Tournée chińskiego przywódcy Xi Jinpinga po Azji Południowo-Wschodniej ma przekonać tamtejsze rządy do bliższej współpracy z Pekinem w obliczu zawirowań w relacjach ze Stanami Zjednoczonymi. Xi, który w poniedziałek rozpoczął tygodniową podróż po regionie od wizyty w Wietnamie, powiedział, że oba kraje powinny współdziałać na rzecz utrzymania „stabilności globalnego systemu wolnego handlu i łańcuchów dostaw”. – Megarynek Chin zawsze będzie otwarty dla Wietnamu. Powinniśmy wspólnie przeciwstawić się jednostronnemu zastraszaniu – cytowała Xi chińska agencja Xinhua.

Podróż, podczas której Xi odwiedzi także Kambodżę i Malezję, rozpoczęła się kilka dni po tym, jak prezydent USA Donald Trump wstrzymał na 90 dni obowiązywanie nowo ogłoszonych ceł wobec większości partnerów, skupiając się na wojnie handlowej z Pekinem. Pierwotny plan, który Trump ogłosił podczas tzw. dnia wyzwolenia 2 kwietnia, zakładał, że Kambodża i Wietnam zostaną obłożone jednymi z najwyższych taryf, wynoszącymi odpowiednio 49 proc. i 46 proc. Amerykańska administracja nieco łagodniej potraktowała Malezję; w jej przypadku cła odwetowe określono na poziomie 24 proc.

Na dwa fronty

Kraje te są silnie powiązane handlowo zarówno z Państwem Środka, jak i ze Stanami Zjednoczonymi, do których wysyłają m.in. odzież i elektronikę. Chiny chcą wykorzystać sytuację i zaprezentować się na tle chaotycznej polityki Białego Domu jako bardziej stabilny partner. Ale Wietnam, podobnie jak wiele innych krajów Azji Południowo-Wschodniej, stara się zachować równowagę między rywalizującymi mocarstwami i próbuje wynegocjować z Amerykanami zwolnienie z taryf. Pod presją Waszyngtonu Hanoi zdecydowało się zaostrzyć kontrole handlu z Chinami. Jednocześnie władze Wietnamu nie uciekają od zacieśniania relacji z tym państwem; chińskie i wietnamskie media poinformowały na początku tego tygodnia, że obie strony podpisały w czasie wizyty Xi 45 nowych umów.

Chiny szukają sposobu na Trumpa
Chiny szukają sposobu na Trumpa

Zobacz również

To nie spodobało się amerykańskiej administracji. Trump stwierdził, że Wietnam skupił się na knuciu, jak zaszkodzić Stanom Zjednoczonym. – Nie winię Chin, nie winię Wietnamu. To piękne spotkanie, podczas którego zastanawiano się, jak zrobić nas w konia – powiedział dziennikarzom lokator Białego Domu. Amerykanie uważają, że ok. 70 państw, które mają obecnie rozmawiać z USA o wysokości ceł, powinno wspierać politykę Waszyngtonu wobec Pekinu. – Myślę, że będziemy w stanie osiągnąć porozumienie z naszymi sojusznikami, z krajami, które były dobrymi sojusznikami wojskowymi, ale nieidealnymi sojusznikami gospodarczymi. Potem będziemy mogli wspólnie podejść do kwestii Chin – powiedział sekretarz skarbu Scott Bessent. Inni urzędnicy sugerowali podjęcie wspólnych wysiłków w celu pozbawienia Chin dostępu do nowoczesnych technologii i możliwości handlowych.

Czeka nas europejski reset z Chinami?

Taki scenariusz nie uśmiecha się również Europejczykom. Dotychczasowi partnerzy USA nie mają dziś pewności, w jakim stopniu wciąż mogą polegać na Waszyngtonie. Choćby dlatego, że cła ogłoszone podczas „dnia wyzwolenia” uderzyły tak samo w przeciwników USA, jak i lojalnych sojuszników. Z tego względu w Unii Europejskiej nasilają się głosy za złagodzeniem polityki Brukseli wobec Pekinu jako alternatywy wobec relacji transatlantyckich. Premier Hiszpanii Pedro Sánchez, który odwiedził w ubiegłym tygodniu stolicę ChRL, wezwał Europę do zrewidowania stosunków z tym krajem w celu dostosowania się do nowej rzeczywistości. Jego wypowiedź sprowokowała krytykę ze strony Bessenta, który ostrzegł, że współpraca z Pekinem byłaby równoznaczna z „podcinaniem sobie gardła”.

Madryt od dłuższego czasu namawia do resetu z Państwem Środka pozostałe stolice Wspólnoty, m.in. ze względu na chińskie inwestycje w Hiszpanii, ale podobne sygnały płyną dziś także z samej Brukseli. Unia Europejska i Chiny zgodziły się w ubiegłym tygodniu wznowić rozmowy w celu rozstrzygnięcia sporu dotyczącego chińskich pojazdów elektrycznych, na które blok nałożył w ubiegłym roku cła. Z kolei w lipcu w Pekinie odbędzie się szczyt UE–Chiny. Niewykluczone zresztą, że z Chińczykami ostatecznie będą się chcieli dogadać także sami Amerykanie. – W pewnym momencie trzeba będzie zawrzeć dużą umowę – powiedział Bessent w poniedziałek na antenie Bloomberg TV. Z kolei w Partii Republikańskiej, o czym pisaliśmy w DGP, można usłyszeć, że ostatecznym celem Trumpa jest doprowadzenie do zawarcia z UE wymierzonej w Chiny umowy o wolnym handlu. ©℗