Zmiany zawiera opublikowany przez resort rozwoju projekt ustawy o zasadach nabywania uprawnień do obsługi maszyn i urządzeń technicznych do robót ziemnych, budowlanych i drogowych. Obecnie natomiast kwestie sprawdzania kwalifikacji i nabywania uprawnień operatorów wynikają wyłącznie z kilku przepisów rozporządzenia ministra gospodarki z 20 września 2001 r. w sprawie bezpieczeństwa i higieny pracy podczas eksploatacji maszyn i innych urządzeń technicznych do robót ziemnych, budowlanych i drogowych (t.j. Dz.U. z 2018 r. poz. 583 ze zm.). Dotyczy ono listy maszyn i urządzeń technicznych, które zostały wymienione w załączniku nr 1 do tego aktu prawnego.
Nową ustawą ma być objęta obsługa maszyn i urządzeń wykonywana w ramach stosunku pracy, umowy cywilnoprawnej lub działalności gospodarczej. Ścieżka uzyskania uprawnień, która wynika z obecnych regulacji, zostanie zasadniczo utrzymana również na gruncie nowych przepisów – nadal co do zasady konieczne będzie odbycie szkolenia i zdanie egzaminu (dotychczas był to sprawdzian przed komisją powołaną przez Sieć Badawczą Łukasiewicz – Instytut Mechanizacji Budownictwa i Górnictwa Skalnego). Program szkolenia ma ustalać minister ds. gospodarki. W praktyce jednak być może nadal będzie robić to instytut, bo projekt pozwala resortowi na powierzenie zadań z ustawy. Nowe przepisy szczegółowo określą również, gdzie złożyć wniosek o przystąpienie do egzaminu oraz jakie podać w nim dane i jakie dokumenty dołączyć. Projekt wskazuje również wysokość opłaty za egzamin jako 4,3 proc. przeciętnej płacy, czyli obecnie 262 zł, co jest kwotą zbliżoną do obecnych stawek rynkowych za sprawdzian (dotychczas była luka regulacyjna w tym zakresie). Minister ma prowadzić listę egzaminatorów i z ich grona powoływać członków komisji (obecnie nie ma żadnych regulacji w tym zakresie), przy czym co najmniej jeden jej członek ma posiadać uprawnienia operatorskie, których dotyczy egzamin. Ustawa określi również wymogi co do ich wykształcenia i doświadczenia zawodowego, uprawnień oraz niekaralności. Termin egzaminu co do zasady ma być wyznaczany w ciągu 30 dni od złożenia wniosku (do tej pory takiej regulacji nie było). Tak jak dotychczas składać się będzie na niego część teoretyczna i praktyczna, ale ich zakres zostanie określony bardziej szczegółowo niż obecnie w rozporządzeniu). W razie negatywnego wyniku projektowane przepisy przewidują również egzamin poprawkowy.
Osoba, która zda egzamin, otrzyma dokument potwierdzający nabyte uprawnienia do obsługi maszyny lub urządzenia w postaci plastikowej karty operatora. Zastąpi ona dotychczasowe książki operatora (przy czym te obecne zachowają ważność na czas, na jaki zostały wydane). Nowością jest także to, że wykaz nabytych uprawnień operatorskich (de facto – wykaz osób z uprawnieniami) będzie udostępniany na uzasadniony wniosek również osobom posiadającym uprawnienia i ich pracodawcom.
Ustawa określi także na nowo wykaz maszyn i urządzeń technicznych, do których obsługi wymagane są uprawnienia. Będzie on bardzo zbliżony do obecnego, ale zarazem bardziej przejrzysty, przez co łatwiej będzie z niego korzystać. ©℗
Etap legislacyjny
Projekt ustawy