AOTMiT w zakresie opiniowania programów polityki zdrowotnej jest niezależna od ministerstwa - podkreśla MZ w piśmie przesłanym PAP. Dodaje, że zmiany w opiniowaniu programów samorządowych pozwolą na realizację tylko uzasadnionych działań i umożliwią kontrolę finansową.
W środę wieczorem Sejm zajął się sprawozdaniem komisji nt. rządowego projektu, dotyczącego m.in. przeprowadzania programów pilotażowych dotyczących opieki zdrowotnej oraz samorządowych programów polityki zdrowotnej.
Najwięcej kontrowersji wzbudził przepis, który zakłada - jako warunek rozpoczęcia wdrożenia, realizacji i finansowania programu polityki zdrowotnej - konieczność uzyskania pozytywnej albo warunkowo pozytywnej opinii prezesa Agencji Oceny Technologii Medycznych i Taryfikacji (AOTMiT). Posłowie opozycji twierdzili, że sprowadza się to do tego, by uniemożliwić samorządom realizowanie programów dotyczących np. in vitro i szczepień przeciw wirusowi brodawczaka ludzkiego (HPV).
"Jeżeli program samorządowy uzyska pozytywną opinię Prezesa AOTMiT, będzie mógł być realizowany i finansowany" - zapewnia resort zdrowia w piśmie przesłanym PAP w czwartek. Dodaje, że program będzie mógł być realizowany i finansowany również w przypadku, kiedy opinia prezesa będzie warunkowo pozytywna, wówczas jednak – przed jego wdrożeniem – program będzie musiał być dostosowany do uwag AOTMiT.
Jednocześnie ministerstwo zaznacza, że czym innym jest wdrożenie programu do realizacji, a czym innym jego finansowanie. Wskazało, że projekt zakłada jedynie, że za naruszenie dyscypliny finansów publicznych będzie uważane zaciągnięcie zobowiązania w związku z realizacją programu w dwóch przypadkach: gdy projekt uzyskał negatywną opinię lub gdy jej w ogóle nie pozyskano.
"W projektowanych przepisach jest mowa o doprecyzowaniu, w jakiej sytuacji mamy do czynienia z naruszeniem dyscypliny finansów publicznych, a nie – o kontrolowaniu wydatków samorządów" - zaznacza MZ.
Resort przypomina, że zgodnie z prawem samorządy już teraz muszą występować do AOTMiT o opinię na temat projektu programu. Zdarza się jednak, że samorządy nie dopełniają tego obowiązku, w czego wyniku - jak wskazuje MZ - programy są realizowane i finansowane mimo braku np. dowodów naukowych na ich skuteczność.
"W obecnej konstrukcji prawnej, obowiązującej od sierpnia 2009 roku, czego nie zmieniamy, AOTMiT w zakresie opiniowania programów polityki zdrowotnej jest niezależny od Ministerstwa Zdrowia" - zaznacza resort.
MZ wskazuje, że w obecnym stanie prawnym brakuje m.in. określenia, jak program powinien być zbudowany i oceniany, a także w jakich dokładnie sytuacjach opinia Agencji nie będzie wymagana. Ponadto teraz samorządy nie muszą sprawozdawać realizacji i wyników programu.
W procedowanym projekcie ustawy określono, jak program powinien być zbudowany. Agencja z kolei będzie wydawać rekomendacje dla programów zdrowotnych przedstawiających modelowe rozwiązania. Opisany też został proces opiniowania projektu, co ma m.in. zwiększyć transparentność decyzji AOTMiT.
Resort wskazuje też, że wprowadzenie zapisu, iż opinia Agencji jest wiążąca dla samorządów "pozwoli na realizację tylko uzasadnionych działań i umożliwi również kontrolę finansową". Samorządy będą musiały raportować realizację programów.
W projekcie wskazano też okoliczności wymagające zaprzestania prowadzenia programów samorządowych, np. w sytuacji, gdy podejmowane działania nie mają uzasadnienia w świetle dowodów naukowych.(PAP)
autor: Olga Zakolska
edytor: Karolina Wichowska