Dr Marek Chrzanowski, dr hab. Zbigniew Romek, dr Jarosław Szarek i dr Paweł Ukielski przeszli do drugiego etapu konkursu na stanowisko prezesa IPN - podało w piątek Kolegium IPN. Publiczne przesłuchanie kandydatów odbędzie się w poniedziałek.

Instytut podał też, że informacja o "rekomendowanym przez Kolegium IPN kandydacie na stanowisko prezesa IPN" zostanie przekazana do publicznej wiadomości w Sejmie, w obecności marszałka izby niższej, w poniedziałek ok. godz. 16.30.

Wszyscy kandydaci są historykami.

Dr Marek Chrzanowski jest mediewistą, absolwentem historii i doktorem nauk humanistycznych Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego im. Jana Pawła II w Lublinie; jest autorem m.in. książki "Leszek Biały. Książę krakowski i sandomierski +Princeps Poloniae+ (ok. 1184- 23/24 listopada 1227)". Ukończył studia podyplomowe z geografii ma Politechnice Radomskiej, obecnie zajmuje się oświatą, jest dyrektorem Szkoły Podstawowej nr 3 im. Jana Brzechwy w Puławach.

Dr hab. Zbigniew Romek jest specjalistą dziejów historiografii XIX i XX w.; wykładowcą w Instytucie Historii im. Tadeusza Manteuffla PAN oraz na Akademii Humanistycznej im. Aleksandra Gieysztora w Pułtusku. Jego praca doktorska przedstawiła dorobek naukowy i poglądy społeczno-polityczne historyka i publicysty Olgierda Aleksandra Górki. Z kolei rozprawa habilitacyjna dotyczyła relacji między cenzurą a nauką historyczną w Polsce w latach 1944-1970. Dr hab. Romek publikował teksty dotyczące m.in. cenzury w PRL, a także Radia Wolna Europa.

Dr Jarosław Szarek jest absolwentem Wydziału Historycznego Uniwersytetu Jagiellońskiego. Od 1981 r. współpracował z Miejską Komisją Koordynacyjną NSZZ "Solidarność" w Czechowicach-Dziedzicach. Po wprowadzeniu stanu wojennego uczestniczył w pomocy internowanym i więzionym, kolportował i drukował podziemną prasę. W latach 1985–1989 był m.in. drukarzem Bielskiego Komitetu Oporu Społecznego. Obecnie jest pracownikiem IPN w Krakowie, autorem artykułów naukowych i popularno-naukowych, wystaw historycznych, warsztatów dla nauczycieli i młodzieży. Dr Szarek jest też autorem takich książek jak "Wojna z narodem" i "Czarne juwenalia" i współautorem serii popularno-naukowej "Z archiwów bezpieki – nieznane karty PRL". Liczne artykuły o historii Polski publikował m.in. w "Gazecie Polskiej", "Nowym Państwie", "Gościu Niedzielnym", "Gazecie Polskiej Codziennie", "Naszym Dzienniku", a także w "Arcanach" (jako członek redakcji).

Dr Paweł Ukielski jest historykiem i politologiem, a obecnie wiceprezesem IPN, odpowiadającym w nim m.in. za kontakty z zagranicą (wcześniej Ukielski był wicedyrektorem Muzeum Powstania Warszawskiego). Adiunkt w Zakładzie Europy Środkowo-Wschodniej Instytutu Studiów Politycznych PAN. Wykładowca Collegium Civitas. Od 2011 r. członek Rady Wykonawczej Platformy Europejskiej Pamięci i Sumienia. Dr Ukielski naukowo zajmuje się przemianami w Europie Środkowej po 1989 r., środkowoeuropejską współpracą regionalną, podziałem Czechosłowacji i relacjami czesko-słowackimi oraz polityką historyczną. Jest jednym ze współtwórców Muzeum Powstania Warszawskiego.

W piątek zakończył się pierwszy etap konkursu, który polegał na sprawdzeniu dokumentów i oświadczeń złożonych przez kandydatów. Kolegium IPN ustalało, czy spełnili oni wymogi formalne określone w ogłoszeniu o konkursie. Kandydat musiał m.in. posiadać stopień naukowy co najmniej doktora; musiał też wykazać, że nie pracował lub nie współpracował z komunistycznymi organami bezpieczeństwa państwa. Pierwszy etap konkursu miał niejawny charakter.

W poniedziałek odbędzie się drugi etap konkursu, który będzie polegał na publicznym przesłuchaniu kandydatów, którzy zaprezentują własną koncepcję funkcjonowania Instytutu Pamięci Narodowej i odpowiedzą na pytania członków Kolegium IPN. Przesłuchanie odbędzie się w południe, w Centrum Edukacyjnym IPN "Przystanek Historia" w Warszawie.

Następnie Kolegium, po dyskusji na posiedzeniu niejawnym, podejmie uchwałę w sprawie wyłonienia kandydata na stanowisko prezesa IPN w głosowaniu tajnym, bezwzględną większością głosów. Uchwała Kolegium IPN zostanie wówczas skierowana do Sejmu, który na jej podstawie będzie mógł powołać prezesa IPN za zgodą Senatu.

Jeżeli w pierwszym głosowaniu Kolegium IPN żaden z kandydatów nie uzyska bezwzględnej większości głosów, wówczas przeprowadza się kolejne głosowanie zwykłą większością głosów z udziałem kandydatów, którzy uzyskali dwie kolejne największe liczby głosów. Jeżeli żaden z kandydatów nie uzyska wymaganej większości głosów, Kolegium w drodze uchwały uzna konkurs za nierozstrzygnięty, a jego przewodniczący ponownie ogłosi konkurs.

W czerwcu br. weszło w życie większość przepisów nowelizacji ustawy o IPN. Zgodnie z nią skrócona została kadencja dotychczasowej Rady IPN; w jej miejsce powołano Kolegium Instytutu.

Kadencja dotychczasowego prezesa IPN Łukasza Kamińskiego wygasła w połowie czerwca, w dniu wejścia nowelizacji ustawy o IPN, ale będzie on pełnił funkcję do czasu objęcia stanowiska przez nowego prezesa.