Pomimo, że od 2015 roku straże miejskie i gminne utraciły możliwość kontrolowania prędkości pojazdów za pomocą fotoradarów, wciąż mogą skutecznie ukarać kierowców za różnorodne wykroczenia. Sprawdziliśmy, jakie to są przewinienia.
Nie tylko mandaty za złe parkowanie
Straż miejska i gminna ma prawo karać kierowców za parkowanie w miejscach niedozwolonych. W takich przypadkach funkcjonariusze mogą nawet zakładać blokady na koła pojazdów, co jest bardziej uciążliwe dla właścicieli samochodów niż standardowy mandat. Jeśli pojazd stwarza zagrożenie dla bezpieczeństwa ruchu drogowego, strażnicy mogą również zdecydować się na jego odholowanie, co wiąże się z dodatkowymi kosztami za holowanie i parkowanie na strzeżonym placu. Dzieje się również tak wówczas, gdy samochód jest zaparkowany w miejscu z oznaczeniem zakazu parkowania, które informuje o możliwości odholowania.
Funkcjonariusze straży miejskiej mają także możliwość egzekwowania przepisów w strefach z ograniczonym ruchem, takich jak centra miast, gdzie poruszanie się pojazdami dozwolone jest przez prawo lokalne jedynie dla uprawnionych osób, jak mieszkańcy czy dostawcy.
Warto jednak zauważyć, że straż miejska i gminna dysponuje również mniej oczywistymi uprawnieniami. Strażnik ma prawo zatrzymać pojazd do kontroli drogowej, wylegitymować kierowcę oraz nałożyć mandat karny za stwierdzone wykroczenia. Taka możliwość jest jednak tylko w kilku sytuacjach: kiedy kierowca złamał przepisy o zatrzymaniu lub postoju, nie stosuje się do zakazu ruchu w obu kierunkach, czy naruszył przepisy o ograniczeniu ruchu w strefie czystego transportu lub nacisku osi. W przypadku, gdy zachowanie kierowcy stwarza bezpośrednie zagrożenie dla życia, zdrowia lub mienia, strażnik może nawet go zatrzymać i przekazać w ręce policji.
Co to oznacza w praktyce dla kierowców? Strażnik może na przykład karać za brak włączonych świateł mijania, utrudnianie ruchu drogowego, jazdę bez wymaganych dokumentów oraz uprawnień, niedostosowanie się do znaków drogowych i sygnalizacji świetlnej. Ponadto, na podstawie przepisów zawartych w Kodeksie wykroczeń, straż może również ukarać kierowców za inne naruszenia prawa drogowego, takie jak np. niebezpieczna jazda. Sytuację tą definiuje art. 129b prawa o ruchu drogowym.
Straż miejska a hulajnogi i rowery
Straż miejska ma również kompetencje dotyczące użytkowników hulajnóg elektrycznych, rowerzystów oraz innych jednośladów. Może karać za poruszanie się po chodniku z nadmierną prędkością, której limit nie jest ściśle określony, chociaż hulajnogi i inne urządzenia transportu osobistego powinny mieć ogranicznik prędkości do 20 km/h.
Dodatkowo, strażnicy mogą ukarać użytkowników za korzystanie z tych pojazdów na drogach, gdzie ich obecność jest zabroniona, co dotyczy m.in. dróg ekspresowych.