Prowadzę działalność usługową – pośrednictwo ubezpieczeniowe – i tak jest wpisane w Centralnej Ewidencji i Informacji o Działalności Gospodarczej z odpowiednim kodem PKD. Jestem też od niedawna właścicielem nieruchomości, od której płacę podatki. Wynajmuję w niej pokoje turystom, ale ta działalność nie została wpisana do ww. rejestru. Wskutek kontroli z urzędu gminy mam sprawę w sądzie karnym. Czy mogę ponieść odpowiedzialność za dodatkową działalność?
Kwestia prowadzenia działalności gospodarczej i kwestia ponoszenia obciążeń publiczno-prawnych przez przedsiębiorcę to dwa odrębne aspekty.
Podatek od nieruchomości wynika z uchwały rady gminy. Obowiązek opłacania podatku od nieruchomości, na której jest prowadzona działalność gospodarcza, nie uchyla innych powinności przedsiębiorcy związanych z wykazywaniem rodzaju prowadzonej działalności w CEIDG. Z art. 2 ust. 2 pkt 1 ustawa o CEIDG i Punkcie Informacji dla Przedsiębiorcy wynika, że zadaniem CEIDG jest ewidencjonowanie przedsiębiorców będących osobami fizycznymi. Z kolei z art. 5 ust. 1 ww. ustawy wynika m.in., że:
„1. Wpisowi do CEIDG podlegają następujące dane ewidencyjne:
1) imię i nazwisko przedsiębiorcy, numer PESEL, o ile taki posiada, oraz data urodzenia, o ile nie posiada numeru PESEL; (…)
8) przedmiot wykonywanej działalności gospodarczej według Polskiej Klasyfikacji Działalności (PKD) na poziomie podklasy, w tym jeden przedmiot przeważającej działalności”.
Z kontekstu pytania należy wnioskować, że przedsiębiorca nie zgłosił faktu prowadzenia działalności polegającej na wynajmie lokali do CEIDG. Niestety takie zaniechanie jest penalizowane na płaszczyźnie wykroczeniowej. Z art. 601 par. 1, 2 kodeksu wykroczeń wynika, że:
„1. Kto wykonuje działalność gospodarczą bez wymaganego zgłoszenia do ewidencji działalności gospodarczej, wpisu do rejestru działalności regulowanej lub bez wymaganej koncesji albo zezwolenia, podlega karze ograniczenia wolności albo grzywny.
2. Tej samej karze podlega, kto nie dopełnia obowiązku zgłaszania do ewidencji działalności gospodarczej zmian danych objętych wpisem”.
Z art. 601 par. 4 pkt 3 wynika zaś, że kto wbrew obowiązkowi świadczy usługi hotelarskie w obiekcie niezgłoszonym do ewidencji ‒ podlega karze ograniczenia wolności albo grzywny.
Pomocny w ocenie podanego stanu faktycznego może być wyrok Sądu Rejonowego w Bełchatowie z 6 maja 2021 r. (sygn. akt II W 164/20). W sprawie, podobnie jak w podanym stanie faktycznym, działalność w zakresie wynajmu nie została zgłoszona do CEIDG z odpowiednim kodem PKD. Finalnie sąd uznał przedsiębiorcę za winnego i wymierzył mu grzywnę. Warto dodać, że zgodnie z art. 24 kodeksu wykroczeń grzywnę wymierza się w wysokości od 20 do 5000 zł.
Zatem, skoro sprawa trafiła do sądu karnego, to zapewne sąd przeprowadzi rozprawę, na której przedsiębiorca powinien się stawić i starać się o możliwie najmniejszą sankcję. W tym celu może wykazać swoją nieświadomość obowiązku zgłoszenia zmiany do CEIDG oraz niewielką szkodliwość dla porządku prawnego.
Podstawa prawna
• art. 2 ust. 2 pkt 1, art. 5 ust. 1, art. 5 ust. 1 pkt 1 lit. a ustawy z 6 marca 2018 r. o Centralnej Ewidencji i Informacji o Działalności Gospodarczej i Punkcie Informacji dla Przedsiębiorcy (t.j. Dz.U. z 2020 r. poz. 2296)
• art. 24, art. 601 par. 1, 2 oraz par. 4 pkt 3 ustawy z 20 maja 1971 r. ‒ Kodeks wykroczeń (t.j. Dz.U. z 2021 r. poz. 281; ost.zm. Dz.U. z 2021 r. poz. 720)
