Matura, wywodząca się z łacińskiego słowa „maturus”, oznaczającego dojrzałość, od zawsze była symbolem przejścia do dorosłego życia edukacyjnego i zawodowego. Egzamin maturalny, choć nieobowiązkowy, jest kluczowy dla dostępu do wyższego wykształcenia, a jego wyniki często decydują o przyszłości młodych ludzi.
W okresie stalinowskim, matura miała szczególnie znormowany i rygorystyczny charakter. Każdy uczestnik musiał przystąpić do tych samych przedmiotów: polski i matematyka (zarówno ustnie, jak i pisemnie), historia, nauka o społeczeństwie oraz fizyka (tylko egzaminy ustne). Plan egzaminów był ściśle określony – pierwszego dnia odbywała się matematyka pisemna, drugiego język polski, a trzeciego dnia studenci zdawali pięć egzaminów ustnych. To właśnie podczas nich padały często pytania sprawdzające "postawę moralną" absolwentów liceów.
Komisje egzaminacyjne często były wzmocnione obecnością działaczy partyjnych, których zadaniem było nie tylko ocenianie wiedzy, ale również pilnowanie „moralno-politycznej postawy” maturzystów. Kryteria oceny były silnie podporządkowane liniom politycznym ówczesnych władz, co znacząco wpływało na końcowe oceny. Wpływ tego systemu na edukację był głęboki, ponieważ wszystkie zadania i tematy maturalne musiały być zgodne z "jedynie słuszną linią partii".
Zobacz również
Z perspektywy historycznej, egzaminy maturalne w czasach stalinowskich były odzwierciedleniem szerszych politycznych i społecznych realiów tamtych czasów – narzędziem kontroli i indoktrynacji. Z biegiem lat system ten ewoluował, a edukacja stała się bardziej skoncentrowana na potrzebach i możliwościach indywidualnych uczniów, co znacznie odbiega od modelu stosowanego w połowie XX wieku.
Warto zwrócić uwagę, że choć formy i metody przeprowadzania matury uległy zmianie, jej kluczowa rola jako bramy do dalszej edukacji i rozwoju zawodowego pozostała niezmienna. Matura, niegdyś narzędzie polityczne, dzisiaj stanowi fundament nowoczesnego systemu edukacyjnego i jak zawsze nieodłączny stres dla abiturientów. Zobacz, jak wyglądała matura w czasach stalinowskich.
1 Matura w 1950 roku w liceum im. Stefana Batorego w Warszawie
Narodowe Archiwum Cyfrowe
2
Narodowe Archiwum Cyfrowe
3
Narodowe Archiwum Cyfrowe
4 Matura w 1950 roku w liceum im. Stefana Batorego w Warszawie
Narodowe Archiwum Cyfrowe
5 Egzaminy maturalne w liceum im. Stefana Batorego w Warszawie w 1950 roku
Narodowe Archiwum Cyfrowe / fot. Narodowe Archiwum Cyfrowe
6
GazetaPrawna.pl
Wszystkim tegorocznym maturzystom polecamy zestaw testów i arkuszy egzaminacyjnych – MATURA 2024. Publikacje dostępne są na: sklep.infor.pl/matura2024
Materiał chroniony prawem autorskim - wszelkie prawa zastrzeżone. Dalsze rozpowszechnianie artykułu za zgodą wydawcy INFOR PL S.A. Kup licencję
Reklama
Reklama