Fakturami są dokumenty zawierające treść określoną przepisami. Czy można zatem bilety kolejowe uznać za faktury i odliczyć na ich podstawie VAT?
Przedsiębiorca w związku z podróżą służbową kupił bilety kolejowe przez internet. Czy można te bilety uznać za faktury i odliczyć na ich podstawie VAT?
Wymaganą treść faktur określają art. 106e ustawy o VAT oraz par. 3 rozporządzenia w sprawie wystawiania faktur. W konsekwencji fakturami są dokumenty zawierające treść określoną tymi przepisami. Jak przy tym stanowi par. 3 pkt 4 ww. rozporządzenia, faktura dokumentująca przejazd autostradą płatną lub przejazd na dowolną odległość, wystawiana w formie biletu jednorazowego przez podatników uprawnionych do świadczenia usług polegających na przewozie osób: kolejami normalnotorowymi, taborem samochodowym, statkami pełnomorskimi, środkami transportu żeglugi śródlądowej i przybrzeżnej, promami, samolotami i śmigłowcami, powinna zawierać:
1) numer i datę wystawienia,
2) imię i nazwisko lub nazwę podatnika,
3) numer, za pomocą którego podatnik jest zidentyfikowany na potrzeby podatku,
4) informacje pozwalające na identyfikację rodzaju usługi,
5) kwotę podatku,
6) kwotę należności ogółem.
Wymogi te dotyczą również biletów kolejowych sprzedawanych przez internet. W konsekwencji odpowiedź na pytanie zależy od tego, czy kupione przez przedsiębiorcę przez internet bilety kolejowe zawierają wymagane dane. Jeżeli tak, stanowią one faktury, a w konsekwencji na ich podstawie przedsiębiorca może odliczyć VAT (oczywiście jeżeli podróż związana była z działalnością opodatkowaną prowadzoną przez przedsiębiorcę). W przeciwnym razie przedmiotowe bilety nie stanowią faktur i nie jest na ich podstawie możliwe odliczenie VAT.
Bardziej prawdopodobny jest przy tym drugi z tych scenariuszy. Jest tak dlatego, że najczęściej (a być może nawet zawsze) bilety kolejowe sprzedawane przez internet – zapewne celowo – nie zawierają wszystkich wymienionych danych, a w konsekwencji nie stanowią faktur. Tak jest np. w przypadku biletów sprzedawanych przez internet na przewozy kolejowe przez PKP Intercity SA, które nie zawierają NIP sprzedawcy, a dodatkowo – co jednak z punktu widzenia VAT nie ma większego znaczenia – zamieszczono na nich adnotację „Ten bilet nie jest fakturą”.
Podstawa prawna
par. 3 pkt 4 rozporządzenia ministra finansów z 29 października 2021 r. w sprawie wystawiania faktur (Dz.U. poz. 1979)
art. 106e ustawy z 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (t.j. Dz.U. z 2022 r. poz. 931; ost.zm. Dz.U. z 2022 r. poz. 1137)
Kiedy należy stosować oznaczenie „WSTO_EE”? Czy tylko do oznaczania sprzedaży dla nabywców zagranicznych, czy również w przypadku sprzedaży dla podmiotów krajowych?
Z par. 10 ust. 4 rozporządzenia w sprawie JPK_VAT wynika obowiązek szczególnego oznaczania (w ewidencji VAT, a w konsekwencji w części ewidencyjnej pliku JPK_VAT) niektórych rodzajów transakcji. Jednym ze stosowanych oznaczeń jest „WSTO_EE”, które dotyczy wewnątrzwspólnotowej sprzedaży na odległość towarów, które w momencie rozpoczęcia ich wysyłki lub transportu znajdują się na terytorium kraju, oraz świadczenia usług telekomunikacyjnych, nadawczych i elektronicznych, o których mowa w art. 28k ustawy o VAT, na rzecz podmiotów niebędących podatnikami, posiadających siedzibę, stałe miejsce zamieszkania lub miejsce pobytu na terytorium państwa członkowskiego innym niż terytorium kraju.
Z przytoczonego przepisu jednoznacznie wynika, że oznaczenie „WSTO_EE” jest stosowane wyłącznie do oznaczania transakcji dokonywanych na rzecz podmiotów niebędących podatnikami, posiadających siedzibę, stałe miejsce zamieszkania lub miejsce pobytu na terytorium państwa członkowskiego innym niż terytorium kraju. Transakcji dokonywanych na rzecz nabywców krajowych nie należy zatem oznaczać jako „WSTO_EE”.
Na marginesie należy dodać, że oznaczenie „WSTO_E” od 1 stycznia 2022 r. zastąpiło oznaczenie „EE”, które do 30 czerwca 2021 r. było stosowane do oznaczania świadczenia usług telekomunikacyjnych, nadawczych i elektronicznych, o których mowa w art. 28k ustawy o VAT, a w okresie od 1 lipca do 31 grudnia 2021 r. zakres stosowania oznaczenia „EE” był analogiczny do obecnego zakresu stosowania oznaczenia „WSTO_E”. Inaczej niż w przypadku oznaczenia „WSTO_EE” oznaczenie „EE” w okresie do 30 czerwca 2021 r. było stosowane również do oznaczania transakcji dokonywanych na rzecz podmiotów krajowych.
Podstawa prawna
par. 10 ust. 4 rozporządzenia ministra finansów, inwestycji i rozwoju z 15 października 2019 r. w sprawie szczegółowego zakresu danych zawartych w deklaracjach podatkowych i w ewidencji w zakresie podatku od towarów i usług (Dz.U. poz. 1988; ost.zm. Dz.U. z 2021 r. poz. 2382)
Na zlecenie francuskiej firmy podatnik (zarejestrowany jako podatnik VAT UE) zorganizuje szkolenie dla polskich kontrahentów zleceniodawcy. Szkolenie odbędzie się na terytorium Polski. Jaką stawkę VAT podatnik powinien zastosować na fakturze wystawianej francuskiej firmie za organizację szkolenia?
Z art. 28g ust. 1 ustawy o VAT wynika, że miejscem świadczenia usług wstępu na imprezy kulturalne, artystyczne, sportowe, naukowe, edukacyjne, rozrywkowe lub podobne, takie jak targi i wystawy, oraz usług pomocniczych związanych z usługami wstępu na te imprezy, świadczonych na rzecz podatnika, jest miejsce, w którym te imprezy faktycznie się odbywają. Od usług wstępu na wskazane imprezy odróżnić należy przy tym usługi ich organizacji. Miejsce świadczenia takich usług na rzecz podatników jest ustalane na zasadach ogólnych określonych art. 28b ustawy o VAT. Potwierdzają to w udzielanych wyjaśnieniach organy podatkowe, czego przykładem mogą być interpretacje indywidualne: dyrektora Izby Skarbowej w Warszawie z 26 lipca 2013 r. (IPPP3/443-373/13-2/JK) czy dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej z 6 lipca 2018 r. (nr 0114-KDIP1-2.4012.290.2018.1.KT). Jak czytamy w pierwszej z tych interpretacji, „przedmiotowych usług organizacji szkoleń lub konferencji nie można uznać za usługi wstępu, których miejsce świadczenia znajduje się w miejscu (państwie), w którym te szkolenia lub konferencje będą się odbywały. Zatem w analizowanym przypadku miejsce świadczenia usług organizacji szkoleń lub konferencji, o których mowa we wniosku, należy ustalać na postawie art. 28b ustawy”.
W analizowanej sprawie polski podatnik świadczy usługę organizacji szkolenia, a nie wstępu na szkolenie. W konsekwencji miejsce świadczenia tej usługi należy ustalić na podstawie art. 28b ustawy o VAT, a nie zgodnie z art. 28g ust. 1 ustawy o VAT. Zasadą wynikającą z tych przepisów jest, że miejscem świadczenia usług jest miejsce, w którym podatnik będący usługobiorcą posiada siedzibę działalności gospodarczej (art. 28b ust. 1 ustawy o VAT). Wyjątki od tej zasady wynikają z art. 28b ust. 2‒4 ustawy o VAT, z których najważniejszy dotyczy usług świadczonych dla stałego miejsca prowadzenia działalności gospodarczej podatnika, które znajduje się w innym miejscu niż jego siedziba działalności gospodarczej (art. 28b ust. 2 ustawy o VAT). Z treści pytania nie wynika jednak, aby wyjątek ten miał w przedstawionej sytuacji zastosowanie. Powoduje to, że na podstawie art. 28b ust. 1 ustawy o VAT miejsce świadczenia przedmiotowej usługi będzie się znajdować poza terytorium Polski. Świadczenie tej usługi nie będzie zatem podlegać opodatkowaniu VAT i powinno zostać przez polskiego podatnika:
1) udokumentowane fakturą bez danych dotyczących stawki podatku (ewentualnie ze stawką NP) i kwoty VAT (art. 106a pkt 2 lit. b w zw. z art. 106e ust. 5 pkt 2 ustawy o VAT), a w zamian z wyrazami „odwrotne obciążenie” (art. 106e ust. 1 pkt 18 ustawy o VAT) i numerami VAT UE obu stron transakcji (art. 106e ust. 1 pkt 24 ustawy o VAT);
2) wykazane w polu K_11 części ewidencyjnej i uwzględnione w polu P_11 części deklaracyjnej pliku JPK_VAT, a ponieważ będzie to usługa, o której mowa w art. 100 ust. 1 pkt 4 ustawy o VAT – również wykazane w polu K_12 części ewidencyjnej i uwzględnione w polu P_12 części deklaracyjnej pliku JPK_VAT oraz wykazane w części E informacji podsumowującej VAT-UE.
Podstawa prawna
art. 28b, art. 28g ust. 1, art. 100 ust. 1 pkt 4, art. 106a pkt 2 lit. b, art. 106e ustawy z 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (t.j. Dz.U. z 2022 r. poz. 931; ost.zm. Dz.U. z 2022 r. poz. 1137)
Spółka wynajmie lokal użytkowy firmie litewskiej. Czy świadczenie takiej usługi podlega opodatkowaniu VAT? Kiedy powstaje obowiązek podatkowy z tytułu świadczenia tej usługi?
Opodatkowaniu VAT w Polsce podlega m.in. odpłatne świadczenie usług na terytorium Polski (art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy o VAT). A contrario – nie podlega opodatkowaniu VAT w Polsce odpłatne świadczenie usług poza terytorium Polski. O tym, czy świadczenie usług ma miejsce na terytorium kraju, decydują przepisy o miejscu świadczenia usług, tj. przede wszystkim art. 28a–28o ustawy o VAT. Przepisy te przewidują m.in. szczególny sposób ustalania miejsca świadczenia usług związanych z nieruchomościami. Na podstawie art. 28e ustawy o VAT miejscem świadczenia tych usług jest miejsce położenia nieruchomości. Do usług związanych z nieruchomościami należą m.in. usługi najmu nieruchomości lub ich części oraz usługi budowlane. W konsekwencji miejsce świadczenia wskazanych usług znajduje się na terytorium Polski, a więc podlegają one opodatkowaniu VAT w Polsce według stawki podstawowej 23 proc. (art. 41 ust. 1 w zw. z art. 146aa ust. 1 pkt 1 ustawy o VAT). Ich świadczenie należy zatem wykazywać w polach K_19 i K_20 części ewidencyjnej oraz w polach P_19 i P_20 części deklaracyjnej pliku JPK_VAT.
Jednocześnie należy wskazać, że obowiązek podatkowy z tytułu świadczenia usług najmu powstaje w dacie wystawienia faktury, nie później jednak niż z upływem terminu płatności (art. 19a ust. 5 pkt 4 lit. b w zw. z art. 19a ust. 7 w zw. z art. 106i ust. 3 pkt 4 ustawy o VAT). Faktury dokumentujące świadczenie usług najmu powinny zaś być wystawiane nie później niż z upływem terminu płatności (zob. art. 106i ust. 3 pkt 4 ustawy o VAT). Dotyczy to również świadczenia usług najmu na rzecz zagranicznych najemców. A zatem obowiązek podatkowy z tytułu świadczonych przez spółkę usług najmu powstaje w dacie wystawienia faktury, nie później jednak niż z upływem terminu płatności.
Podstawa prawna
art. 5 ust. 1 pkt 1, art. 19a ust. 5 pkt 4 lit. b, art. 19a ust. 7, art. 28e, art. 41 ust. 1, art. 106i ust. 3 pkt 4, art. 146aa ust. 1 pkt 1 ustawy z 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (t.j. Dz.U. z 2022 r. poz. 931; ost.zm. Dz.U. z 2022 r. poz. 1137)
Podatnik prowadzący firmę budowlaną nie ma kasy rejestrującej, mimo że wartość sprzedaży na rzecz osób prywatnych przekracza u niego 20 000 zł, gdyż płatności od osób fizycznych przyjmuje wyłącznie przelewem. Podatnik ten zamierza sprzedać samochód stanowiący w jego firmie środek trwały. Czy jeżeli nabywcą będzie osoba prywatna, to konieczny będzie zakup przez przedsiębiorcę kasy fiskalnej?
Podatnicy dokonujący sprzedaży na rzecz osób prywatnych (tj. osób fizycznych nieprowadzących działalności gospodarczej oraz rolników ryczałtowych) są zobowiązani prowadzić ewidencję obrotu i kwot podatku należnego przy zastosowaniu kas rejestrujących (art. 111 ust. 1 ustawy o VAT).
Istnieją jednak zwolnienia z obowiązku ewidencjonowania, które zostały określone w rozporządzeniu ministra finansów. Jedno z nich obejmuje dostawy towarów i świadczenie usług, które na podstawie przepisów o podatku dochodowym są zaliczane przez podatnika do środków trwałych lub wartości niematerialnych i prawnych podlegających amortyzacji, jeżeli czynności te w całości zostały udokumentowane fakturą (par. 2 ust. 1 w zw. z poz. 47 rozporządzenia w sprawie zwolnień z obowiązku prowadzenia ewidencji przy zastosowaniu kas rejestrujących).
A zatem odpowiedź na pytanie zależy od tego, czy dostawa (sprzedaż) przedmiotowego środka trwałego (samochodu) zostanie przez podatnika udokumentowana fakturą. Jeżeli tak, dostawa ta będzie korzystać ze zwolnienia z obowiązku ewidencjonowania, a w konsekwencji podatnik nie będzie miał obowiązku zainstalowania kasy rejestrującej w celu jej zaewidencjonowania. W przeciwnym razie podatnik będzie miał obowiązek zaewidencjonować przedmiotową dostawę za pomocą kasy rejestrującej, a więc będzie musiał kasę taką zainstalować.
Podstawa prawna
art. 111 ust. 1 ustawy z 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (t.j. Dz.U. z 2022 r. poz. 931; ost.zm. Dz.U. z 2022 r. poz. 1137)
par. 2 ust. 1, poz. 47 załącznika do rozporządzenie ministra finansów z 22 grudnia 2021 r. w sprawie zwolnień z obowiązku prowadzenia ewidencji sprzedaży przy zastosowaniu kas rejestrujących (Dz.U. poz. 2442; ost.zm. Dz.U. z 2022 r. poz. 724)
Podatnik odbył podróż do Niemiec samochodem elektrycznym. W Niemczech doładował auto i otrzymał fakturę za doładowanie. Czy z tytułu tego zakupu konieczne jest rozliczenie VAT w Polsce?
Dla celów VAT energia elektryczna (oraz inne postacie energii) stanowi towar (art. 2 pkt 6 ustawy o VAT). A zatem zakup doładowania samochodu elektrycznego stanowi zakup towaru (energii elektrycznej). Pytanie dotyczy zakupu doładowania samochodu elektrycznego dokonanego w innym niż Polska państwie członkowskim Unii Europejskiej. Zakup ten wynika zatem z dostawy energii elektrycznej, której miejsce znajduje się na terytorium tego innego niż Polska państwa członkowskiego UE (na podstawie art. 22 ust. 1 pkt 3 ustawy o VAT), a więc poza terytorium kraju. W związku z tym zakupem nie dochodzi zatem do dostawy towarów, dla której nabywca jest podatnikiem na podstawie art. 17 ust. 1 pkt 5 ustawy o VAT. Zakup ten nie stanowi również wewnątrzwspólnotowego nabycia towarów, gdyż energia elektryczna w wyniku dokonanej dostawy towarów nie jest wysyłana ani transportowana na terytorium innego państwa członkowskiego (art. 9 ust. 1 ustawy o VAT). W związku z tym zakup doładowania samochodu elektrycznego w Niemczech stanowi zakup, którego nie należy w żaden sposób rozliczać dla celów VAT w Polsce. A zatem wskazanej faktury nie trzeba (ani nie można) w żaden sposób rozliczać dla celów VAT w Polsce.
Podstawa prawna
art. 2 pkt 6, art. 9 ust.1, art. 17 ust. 1 pkt 5 oraz art. 22 ust. 1 pkt 3 ustawy z 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (t.j. Dz.U. z 2022 r. poz. 931; ost.zm. Dz.U. z 2022 r. poz. 1137)
Zapraszamy- do zadawania pytań
