USMwP wskazuje, że głównych problemów związanych z nieuregulowaniem stanu prawnego części gruntów użytkowanych przez spółdzielnie jest kilka. Przede wszystkim brakuje niezbędnych definicji prawnych, a postępowania administracyjne ciągną się w nieskończoność. Z kolei urzędnicy i samorządy albo pozostają bierni, albo mnożą dodatkowe problemy w trakcie postępowań.
Niewątpliwie więc potrzebna jest ustawa, która obejmie wszystkie zagadnienia. Ale – jak zaznacza stowarzyszenie – inicjatywa resortu rozwoju raczej takim kompleksowym rozwiązaniem nie będzie. USMwP podkreśla, że w projekcie nadmiernie zawężono krąg podmiotów, które będą mogły dochodzić roszczeń na podstawie nowych przepisów. Te są bowiem skierowane do spółdzielni, które wzniosły budynki po 5 grudnia 1990 r., ewentualnie również tych, które realizowały inwestycję przed tą datą, ale do tej pory nie zgłaszały roszczeń.
Projekt przewiduje jeszcze jedną drogę postępowania dla już zgłoszonych roszczeń, ale obejmie ona jedynie te spółdzielnie, które posiadają odpłatny tytuł prawny do gruntu. Jak wyjaśnia USMwP, „jest to rozwiązanie absolutnie niekorzystne dla spółdzielni, bowiem warunkuje skorzystanie z ustawy koniecznością posiadania odpłatnego tytułu prawnego (np. dzierżawy), przez co pomija ważne w sensie prawnym decyzje administracyjne z zeszłego stulecia (…)”. Przepisy projektu nie dopuszczają też równoległego prowadzenia postępowania sądowego, co oznacza, że część spółdzielni musiałaby wycofać sprawy, które nierzadko toczą się już od kilkunastu lat. Zdaniem stowarzyszenia, niekorzystny jest także pomysł wprowadzenia pierwszej opłaty za ustanowienie prawa użytkowania wieczystego na gruncie.
USMwP zwraca także uwagę na fakt, że w projekcie ustawy po raz kolejny zabrakło definicji pojęcia „gruntów niezbędnych”, które obecnie jest przedmiotem dużej części sporów z gminami. Projekt przewiduje też, że roszczenie spółdzielni będzie rozstrzygane w ramach decyzji administracyjnej przez organ reprezentujący właściciela spornego gruntu.
Spółdzielnie mieszkaniowe będą mogły wystąpić o użytkowanie wieczyste gruntów pod budynkami
Spółdzielnie mieszkaniowe będą mogły wystąpić o użytkowanie wieczyste gruntów pod budynkami

Zobacz również
„Jest to po raz kolejny powielenie istniejących martwych procedur. Doświadczenia wciąż toczących się od ponad 25 lat spraw o realizację roszczeń spółdzielni zgłoszonych w trybie art. 208 ust. 2 ustawy o gospodarce nieruchomościami (t.j. Dz.U. z 2021 r. poz. 1889), pozwalają stwierdzić, że także w przypadku roszczeń zgłoszonych w trybie projektowanej ustawy postępowania te będą długotrwałe” – zaznacza USMwP. ©℗
Etap legislacyjny
Projekt wpisany do wykazu prac legislacyjnych i programowych Rady Ministrów