Wprawdzie ustawa z 7 października 2022 r. o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych oraz niektórych innych ustaw (Dz.U. poz. 2180) wejdzie w życie 1 stycznia 2023 r., ale część jej przepisów zaczęła obowiązywać wcześniej.

Nowości w prawie
JUŻ OBOWIĄZUJĄ

Zmiany w CIT

Wprawdzie ustawa z 7 października 2022 r. o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych oraz niektórych innych ustaw (Dz.U. poz. 2180) wejdzie w życie 1 stycznia 2023 r., ale część jej przepisów zaczęła obowiązywać wcześniej.
Już 25 października 2022 r. weszły w życie zmiany dotyczące:
  • uchylenia przepisów o obowiązkach dokumentacyjnych w zakresie cen transferowych w związku z pośrednimi transakcjami rajowymi;
  • podwyższenia progów dokumentacyjnych w przypadku bezpośrednich transakcji rajowych. Wynoszą one obecnie 2,5 mln zł – w przypadku transakcji finansowych oraz 500 tys. zł – w przypadku transakcji niefinansowych.
Co istotne, te regulacje mają zastosowanie także do roku podatkowego 2021 oraz 2022.
Z kolei 26 października 2022 r. weszła w życie zmiana doprecyzowująca, że podatnik może zastosować limit kosztów finansowania dłużnego w wysokości 3 mln zł albo 30 proc. EBITDA, w zależności od tego, która kwota jest w jego przypadku wyższa. Przepisy w nowym brzmieniu stosuje się do kosztów finansowania dłużnego poniesionych od 1 stycznia 2022 r.
Od 26 października 2022 r. obowiązują także zmiany dotyczące podatku u źródła, zgodnie z którymi:
  • oświadczenie pierwotne jest ważne do końca roku podatkowego, w którym płatnik je złożył;
  • oświadczenie następcze płatnik musi złożyć do ostatniego dnia miesiąca następującego po zakończeniu roku podatkowego.
Regulacje te stosuje się do wypłat (świadczeń), pieniędzy, wartości pieniężnych oraz należności odpowiednio dokonywanych, stawianych do dyspozycji lub wypłacanych po 31 grudnia 2021 r.
Część zmian dotyczących estońskiego CIT także weszła w życie 26 października 2022 r., lecz stosuje się je do dochodów uzyskanych po 30 czerwca 2022 r. przez podatników opodatkowanych ryczałtem od dochodów spółek, których rok podatkowy rozpoczął się po 31 grudnia 2021 r. Zmiany polegają na przedłużeniu terminu do zapłaty podatku do końca trzeciego miesiąca roku podatkowego następującego po roku, w którym:
  • podjęto uchwałę o podziale lub pokryciu wyniku finansowego netto;
  • dokonano w całości lub w części wypłaty dochodu z tytułu zysku netto lub rozdysponowano nim w jakiejkolwiek innej formie;
  • rozdysponowano dochodem z tytułu zysku netto po zakończeniu opodatkowania ryczałtem od przychodów spółek.
Ustawa z 7 października 2022 r. zawiesiła także stosowanie przepisów o minimalnym podatku dochodowym od osób prawnych. Zmiana weszła w życie 26 października 2022 r. i dotyczy dochodów (przychodów) uzyskanych od 1 stycznia 2022 r.
Warto też zwrócić uwagę na umożliwienie – od 26 października 2022 r. – płatnikom PIT wystąpienie o stwierdzenie nadpłaty, jeśli w wyniku poboru przez płatnika zryczałtowanego podatku, o którym mowa w art. 30 ustawy i PIT, powstała nadpłata w tym podatku. Jeżeli prawidłowość wniosku płatnika nie budzi wątpliwości, organ podatkowy zwróci nadpłatę bez wydawania decyzji stwierdzającej nadpłatę w terminie 30 dni od dnia złożenia wniosku. Kwotę nadpłaty zwróconą przez organ podatkowy płatnik niezwłocznie będzie przekazywać podatnikowi. Nową regulację stosuje się do dochodów (przychodów) uzyskanych od 1 stycznia 2022 r.
Ponadto ustawa z 7 października 2022 r. przedłużyła obowiązywanie tarczy antyinflacyjnej – z 31 października 2022 r. do 31 grudnia 2022 r. Oznacza to m.in. utrzymanie czasowego obniżenia stawek VAT na podstawowe produkty żywnościowe, energię elektryczną i cieplną, gaz ziemny, niektóre paliwa silnikowe oraz nawozy i środki wykorzystywane w produkcji rolnej. Do końca roku będzie również obowiązywać obniżka akcyzy na prąd, niektóre paliwa silnikowe i lekki olej opałowy, a także zwolnienie z akcyzy energii elektrycznej dla gospodarstw domowych oraz wyłączenie z opodatkowania podatkiem handlowym sprzedaży niektórych paliw.
Od 1 stycznia 2023 r. wejdą w życie zmiany dotyczące m.in.:
  • likwidacji obowiązku składania załącznika przy korzystaniu z ulgi na złe długi w podatku dochodowym;
  • uproszczenia procedury zwrotu podatku od przychodów z budynków;
  • zliberalizowania warunków dotyczących polskiej spółki holdingowej;
  • modyfikacji przepisów o zagranicznych jednostkach kontrolowanych (CFC);
  • uproszczenia i doprecyzowania przepisów o podatku od przerzuconych dochodów.

Stała cena energii elektrycznej

Od 4 listopada 2022 r. obowiązuje ustawa z 27 października 2022 r. o środkach nadzwyczajnych mających na celu ograniczenie wysokości cen energii elektrycznej oraz wsparciu niektórych odbiorców w 2023 roku (Dz.U. poz. 2243). Akt ten przewiduje, że do końca 2023 r. przedsiębiorstwa energetyczne wykonujące działalność gospodarczą w zakresie obrotu energią elektryczną w rozliczeniach z uprawnionymi odbiorcami stosują cenę maksymalną na poziomie:
  • 785 zł/MWh – w przypadku odbiorców użyteczności publicznej, a także mikroprzedsiębiorców, małych oraz średnich przedsiębiorców w rozumieniu art. 7 ust. 1 pkt 1–3 ustawy z 6 marca 2018 r. – Prawo przedsiębiorców (t.j. Dz.U. z 2021 r. poz. 162; ost.zm. Dz.U. z 2022 r. poz. 1570), w zakresie, w jakim zużywają energię elektryczną na potrzeby podstawowej działalności;
  • 693 zł/MWh – w przypadku odbiorców w gospodarstwach domowych.
W przypadku odbiorców w gospodarstwach domowych ceny maksymalne będą obowiązywać w okresie od 1 stycznia 2023 r. do 31 grudnia 2023 r. w odniesieniu do całego zużycia energii elektrycznej powyżej limitu przyznanego odpowiednio tym odbiorcom zgodnie z przepisami ustawy z 7 października 2022 r. o szczególnych rozwiązaniach służących ochronie odbiorców energii elektrycznej w 2023 r.w związku z sytuacją na rynku energii elektrycznej (Dz.U. poz. 2127), tj. 2 MWh – dla gospodarstw domowych; 2,6 MWh – dla rodzin z osobą niepełnosprawną; 3 MWh – dla rolników i posiadaczy Karty Dużej Rodziny.
Terminy ważne dla sfery budżetowej
Terminy ważne dla sfery budżetowej

Zobacz również
Gospodarstwa domowe zużywające 2 MWh na rok nie muszą składać żadnych oświadczeń, natomiast pozostałe podmioty (w tym MŚP) muszą złożyć dostawcy energii oświadczenie o spełnieniu warunków pozwalających na uznanie składającego oświadczenie za odbiorcę uprawnionego. Gospodarstwa domowe i rolnicy mają czas na złożenie oświadczeń do 30 czerwca 2023 r., a pozostałe podmioty muszą to zrobić do 30 listopada 2022 r.
Ponadto uprawniony odbiorca będzie mógł otrzymać w 2024 r. upust, jeżeli poziom zużycia energii elektrycznej w okresie od 1 października 2022 r. do 31 grudnia 2023 r. w punkcie poboru energii wyniesie nie więcej niż 90 proc. zużycia w stosunku do poziomu zużycia energii elektrycznej przez tego odbiorcę w okresie od 1 października 2021 r. do 31 grudnia 2022 r. Kwotę upustu będzie stanowić równowartość 10 proc. łącznej kwoty rozliczenia sprzedaży energii elektrycznej oraz usługi dystrybucji energii elektrycznej poniesionej przez odbiorcę uprawnionego w okresie od 1 października 2022 r. do 31 grudnia 2023 r.
OD 10 LISTOPADA

Uproszczenia procedur administracyjnych

Ustawa z 7 października 2022 r. o zmianie niektórych ustaw w celu uproszczenia procedur administracyjnych dla obywateli i przedsiębiorców (Dz.U. poz. 2185), która wejdzie w życie 10 listopada 2022 r., wprowadza w 47 ustawach zmiany mające na celu m.in.:
  • upowszechnienie postępowania uproszczonego i milczącego trybu załatwienia sprawy (m.in. w procedurach związanych z handlem i dystrybucją napojów alkoholowych);
  • odstąpienie od procedury dwuinstancyjnej (m.in. w procedurach związanych z zasobami geologicznymi);
  • cyfryzację sposobu załatwiania wniosków w procedurach administracyjnych, związanych np. ze składaniem przez organizatorów turystyki i przedsiębiorców deklaracji do Ubezpieczeniowego Funduszu Gwarancyjnego;
  • wprowadzenie innych racjonalizacji procedur administracyjnych (jak np. ograniczenie liczby dokumentów czy zmniejszenia formalności do spełnienia);
  • wydłużenie do 14 dni (zamiast 7 dni) terminu zgłaszania informacji do Centralnego Rejestru Beneficjentów Rzeczywistych;
  • umożliwienie płatnikom składek wykorzystania elektronicznego formularza CEIDG-1 do zawiadamiania ZUS o zmianach w kodzie ubezpieczenia w ramach prowadzonej działalności gospodarczej.
Ponadto w zamówieniach publicznych umożliwiono:
  • zmianę wysokości wynagrodzenia wykonawcy umowy, której przedmiotem są roboty budowlane, dostawy lub usługi, zawartej na okres dłuższy niż sześć miesięcy (dotychczas było 12 miesięcy) – w przypadku zmiany ceny materiałów lub kosztów związanych z realizacją zamówienia; przy czym stosowne postanowienia dotyczące zmiany wysokości wynagrodzenia są obowiązkowym elementem takiej umowy;
  • zmianę umowy bez przeprowadzenia nowego postępowania o udzielenie zamówienia, jeżeli konieczność zmiany umowy, w tym w szczególności zmiany wysokości ceny, spowodowana jest okolicznościami, których zamawiający, działając z należytą starannością, nie mógł przewidzieć, o ile zmiana nie modyfikuje ogólnego charakteru umowy, a wzrost ceny spowodowany każdą kolejną zmianą nie przekracza 50 proc. wartości pierwotnej umowy.
OD 21 LISTOPADA

Zmiany w przepisach o PPK

Od 21 listopada 2022 r. zaczną obowiązywać zmiany w ustawie z 4 października 2018 r. o pracowniczych planach kapitałowych (t.j. Dz.U. z 2020 r. poz. 1342; ost.zm. Dz.U. z 2022 r. poz. 1079; dalej: ustawa o PPK) wprowadzone przez ustawę z 28 kwietnia 2022 r. o zasadach realizacji zadań finansowanych ze środków europejskich w perspektywie finansowej 2021–2027 (Dz.U. poz. 1079). Nowe regulacje przewidują, że:
  • wpłaty dokonywane do PPK, wpłata powitalna lub dopłaty roczne, które okazały się nienależne w całości lub w części, będą podlegać zwrotowi na rzecz finansującego daną wpłatę, wpłatę powitalną lub dopłatę roczną;
  • informację o rozpoczęciu wypłat z rachunku PPK po osiągnięciu przez uczestnika PPK 60. roku życia otrzymają wszyscy zatrudniający go pracodawcy.
Obowiązki i uprawnienia
30 LISTOPADA
Ustalenie płatnika zasiłków na 2023 r.
Każdy płatnik składek musi ustalić na 30 listopada 2022 r., ile osób zgłasza do ubezpieczenia chorobowego. Od tej liczby bowiem zależy, kto w kolejnym roku kalendarzowym będzie wypłacał zasiłki (chorobowe, opiekuńcze, macierzyńskie, wyrównawcze oraz świadczenia rehabilitacyjne). W przypadku płatnika, który na 30 listopada 2022 r. zgłasza do ubezpieczenia powyżej 20 osób, to on w 2023 r. będzie ustalać prawo do zasiłków i ich wysokość, a także je wypłacać. Jeśli natomiast liczba ubezpieczonych będzie nie większa niż 20, to wówczas zasiłki od przyszłego roku będzie wypłacać ZUS.
Jedynie w stosunku do płatników składek, którzy na 30 listopada 2022 r. nie zgłaszają nikogo do ubezpieczenia chorobowego, liczbę ubezpieczonych ustala się według stanu na pierwszy miesiąc, w którym dokonali takiego zgłoszenia.
W liczbie ubezpieczonych uwzględnia się:
  • pracowników (w tym również uczniów);
  • podlegające ubezpieczeniu chorobowemu osoby wykonujące pracę nakładczą;
  • podlegające ubezpieczeniu chorobowemu osoby wykonujące pracę na podstawie umowy agencyjnej lub umowy zlecenia albo innej umowy o świadczenie usług, do której zgodnie z kodeksem cywilnym stosuje się przepisy dotyczące zlecenia, oraz osoby z nimi współpracujące;
  • podlegające ubezpieczeniu chorobowemu osoby prowadzące działalność pozarolniczą oraz osoby z nimi współpracujące.
W liczbie tej nie uwzględnia się natomiast osób przebywających na urlopach wychowawczych i bezpłatnych, a także duchownych podlegających ubezpieczeniu chorobowemu.
Uwaga! Zmiana liczby osób zgłaszanych do ubezpieczenia chorobowego, która następuje po 30 listopada danego roku (lub po pierwszym miesiącu, w którym płatnik składek dokonał pierwszego zgłoszenia osób do ubezpieczenia chorobowego), nie ma wpływu na przyznane wcześniej uprawnienie do ustalania prawa do wypłaty zasiłków.
Wydawca wyraża zgodę na udostępnianie treści ściągawki klientom biur rachunkowych.
Stan prawny na 3 listopada 2022 r.