nie będzie mógł utworzyć sieci aptek, liczącej więcej niż cztery punkty. Co więcej, jeśli kontrolę nad daną apteką lub 4 punktami objęłaby osoba nieuprawiona, a zatem – nie farmaceuta, w takim przypadku, inspektor farmaceutyczny może cofnąć zezwolenie na prowadzenia takiej działalności.

Przedsiębiorcy apelowali o niepodpisywanie ustawy

Zarówno Pracodawcy RP, Konfederacja lewiatan jak i Związek Przedsiębiorców i Pracodawców wielokrotnie apelowali zarówno do premiera jak i parlamentu o niepodpisywanie tej ustawy. Ich zdaniem proponowane przepisy, wprowadzając niejasne pojęcie „przejęcia kontroli” nad apteką, pozwalają na masowe cofanie zezwoleń dużej liczbie właścicieli, a zwłaszcza tym, którzy zbudowali przez lata sieci apteczne.

Jak twierdzą, omawiana poprawka betonuje polski rynek apteczny – sprawia, że właściciele aptek nie będą mogli ich sprzedać, kupić, przekazać dzieciom etc. Regulacja utrudni też otwieranie nowych aptek przez młodych farmaceutów.

- Aby otworzyć aptekę, na start jest potrzeba kilkaset tysięcy, a próby współpracy z innymi podmiotami, choćby wzięcia pożyczek, będą uznawane za poddanie się kontroli i naruszenie nowych przepisów. Jakie będą konsekwencje wejścia w życie nowelizacji „Apteki dla Aptekarza” w zaproponowanym kształcie? Pełzające wywłaszczenie przedsiębiorców i dalszy spadek liczby aptek w Polsce. To nie tylko kres wielu biznesów, ale też zniknięcie licznych miejsc pracy farmaceutów i techników farmaceutycznych, wieloletnia gehenna urzędniczo-sądowa i powstanie odpowiedzialności odszkodowawczej Skarbu Państwa – czytamy w oświadczeniu. Po uchwaleniu ustawy przez Sejm przedsiębiorcy zaapelowali również do Andrzeja Dudy o brak podpisu pod tym dokumentem i ewentualne przekazanie ustawy do Trybunału Konstytucyjnego.

Opozycja ostro o ustawie ws. KUKE

Opozycja nie zostawiła na ustawie suchej nitki. Podczas wystąpienia w trakcie procedowania ustawy w Sejmie przedstawiciele partii opozycyjnych zarzucali PiS próbę wrzucenia zmian na rynku aptecznym, niemających nic wspólnego z ustawą. - Wrzucanie do ustawy o gwarantowanych przez Skarb Państwa ubezpieczeniach eksportowych spraw dotyczących prowadzenia aptek to jest absolutny skandal. Nie rozumiem, dlaczego nie chcecie tego zrobić w ramach normalnego procesu legislacyjnego, przeprowadzić normalnych analiz, normalnych konsultacji, ocenić skutki, jakie może to mieć. Czego się boicie? – pytała Małgorzata Janyska z KO.

- Te nowe regulacje z obszaru, jak podkreślam, Prawa farmaceutycznego, a nie pierwotnego, którego dotyczył projekt rządowy, wrzucone znienacka, bez debaty parlamentarnej, bez konsultacji z partnerami społecznymi oraz przy jednoznacznie negatywnym stanowisku ekspertów prawnych z Biura Legislacyjnego wyrażonym podczas posiedzenia połączonych komisji, prowadzą do osłabienia pozycji polskich przedsiębiorców z branży aptekarskiej, czego klub Koalicji Polskiej – Polskie Stronnictwo Ludowe, Unia Europejskich Demokratów, Konserwatyści zaakceptować nie może. Stoimy bowiem na stanowisku, że taka praktyka nagłych wrzutek w postaci poprawek całkowicie wykraczających poza zakres i tematykę pierwotnie proponowanych przepisów jest niedopuszczalna. Tak poważne zmiany Prawa farmaceutycznego powinny być przedmiotem nie tylko konsultacji publicznych, ale także prac sejmowej Komisji Zdrowia, a ta została w przypadku obecnej poprawki, regulacji całkowicie pominięta – wskazywał w lipcu Jacek Protasiewicz z KO.

Przewoźnicy też przeciw zmianom

Niedawno pojawiło się też stanowisko przewodniczącego Komitetu Protestacyjnego Przewoźników Wschód. W apelu do prezydenta Łukasz Białasz wskazuje na fakt, że branża transportowa ma o wiele większe problemy, niż te, które miałaby zostać rozwiązane z pośrednictwem wprowadzenia nowelizacji o KUKE. Tym samym pisze też o próbie wykorzystania przewoźników jako element kampanii wyborczej, z czym Komitet Protestacyjny Przewoźników Wschód się nie zgadza.

Naczelna Rada opowiadała się za podpisanie ustawy

Warto zauważyć, że nie wszyscy są niechętni zmianom. De facto przedsiębiorcy boją się, że dalsze ograniczenia w prowadzeniu biznesu farmaceutycznego wpłyną źle na rynek, który i tak już jest mocno regulowany. Takich obaw nie ma Naczelna Rada Aptekarska. Prezes Naczelnej Rady Aptekarskiej Elżbieta Piotrowska-Rutkowska zwróciła się do Prezydenta Andrzeja Dudy z prośbą o podpisanie nowelizacji ustawy z dnia 13 lipca 2023 roku określanej jako Apteka dla Aptekarza 2.0. Podziękowała również posłom i senatorom za zaangażowanie w uchwalenie tej ważnej dla polskiego rynku aptek nowelizacji.- Zmiany w prawie farmaceutycznym zawarte we wskazanej ustawie są bardzo ważne dla polskich pacjentów, ponieważ wzmacniają aptekę ogólnodostępną jako placówkę ochrony zdrowia publicznego, oraz uniemożliwiają dalsze przejmowanie aptek przez podmioty nieuprawnione – zauważa Prezes Naczelnej Rady Aptekarskiej.

Aktualizacja

Jak dodano, naruszenie zakazu przejęcia kontroli skutkować będzie cofnięciem przez wojewódzkiego inspektora farmaceutycznego, w drodze decyzji administracyjnej, zezwolenia na prowadzenie apteki ogólnodostępnej dla podmiotu, nad którym została przejęta kontrola, oraz nałożeniem przez organ inspekcji farmaceutycznej kary pieniężnej od 50 tys. zł do 5 mln zł na podmiot przejmujący niedozwoloną kontrolę w rozumieniu ustawy.

Ustawa wejdzie w życie po upływie 14 dni od dnia ogłoszenia, z wyjątkiem niektórych przepisów, które wchodzą w życie w późniejszym terminie.